Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Wassenberg over het bericht dat de NVWA al maandenlang weigert controles uit te voeren bij foute fokkers

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 2 februari
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 1335.

Vraag 1

Kent u het bericht «NVWA weigert controles bij foute fokkers»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het juist dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) sinds maart 2020
geen controles uitvoert of handhavend optreedt op grond van artikel 3.4 van het Besluit
Houders van Dieren en dat de coronacrisis hiervoor als reden wordt genoemd? Zo ja,
vindt u het acceptabel dat er geen handhaving is van artikel van het 3.4 Besluit Houders
van Dieren?

Antwoord 2

Dat is juist.

Naar aanleiding van de gestelde maatregelen vanuit het kabinet ten gevolge van COVID-19
in maart 2020, heeft de NVWA een afweging gemaakt welke werkzaamheden uitgevoerd moeten
worden (bijvoorbeeld vanwege risico’s voor voedselveiligheid en/of volksgezondheid)
en welke controles tijdelijk niet werden uitgevoerd.

De controles bij fokkers van gezelschapsdieren zijn toen gestopt. Deze fokkerij vindt
veelal plaats in huiselijke kring. In woningen kan de anderhalve meter afstand niet
tot nauwelijks worden gehandhaafd. Bovendien moeten voor deze controles dieren worden
vastgehouden en beoordeeld, daarbij staan meerdere mensen dichtbij elkaar.

De werkzaamheden die op anderhalve meter afstand kunnen worden uitgevoerd, worden
opgepakt. De werkzaamheden waarbij de afstand van anderhalve meter niet gewaarborgd
kan worden (bijvoorbeeld het opmeten van snuiten en koppen), zullen opgepakt worden
zodra dit verantwoord is.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat uit het recente Deloitte-rapport blijkt dat er ook vóór de coronacrisis
veel te weinig capaciteit was voor toezicht op de honden- en kattenhandel en dat er
ook al vóór de coronacrisis bij de kattenhandel en -fokkerij uitsluitend werd gereageerd
op meldingen?2

Antwoord 3

De NVWA is verantwoordelijk voor het toezicht op hondenhandel en voor het toezicht
op het fokken met gezelschapsdieren (artikel 3.4 Besluit houders van dieren), niet
voor toezicht op kattenhandel. Het toezicht op gezelschapsdieren is gericht op het
afhandelen van meldingen, waarbij steeds een risicobeoordeling per melding wordt gemaakt.
Daarnaast worden projecten uitgevoerd, zoals eind 2019 de pilot «kortsnuitige honden»,
waar fokkers van kortsnuitige honden zijn gecontroleerd en schriftelijk waarschuwingen
zijn verstuurd. De Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming is verantwoordelijk
voor het toezicht op de kattenhandel.

Voor de uitvoering van deze werkzaamheden is 10 fte beschikbaar, in 2019 was dat nog
5 fte.

Vraag 4

Wat is de reden dat de NVWA ruim negen maanden na het begin van de eerste «intelligente
lockdown» in verband met COVID-19 kennelijk nog steeds geen protocol heeft ontwikkeld
dat controle en handhaving van thuisfokkers mogelijk maakt met inachtneming van de
coronamaatregelen? Kunt u bevestigen dat voor het NVWA-toezicht in slachthuizen wel
vrijwel direct de werkwijzen zijn aangepast om de slacht te continueren? Waarom is
dat niet gebeurd bij het toezicht op de thuisfokkerij van honden en katten?

Antwoord 4

Bij het inrichten van toezicht tijdens de eerste maanden van de COVID-19-maatregelen,
is voorrang gegeven aan inspectiewerkzaamheden op het gebied van voedselveiligheid,
volksgezondheid en ernstige dierenwelzijnsrisico’s. Er is overigens inmiddels een
protocol opgesteld voor inspecties in huiselijke kring. Momenteel vindt er interne
afstemming plaats over het protocol. Ik zal uw Kamer informeren zodra dit protocol
is afgerond.

