Verslag van een bijeenkomst : Verslag van de Jaarlijkse zitting 2023 van de NAVO Parlementaire Assemblee

AG/ Nr. 65
VERSLAG VAN DE JAARLIJKSE ZITTING 2023 IN KOPENHAGEN

Vastgesteld 21 december 2023

1. Inleiding

Vijf Kamerleden namen van 6 tot en met 9 oktober 2023 deel aan de 69ste jaarvergadering
van de NAVO Parlementaire Assemblee (NAVO PA) in Kopenhagen, georganiseerd door het
Deense Folketing. Zo'n 240 parlementsleden uit de 31 NAVO-landen en bijna twintig
partnerparlementen kwamen bijeen om te praten over de toekomst van het bondgenootschap,
de situatie in Oekraïne en innovatie op gebied van de defensie-industrie. De Nederlandse
delegatie bestond uit de Tweede Kamerleden Van Wijngaarden (VVD, delegatieleider) en Boswijk (CDA), en de Eerste Kamerleden Kroon (BBB), Martens (GroenLinks-PvdA) en Van Apeldoorn (SP). De vergaderingen werden overschaduwd door de aanvallen van Hamas op Israël
op 7 oktober 2023. In de plenaire zitting werd stil gestaan bij de vele slachtoffers.
De Oekraïense president Zelensky en parlementsvoorzitter Stefanchuk spraken de leden
via videoverbinding toe. De plaatsvervangende secretaris-generaal van de NAVO, Geoana,
beantwoordde vragen van de nationale delegaties. Sviatlana Tsikhanouskaya, oppositieleider
uit Belarus, ontving de NAVO PA-award 2023 «Women for Peace and Security». De Assemblee
koos Michael Szczerba uit Polen tot nieuwe NAVO PA-president, als opvolger van de
Franse Joëlle Garriaud Maylam. Op de laatste dag werden acht resoluties aangenomen
over onder andere desinformatie, stabiliteit in de Zwarte Zee-regio en de wederopbouw
van Oekraïne. Ook werden de internationale parlementsleden door de Deense kroonprins
Frederik ontvangen in paleis Christiansborg. Voorafgaand aan en tijdens de conferentie
ontmoette de Nederlandse delegatie ambassadeur Nienke Trooster en haar plaatsvervanger
Arne Brandsma. Ook sprak de delegatie met de Britse delegatie, in het bijzonder over
de Joint Expeditionary Force (JEF) en de permanente gestructureerde samenwerking (PESCO). De beleidsaanbevelingen aangenomen
op 9 oktober 2023 zijn als bijlage bij dit verslag opgenomen.

2. Standing Committee

Op zondagmiddag 8 oktober vergaderde het bestuur van de Assemblee, bestaande uit de
delegatieleiders, de president, Vice-Presidenten, de penningmeester en de secretaris-generaal.
Bij de opening van het overleg vermeldde de waarnemende President van de NAVO PA,
de heer Michael Szczerba, dat het bureau een statement had gepubliceerd waarin de
aanslagen eerder die dag door Hamas tegen de Israëlische bevolking sterk worden veroordeeld.
De NAVO PA veroordeelt deze aanval en staat achter Israël. Israël heeft de volledige
solidariteit van alle NAVO PA-delegaties. Het recht van Israël onder internationaal
recht om zichzelf te verdedigen staan buiten kijf, zo staat in het statement. Voorts
sprak de heer Szczerba de hoop uit Zweden als 32e NAVO-lid snel te mogen verwelkomen. Bij het eerste onderdeel van het overleg is er
een gedachtewisseling met heer Yehor Cherniev, delegatieleider van de Oekraïense delegatie,
over de situatie in Oekraïne. Hij benadrukte dat oorlog geen routine mag worden. President
Poetin wacht op onze vermoeidheid stelde hij evenals op de Amerikaanse verkiezingen
volgend jaar. «Ik vraag om jullie voortdurende steun aan Oekraïne en jullie militaire
en financiële support. En we hebben vooral vliegtuigen nodig,» zei Cherniev. Voorts
werden met name interne aangelegenheden besproken. Michael Szczerba uit Polen stelde
zich beschikbaar om het voorzitterschap van de NAVO PA van Joëlle Garriaud Maylam,
Franse senator af te maken. Zij had zich niet meer kandidaat gesteld voor de Senaatsverkiezingen
in Frankrijk in september 2023. Theo Francken uit België werd voorgedragen als Vice-President
om de vacature te vullen met het vertrek van Zaida Cantera uit Spanje. Hellmich Wolfgang
uit Duitsland was bereid het penningmeesterschap voort te zetten. Het mandaat van
de secretaris-generaal van de NAVO PA, Ruxandra Popa, werd verlengd met twee jaar.
Inzake de relaties met Oekraïne werd besloten het uitnodigen van de Oekraïense delegatieleider
in de vergaderingen voort te zetten, het onderwerp hoog op de agenda te houden en
fondsen beschikbaar te maken voor opbouw van de democratie in het land. Er volgende
een update van de herzieningen van de partnerschappen van de Assemblee en de discussie
hierover wordt vervolgd in Talinn en een finaal besluit volgt tijdens de voorjaarszitting.
Het herziene budget voor 2024, waarin een 5% verhoging was voorgesteld, werd aangenomen.
Deze verhoging is noodzakelijk vanwege de huidige volatiliteit en om te verzekeren
dat de organisatie de nodige middelen heeft om haar politieke prioriteiten te realiseren.
De 5% verhoging is een gemiddelde tussen de huidige inflatie in België en van de EU-27
en zit net onder het huidige cijfer in de eurozone. Tot slot werd gemeld dat een volgende
stap is gezet inzake het aanbod van het Luxemburgs parlement om een personeelskracht
te financieren die zich op het internationale secretariaat van het NAVO PA bezig gaat
houden met het Democratic Resilience Centre. Dit verlost nadrukkelijk niet de NAVO van de oprichting van het centrum binnen hun
organisatie.

