Verantwoordingsdag: terugkijken op het begrotingsjaar
Op Verantwoordingsdag, ieder jaar op de derde woensdag in mei, blikt de regering terug op wat er het jaar ervoor is bereikt, wat daarvoor is gedaan en wat dat heeft gekost. Een van de taken van de Tweede Kamer, is het controleren van de regering. Daarom is Verantwoordingsdag een belangrijk moment. In 2025 valt Verantwoordingsdag op woensdag 21 mei.
Net als op Prinsjesdag heeft de minister van Financiën een speciaal koffertje voor Verantwoordingsdag. Daarop staat ‘Derde woensdag in mei’. In dit koffertje zitten het Financieel Jaarverslag van het Rijk en aparte jaarverslagen van elk ministerie. In deze documenten staat hoe de regering in het afgelopen jaar met het geld is omgegaan. Zo legt de regering dus verantwoording af aan de Tweede Kamer.
De Algemene Rekenkamer speelt ook een belangrijke rol op Verantwoordingsdag. Zij controleert de jaarverslagen van de ministeries en het Financieel Jaarverslag van het Rijk en zet er waar nodig opmerkingen bij. Op de dag zelf biedt de president van de Algemene Rekenkamer ook haar eigen rapport aan. De Rekenkamer beoordeelt hierin het regeringsbeleid van het afgelopen jaar: zijn de gewenste beleidsdoelen bereikt en heeft de regering zich aan alle wetten en regels gehouden? De Algemene Rekenkamer geeft veel informatie over deze controles op haar eigen website.
In de periode na Verantwoordingdag debatteert de Tweede Kamer over de jaarverslagen van de ministeries en het rapport van de Algemene Rekenkamer. Dit gebeurt in de plenaire zaal en in de verschillende Kamercommissies. De regering moet aan de Tweede Kamer uitleggen of de doelen zijn bereikt die vooraf waren gesteld. De regering kan bij het maken van de volgende begroting rekening houden met wat er tijdens Verantwoordingsdag in de Tweede Kamer is gezegd.
Na Verantwoordingsdag vindt sinds 2017 de zogeheten V-100 plaats. De V staat voor ‘Verantwoording’ en het getal 100 staat voor de honderd burgers die worden uitgenodigd door de Kamer om de jaarverslagen van de ministeries kritisch te bekijken. Het doel van de V-100 is om de burger rechtstreeks te betrekken bij de controlerende taak van Tweede Kamer. De deelnemers aan de V-100 krijgen die dag de kans om vragen te bedenken over de jaarverslagen van de ministeries, aan de hand van vooraf geselecteerde thema's.
