Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven

Burgerinitiatief

Het burgerinitiatief is een van de meest directe manieren om aan Kamerleden duidelijk te maken hoe de samenleving beter kan. Een burgerinitiatief is een voorstel om een onderwerp voor te dragen voor behandeling door de Tweede Kamer. Dat kan bijvoorbeeld gaan over het verbeteren van het milieu, onderwijs of openbaar vervoer. De burger vraagt aan de Kamer hierover een standpunt in te nemen.

Het burgerinitiatief is uitdrukkelijk een nieuw voorstel, niet een reactie op de wetgeving die de Tweede Kamer al heeft behandeld of nog gaat behandelen. De leden van de Tweede Kamer vertegenwoordigen de burgers. Uiteindelijk nemen de Kamerleden een standpunt in: wel of niet instemmen met een voorstel. Als een meerderheid van de Kamerleden instemt met een voorstel, zullen zij aan de verantwoordelijke minister vragen om het beleid te veranderen.

Voorwaarden

Er zijn verschillende voorwaarden verbonden aan een burgerinitiatief. Zo moet een burgerinitiatief steun hebben van andere burgers, een voorstel kan niet vanuit een individu worden ingediend. Er zijn ten minste 40 duizend steunbetuigingen nodig van personen ouder dan 18 jaar en met de Nederlandse nationaliteit. Daarnaast staat in een voorstel duidelijk wat het doel is, en waarom en hoe dit bereikt kan worden. 

De commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven behandelt alle ingekomen burgerinitiatieven en beoordeelt vervolgens of het voorstel aan de voorwaarden voldoet. Bijvoorbeeld of er genoeg handtekeningen zijn en of het voorstel nieuw is, dat betekent dat het onderwerp de laatste twee jaar niet aan de orde is geweest in de Tweede Kamer.   

Voorbeelden van burgerinitiatieven

• Bescherming van inheemse bijen
• Stop de hondenbelasting
• EHBO in het onderwijs
• Internetpesters aangepakt

Lees meer over het indienen en de procedure van een burgerinitiatief.

Verzoekschrift

Een verzoekschrift gaat over een individuele kwestie waarin de overheid volgens u een verkeerde beslissing heeft genomen. Wanneer u vindt dat u onzorgvuldig of onjuist bent behandeld door de rijksoverheid, kunt u een klacht indienen bij de commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven.

Als een verzoekschrift in behandeling is genomen, legt de commissie het voor aan de minister of staatssecretaris die het aangaat, met het verzoek om een reactie. Er ontstaat een dossier, vaak met vele bijlagen. Aan de hand van het dossier vormt de commissie zich een oordeel over de vraag of de rijksoverheid zijn taak naar behoren heeft uitgevoerd. Als zij van mening is dat de overheid haar taak níet naar behoren heeft uitgevoerd, kan zij de Kamer voorstellen om de bewindspersoon uit te nodigen een besluit te nemen dat tegemoet komt aan de wens van de indiener van het verzoekschrift.

Voorwaarden

Verzoekschriften moeten gaan om een individuele kwesties. Het gaat om een persoonlijk probleem waar de rijksoverheid verantwoordelijk voor is. Het gaat dus niet om een lager publiekrechtelijk lichaam zoals de gemeente of de provincie. Ook is het belangrijk dat de kwestie niet aan de rechter voorgelegd kan worden. Een verzoekschrift dat tegelijkertijd bij zowel de Eerste als de Tweede Kamer of bij de Nationale ombudsman is ingediend, wordt maar door één van deze instellingen onderzocht. De burger moet daarin dus een keuze maken.

Lees meer over het indienen en de procedure van een verzoekschrift.

Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven

De commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven doet onderzoek en verricht voorbereidingen zodat de Kamer een afgewogen beslissing kan nemen over de verschillende verzoekschriften en burgerinitiatieven. De commissie bestaat net als andere Kamercommissies uit vertegenwoordigers van alle fracties. De vergaderingen van de commissie (ongeveer tien per jaar) zijn altijd besloten, omdat er veel privacygevoelige informatie aan de orde komt. Ook de vergaderstukken zijn om die reden niet openbaar. Wél wordt over elk verzoekschrift of burgerinitiatief een openbaar verslag uitgebracht, met de conclusie van de commissie, de motivering en een voorstel. De Kamer beslist vervolgens.

De commissie heeft zijn eigen reglement. Daarin staan de criteria waaraan een verzoekschrift moet voldoen om voor behandeling in aanmerking te komen.

Meer informatie

Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Telefoon 070 318 20 69 
e-mail: cie.vz@tweedekamer.nl