Plenaire zitting

De nieuw verkozen President Szczerba stelde in zijn speech tijdens de plenaire zitting
op 9 oktober 2023 dat druk op Rusland moet worden gehouden met aanhoudende sancties,
dat het regime verantwoordelijk moet worden gehouden voor zijn daden en worden bestraft,
steun aan Oekraïne te versnellen en het land verder te integreren in de NAVO en de
EU. Voorts merkte hij op dat het bondgenootschap sinds de NAVO top in Vilnius in juli
2023 vastbesloten is om ervoor te zorgen dat gedeelde waarden – democratie, vrijheid,
het recht van alle naties om hun eigen koers te bepalen – prevaleren boven imperialisme
en autocratie. «Geallieerde regeringen moeten eindelijk concrete stappen ondernemen.
Het is nu tijd om een Centrum voor Democratische Veerkracht op te richten op het NAVO-hoofdkwartier,»
zei Szczerba. De 75ste jubileumtop in Washington DC zou een goed moment zijn om te
vieren dat we een NAVO-instantie hebben die zich richt op het helpen van bondgenoten
en partners bij het verdedigen van onze waarden,» voegde hij eraan toe.

De Oekraïense president Zelensky riep via videoverbinding vanuit Kiev op tot internationale
eenheid in het licht van agressie en terrorisme. Hij drong er op aan om standvastig
te zijn in de strijd tegen terreur, van de Hamas-aanvallen op Israël tot de oorlog
van Rusland tegen Oekraïne. In de aangenomen resolutie worden de regeringen door de
Assemblee aangespoord om Oekraïne bij te staan tot de overwinning is behaald. De Deense
premier Frederiksen veroordeelde in haar toespraak de recente aanvallen op Israël.
«Niets kan zulke aanvallen rechtvaardigen. We staan achter het recht van Israël om
zichzelf te verdedigen,» zei zij. De heer Geoana, plaatsvervangend secretaris-generaal
van de NAVO, stelde dat 2023 het negende achtereenvolgende jaar zal zijn dat de defensie-uitgaven
stijgen, met dit keer een reële stijging van 8,3% in Europa en Canada. «Elf geallieerden
besteden nu 2% van het BNP aan defensie; een cijfer dat volgend jaar zal stijgen,»
zei hij, terwijl hij vragen van leden beantwoordde. Over andere aspecten van aanpassing
zei hij dat regeringen de wapenproductie opvoeren, met meer dan 2,4 miljard euro aan
contracten voor munitievoorraden. Namens de Nederlandse delegatie vroeg Van Wijngaarden aan Geoana om te reageren op het geven van lange termijnsteun aan Oekraïne terwijl
er ook oorlogsmoeheid voor Oekraïne kan ontstaan. Geoana merkte op dat we in democratieën
leven en de publieke opinie niet kunnen negeren. Het is daarom volgens hem van groot
belang te blijven communiceren naar onze parlementen, overheden en media. Als we stoppen
met het geven van steun, heeft dat volgens hem ook wereldwijde gevolgen.

