Debat over aanpak coronavirus

4 juni 2020, debat - De Kamer bespreekt de aanpak van de coronacrisis met premier Rutte en de ministers De Jonge (Volksgezondheid), Van Rijn (Medische Zorg) en Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). Ook de demonstratie tegen racisme in Amsterdam komt daarbij aan bod.

De terrassen zijn weer open, steeds meer leerlingen gaan naar school en binnenkort mogen we weer reizen naar een groot aantal Europese landen. Het kabinet versoepelt eerder genomen maatregelen, maar bereidt zich ook voor op een mogelijke tweede golf.

Zijn er niet meer snelle versoepelingen mogelijk, bijvoorbeeld voor coffeeshops en sekswerkers? Premier Rutte vindt dat geen goed idee: het zakt dan echt "door z'n eigen gewicht in elkaar".

Demonstraties

Kuzu (DENK) begrijpt de zorgen over demonstraties in onder andere Amsterdam en Rotterdam, waarvoor duizenden mensen bijeenkwamen. Maar hij vindt het ook een goede zaak dat mensen massaal zijn opgestaan tegen (institutioneel) racisme en excessief politiegeweld.

Noodverordeningen gelden blijkbaar niet voor iedereen, zegt Hiddema (FvD). Hij hekelt het optreden van de Amsterdamse burgemeester: uit een "ijdel vertoon van morele rechtschapenheid" heeft zij het plein laten vollopen. Ook volgens Van Haga is er sprake van willekeur: een demonstratie tegen de lockdown werd veel sneller afgeblazen.

Wat heeft burgemeester Halsema er een puinhoop van gemaakt, stelt Wilders (PVV): dicht op elkaar gaan staan en leuzen scanderen is het domste wat je in deze tijd kunt doen. Hij constateert dat de Amsterdamse burgemeester iedereen de schuld geeft van wat er misging, behalve zichzelf.

Het recht op demonstreren is voor minister Grapperhaus belangrijk, maar in deze tijd moet daarbij wel voldoende afstand worden gehouden. Over de rol van de burgemeester moet volgens hem de Amsterdamse gemeenteraad oordelen.

Lessen trekken

Houd alle genomen maatregelen goed tegen het licht, suggereert Veldman (VVD), en bezie welk effect ze hadden op de verspreiding van het virus en wat de economische en maatschappelijke gevolgen waren.

Er moet een korte, externe evaluatie komen van hoe Nederland het de afgelopen maanden heeft gedaan, vindt Asscher (PvdA). Ook Van der Staaij (SGP) vindt een blik van buiten een goed idee. Maar het is volgens minister De Jonge lastig om dat per individuele maatregel te doen.

Verpleeghuizen

Experts moeten lessen trekken uit wat er is gebeurd in instellingen voor ouderen en gehandicapten, zegt Marijnissen (SP). Het gaat haar daarbij niet om een politieke afrekening, maar om een goede voorbereiding op een eventuele tweede golf.

Dik (ChristenUnie) heeft veel schrijnende verhalen gehoord over het bezoeken van verpleeghuizen. Mensen kunnen hun dierbaren soms alleen maar vanachter een hek zien. Andere verpleeghuizen zijn zelfs nog helemaal gesloten waardoor bezoek niet mogelijk is.

Het is begrijpelijk dat de nadruk heeft gelegen op het voorkómen van de verspreiding van het virus, zegt Van Brenk (50PLUS), maar er moet ook aandacht zijn voor de kwaliteit van leven in verzorgingshuizen. Krol (GKVK) dringt aan op het snel versoepelen van de bezoekregeling.

Vanaf 15 juni moeten verzorgingshuizen één bezoeker per bewoner toestaan, zegt De Jonge. Ze mogen ook, binnen de regels, meer bezoekers toelaten. De minister wil de lessen van de afgelopen weken gebruiken voor de praktijk van morgen.

Bron- en contactonderzoek

Een aantal woordvoerders vraagt aandacht voor testen en bron- en contactonderzoek Een effectief testbeleid is cruciaal om een tweede golf te voorkomen, benadrukt Van den Berg (CDA). Kan de procedure worden versneld?

Het testen voor iedereen begon met kinderziektes, zegt De Jonge, maar het gaat nu "als een speer". De bedoeling is om de tijd tussen een besmetting en het bron- en contactonderzoek te verkorten. Dit betekent volgens de minister onder meer dat mensen met beginnende klachten zich zo snel mogelijk moeten laten testen.

Zorgkosten

Hoeveel hoger vallen de kosten van de zorg uit door de coronacrisis? En wie gaat ervoor betalen? Minister Van Rijn probeert dit zo goed mogelijk in kaart te brengen. Maar, zo benadrukt hij, er is niks gratis. Als de overheid betaalt om een hogere zorgpremie te voorkomen, komt het geld uit de belastingen.

Reizen

Vanaf 15 juni mogen Nederlanders waarschijnlijk weer reizen naar veel Europese landen. Maar Klaver (GroenLinks) betwijfelt of het verstandig is om als "haringen in een ton" in een vliegtuig te stappen en op vakantie te gaan. Geef passagiers meer ruimte in de cabine, oppert Diertens (D66), zoals Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen al doen.

Er zijn internationale richtlijnen opgesteld voor luchtvaartmaatschappijen, zegt minister De Jonge. Hij zal het RIVM vragen om mee te kijken hoe Nederlandse maatschappijen die vertalen in protocollen. Premier Rutte raadt het reizen naar landen buiten Europa voorlopig af.

Nertsen en slachthuizen

Het kabinet maakt de verkeerde keuzes, betoogt Ouwehand (PvdD), namelijk voor vliegtuigen, slachthuizen en nertsen fokken. Zij vindt dat er veel sneller had moeten worden ingegrepen bij slachthuizen waar werknemers met het coronavirus zijn besmet. En besmette nertsenhouderijen die worden geruimd, zouden volgens haar niet gevuld mogen worden met nieuwe dieren.

De regering kijkt naar een vrijwillige stoppersregeling voor nertsenhouders, zegt minister De Jonge. Volgens hem zijn de werkgevers aangesproken op de situatie in de slachthuizen.

De Kamer debatteerde plenair eerder op 12, 18 en 26 maart, 1, 8, 16, en 22 april en 7 en 20 mei over de ontwikkelingen rondom het coronavirus. Zij stemt op 9 juni over de ingediende moties.

Zie ook: