Financiële sector gaat toezicht volledig zelf betalen

1 oktober 2014, wetsvoorstel - De overheid betaalt niet langer mee aan het toezicht op de financiële markten. Dit voorstel van minister Dijsselbloem (Financiën) leidt ertoe dat financiële instellingen zelf meer gaan bijdragen.

De maatschappij en consumenten moeten beschermd worden tegen onzorgvuldig handelen van financiële ondernemingen. Daarom houden de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandsche Bank (DNB), en in de toekomst ook de Europese Centrale Bank (ECB), toezicht op de financiële sector. Tot nu toe betaalt de Staat daaraan mee. Coalitiepartijen VVD en PvdA hebben afgesproken daarmee te stoppen, een lijn die D66 en PVV steunen. Maar CDA'er Van Hijum zet er vraagtekens bij, omdat ook actoren buiten de financiële sector profiteren van het toezicht. Merkies (SP) heeft een ander tegenargument: is de onafhankelijkheid van de toezichthouders niet in het geding als ze geheel door de sector worden betaald?

De kosten van het toezicht op de financiële sector zijn gestegen
Sinds 2000 zijn de toezichtskosten verdrievoudigd tot ruim 220 miljoen. "Zelfrijzend bakmeel" is de kwalificatie die Van Dijck (PVV) daaraan geeft. Maar volgens Nijboer (PvdA) was die stijging een logische ontwikkeling. Alle woordvoerders zijn het erover eens dat er wel een rem moet komen op toekomstige kostenstijgingen. Laat toezichthouders een kostenstijging boven de inflatie onderbouwen, suggereert De Vries (VVD). Dijsselbloem is daar positief over. Dat geldt ook voor de oproep van Koolmees (D66) en Van Hijum om de toezichthouders aan te zetten tot doelmatiger werken. Maar hoe houden we de kosten van de ECB in de hand?, vraagt Van Dijck zich af.

Kamer wil mkb ontzien
De toezichtskosten voor kleine financiële ondernemingen dreigen fors te stijgen, vooral bij het uitgeven van eigen aandelen of obligaties. De kosten hiervoor worden de hoogste in Europa, stelt Van Dijck vast. Koolmees vreest dat Nederland zich zo uit de markt prijst. Het vestigingsklimaat voor nieuwe bedrijven wordt ongunstig, vreest De Vries. Merkies vindt dat er meer moet gebeuren om kleine financiële instellingen te ontzien. Er komt een ministeriële regeling voor de verdeling van de kosten, zegt de minister. Daarbij zal volgens hem rekening worden gehouden met de schaal van bedrijven.

Toezichthouders mogen deel dwangsommen en boetes houden
Van de opgelegde dwangsommen en bestuurlijke boetes mogen de toezichthouders AFM en DNB 2,5 miljoen zelf houden. Nijboer en Merkies vinden het zuiverder om het volledige bedrag aan boetes in de algemene middelen te laten vloeien. Daar is Van Dijck het mee eens, die vreest dat er anders een "perverse prikkel" ontstaat om zo veel mogelijk boetes op te leggen. Van Hijum ziet juist een positieve prikkel als toezichthouders een groter deel zelf mogen houden: de toezichtskosten voor financiële instellingen die zich aan de regels houden, kunnen dan dalen.

De Kamer stemt op 7 oktober over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

ZIE OOK:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.