In haar speech bij de in het ontvangst nemen van de Women for Peace and Security Award bracht Tsikhanouskaya een eerbetoon aan een 22-jarige Wit-Russische vrouw uit haar
woonplaats die in Israël werd gegijzeld. «Moge de vrede in het Midden-Oosten zo snel
mogelijk worden hersteld,» zei zij. Tsikhanouskaya droeg haar prijs op aan de duizenden
gevangen en onderdrukte vrouwen in Iran, haar thuisland en nog veel meer. «Tirannie
is als kanker. Als het niet goed behandeld wordt, zal het zich verspreiden. Wij vrouwen
kunnen verandering teweegbrengen. Wij hebben de macht om van de wereld een betere
plek te maken,» zei ze. Bij de bekendmaking van de prijs beschreef Szczerba Tsikhanouskaya
als een uitstekend voorbeeld van moed voor zowel mannen als vrouwen. Deze prijs werden
uitgereikt aan de voormalig voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden,
Nancy Pelosi, en de Oekraïense vice-premier Olha Stefanishyna.

Aan het einde van de Voorjaarszitting nam de Assemblee een aantal resoluties aan met
aanbevelingen voor de NAVO-bondgenotenen -partners, over: het nakomen van de besluiten
van de top in Vilnius; de wederopbouw van Oekraïne; de nieuwe NAVO-basis voor afschrikking
en defensie; stabiliteit en veiligheid in het Zwarte Zeegebied; het tegengaan van
desinformatie; en de bescherming van kritieke maritieme infrastructuur. Een verbindend
thema was de noodzaak om Oekraïne te blijven steunen, bijna 600 dagen na de oorlog.
Deze beleidsaanbevelingen zijn als bijlage bij dit verslag opgenomen. Ook werden diverse
rapporten aangenomen, over onderwerpen variërend van energieafhankelijkheid en de
bescherming van maritieme infrastructuur tot de uitdagingen van de wereldwijde opkomst
van China en het intensievere partnerschap met Rusland.

3. Commissies en rapporten

De commissie voor democratie en veiligheid besprak op 7 oktober het rapport over voedselzekerheid
en conflicten: veerkracht oogsten in het licht van een wereldwijde crisis van speciaal
rapporteur Dzerowicz uit Canada. Zij benadrukte dat de wereld geconfronteerd wordt
met een ongekende voedselcrisis. Hoewel vele onderling afhankelijke factoren ten grondslag
liggen aan deze situatie, is conflict veruit de belangrijkste oorzaak van voedselonzekerheid
wereldwijd. Nergens is dit vandaag duidelijker dan in Oekraïne, waar de opzettelijke
aanvallen op kritieke voedselinfrastructuur en de bewapening van de Oekraïense voedselexport
de honger in de wereld hebben verergerd. In het licht van de verergerende crisis riep
ze de bondgenoten op om de nationale en mondiale weerbaarheid tegen voedselonzekerheid
en de destabiliserende effecten ervan te versterken door de weerstand van hun eigen
voedselsystemen en toeleveringsketens te vergroten; extra middelen te mobiliseren
om de Oekraïense voedselzekerheid te ondersteunen; humanitaire en ontwikkelingsinspanningen
te ondersteunen in landen die het zwaarst getroffen zijn door de crisis; en het aan
de kaak blijven stellen van Ruslands bewapening van voedsel en de effecten daarvan
op de wereldwijde voedselniveaus.

In antwoord op de vraag van Eerste Kamerlid Kroon hoe het landbouwbeleid duurzamer en veerkrachtiger kan worden gemaakt, deelde mevrouw
Dzerowicz enkele goede praktijken uit Canada.

Voorts besprak deze commissie het rapport van Demeuse uit België inzake de bestrijding
van straffeloosheid voor schendingen van het internationaal recht bij de hernieuwde
inval van Rusland in Oekraïne. De lichtte toe dat Rusland sinds 24 februari 2022 systematisch
het internationaal recht in Oekraïne heeft geschonden. Sommige van deze schendingen
zijn oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en mogelijk genocide. De rapporteur
erkende de reeds geleverde inspanningen en riep de geallieerden op om de strijd tegen
straffeloosheid voort te zetten om ervoor te zorgen dat de daders op alle niveaus
ter verantwoording worden geroepen voor hun misdaden. Daartoe moeten de bondgenoten
blijven aandringen op de terugtrekking van de Russische troepen en tegelijkertijd
hun politieke en militaire steun voor Oekraïne handhaven en versterken. Ze moeten
meer middelen toewijzen aan nationale en internationale justitiële instellingen die
verantwoordelijk zijn voor het verzamelen van bewijs en het het vervolgen van schendingen.
Tot slot moeten ze blijven oproepen tot de oprichting van een internationaal tribunaal
voor de misdaad van agressie om Russische en Wit-Russische leiders te vervolgen.

