Discussie over kiesrecht niet-Nederlanders BES-eilanden

24 september 2014, wetsvoorstel - Zodra de eilandsraden van Bonaire, Sint-Eustatius en Saba (BES) na een grondwetswijziging mogen stemmen voor de Eerste Kamer, vervalt het kiesrecht voor niet-Nederlanders aldaar. Dit stelt minister Plasterk (Koninkrijksrelaties) voor.

Bij gemeenteraadsverkiezingen in Nederland hebben niet-Nederlanders passief en actief kiesrecht. Nadat de BES-eilanden in 2010 bijzondere overzeese gemeenten werden, leek het logisch om dit ook daar toe te passen. Dat blijkt echter te botsen met de wens om de eilandsraden via een grondwetswijziging stemrecht te geven voor de Eerste Kamer (EK). De regering vindt namelijk dat niet-Nederlandse ingezetenen direct noch indirect invloed zouden moeten hebben op de samenstelling van de Staten-Generaal. Plasterk stelt daarom voor om hun kiesrecht voor de eilandsraden te laten vervallen zodra de Grondwet op dit punt is veranderd.

Apart kiescollege voor Eerste Kamer kan problemen oplossen
Uitsluiting van niet-Nederlanders van het stemrecht voor de Staten-Generaal krijgt brede steun. Bisschop (SGP) wil hun daarom geen stemrecht geven voor de eilandsraden. Maar de andere woordvoerders vinden het belangrijk dat zij wél kunnen deelnemen aan de lokale democratie. Van Raak (SP) stelt daarom voor om Nederlanders en niet-Nederlanders verschillende stembiljetten te geven. Zo kan een EK-kiescollege voor de BES-eilanden worden samengesteld, betoogt Hachchi (D66). Segers (ChristenUnie) steunt deze "praktische oplossing". Zo'n apart kiescollege kan volgens Taverne (VVD) ook worden gebruikt om Nederlanders in het buitenland stemrecht te geven voor de Eerste Kamer.

Behandeling wetsvoorstel uitgesteld voor onderzoek
Er zitten veel praktische en principiële haken en ogen aan de instelling van een apart EK-kiescollege voor de BES-eilanden en/of voor Nederlanders in het buitenland, stelt de minister. Op aandringen van de Kamer zegt hij wel toe de mogelijkheden te onderzoeken om dit toch te doen. Hiervoor denkt hij enkele maanden nodig te hebben. De tweede termijn van het debat over het wetsvoorstel vindt daarna plaats.

ZIE OOK:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.