Vraag 5

Bent u van mening dat artikel 3.4 van het Besluit Houders van Dieren gehandhaafd moet
worden, ondanks de coronacrisis, en dat de inspecteurs maatregelen kunnen treffen
om de controles uit te voeren met inachtneming van de coronamaatregelen? Zo nee, waarom
niet? Kunt u een goede reden noemen waarom handhavers in coronatijd geen huisbezoeken
kunnen uitvoeren?

Antwoord 5

Ja, op deze regelgeving moet worden gehandhaafd. Echter, daarbij moet de veiligheid
en de gezondheid van burgers en NVWA-medewerkers altijd voorop staan. Niet tijdens
alle inspecties is het mogelijk om aan de anderhalve meter-maatregel te voldoen. Daardoor
zijn die inspecties risicovol en kunnen deze mogelijk niet veilig worden uitgevoerd.

Vraag 6

Welke andere maatregelen heeft de NVWA onderzocht om controles van thuisfokkers uit
de voeren tijdens de coronacrisis, bijvoorbeeld door fokkers dierenartsverklaringen
te laten overleggen aan de NVWA, om aan te tonen dat fokdieren aan de criteria voldoen
om ermee te mogen fokken, door controles buiten te laten plaatsvinden, door controles
uit te voeren aan de hand van het stamboek van de Raad van Beheer, of andere opties
om controles te doen via een papieren/digitale route?

Antwoord 6

Om overtredingen te kunnen vaststellen, is het nodig dat wordt vastgesteld dát er
is gefokt en dat de ouderdieren niet aan criteria voldoen en fokken dus niet was toegestaan.

Alternatieve manieren, zoals hier worden gesuggereerd, zijn onderzocht. In alle varianten
waar mensen de dieren moeten beoordelen, is het niet mogelijk om anderhalve meter
afstand te houden. Op dit moment bestaat er voor de praktiserende dierenarts wel de
mogelijkheid om de criteria voor kortsnuitige honden in Petscan vast te leggen. Maar
om een overtreding vast te stellen, moet ook nog een nest pups aanwezig zijn van de
ouderdieren. Praktiserende dierenartsen treden verder ook niet op als handhavers.
Het is te complex om hen hiermee te belasten.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het niet handhaven veel dierenleed met zich meebrengt, omdat
fokkers nu kunnen doorfokken met mismaakte honden en katten, zoals kortsnuitige dieren,
waarvan ze weten dat het verboden is? Deelt u de mening dat de aankondiging dat de
NVWA alle handhavingsverzoeken tot medio 2021 uitstelt foute fokkers vrij spel geeft
en daarmee ernstig dierenleed faciliteert?

Antwoord 7

In het jaarplan 2021 van de NVWA staan de controles op artikel 3.4 beschreven. De
beslissing op de handhavingsverzoeken is tot uiterlijk medio 2021 uitgesteld. Deze
inspecties zullen opgepakt worden zodra dit verantwoord is.

Vraag 8

Hoe legt u, als Minister die verantwoordelijk is voor dierenwelzijn, aan dierenliefhebbers
uit dat u wél maatregelen neemt om de slacht koste wat het kost door te laten gaan,
maar geen maatregelen treft om dierenmishandeling door malafide fokkers te stoppen?

Antwoord 8

Het is geen afweging tussen of slachthuiscontroles of gezelschapsdierencontroles,
maar tussen het wel of niet veilig kunnen uitvoeren van de werkzaamheden. In dit geval
prevaleert de gezondheid van houders en medewerkers.

Vraag 9

Bent u bereid om NVWA per direct te laten handhaven om verder dierenleed te voorkomen?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer?

Antwoord 9

De NVWA heeft deze werkzaamheden gepland voor 2021. Zodra de werkzaamheden veilig
uitgevoerd kunnen worden, zal de NVWA deze hervatten.

Vraag 10

Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden en wel vóór het Algemeen Overleg over
de NVWA, dat op 27 januari 2021 plaatsvindt?

Antwoord 10

Ja.