De defensiecommissie ontving op 7 oktober de Minister van defensie, Troels Lund Poulsen.
Hij benadrukte de sterke transatlantische band. Denemarken behoort tot de top qua
bijdragen aan Oekraïne met 4,4 mld euro. «Denemarken blijft gecommitteerd en vanuit
het parlement bestaat brede steun hiervoor,» zei hij. Denemarken stuurde reeds Leopards
naar Oekraïne en stelt negentien F16’s ter beschikking vanaf maart 2024. Sinds vorig
jaar is na een referendum besloten het Deens opt-out op gebied van EU-defensiesamenwerking
op te heffen. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor Denemarken en in dit kader neemt
het land sinds mei 2023 deel aan de permanente structurele samenwerking binnen de
EU (PESCO) en is het toegetreden tot het Europees Defensieagentschap in maart 2023.
De Minister lichtte toe dat in 2030 de norm van 2% van het GDP aan defensie te bereiken.
Als het Oekraïne fonds meegerekend zou worden, zou Denemarken de norm in 2023–2024
hebben gehaald. Een en ander is vastgelegd in een defensieregeling voor de komende
tien jaar om er voor te zorgen dat Denemarken meer verantwoordelijkheid kan nemen
voor defensie en veiligheid in een steeds complexer dreigingslandschap.

‘s Middags presenteerde Tweede Kamerlid Van Wijngaarden zijn rapport over de Baltische zee getiteld «Sea Change: The Rapid Evolution of Baltic
Security after Russia's Invasion of Ukraine» in de subcommissie over transatlantische
defensie en veiligheidssamenwerking. Het rapport geeft een overzicht van de veranderingen
in de veiligheid van de Oostzee sinds het einde van de Koude Oorlog en met name na
2014. «De Finse toetreding tot het bondgenootschap heeft onze positie in de Baltische
Zee-regio versterkt, maar er moet nog veel werk worden verzet om tot volledige integratie
te komen. Tevens is de spoedige toetreding van Zweden topprioriteit,» zei hij.

Op 8 oktober stonden de politieke en veiligheidsuitdagingen in de Belgrado – Pristina
dialoog op de agenda van de defensiecommissie en werd de situatie in Kosovo besproken.
Er was specifieke aandacht voor het incident bij het Banjska-klooster in het noorden
van Kosovo eind september. Van Wijngaarden vroeg de spreker, onderzoeker Marina Vulović, Associate Researcher bij het German
Institute for International and Security Affairs (SWP), naar haar aanbeveling dat
Pristina de Servische bevolkingsgroep in Kosovo de hand zou moeten reiken. Hij vroeg
haar wat ze daar precies mee bedoelde en of ze suggesties had hoe dat zou kunnen.
Zij antwoordde dat het inderdaad een cruciale vraag is, omdat «high-political dialogue»
soms weinig rekening houdt met de bevolking en hun dagelijkse ervaringen. Haar aanbeveling
was dat de Kosovaarse autoriteiten geen hamer, maar een open hand zouden moeten aanbieden
aan deze groep. Dit zou kunnen helpen om de grip van Belgrado op de Servische bevolking
in Kosovo te verminderen en te zorgen dat deze groep zich meer verbonden en gehoord
voelt. De VS en de EU zouden daarin volgens haar een rol kunnen spelen.

In de «Economics and Security Committee» verdedigde de Britse Baldwin haar rapport
over de impact van de oorlog in Oekraïne en de transatlantische uitdagingen voor de
energiezekerheid. De leden bespraken de snelle vooruitgang die is geboekt doordat
landen zich hebben losgemaakt van Russische gas- en olieleveranciers en zijn overgestapt
van steeds duurdere fossiele brandstoffen naar duurzamere energiebronnen. De rol van
Rusland en China in de wereldeconomie stond centraal in het debat over een rapport
opgesteld door Oztrak uit Türkye over de wederopbouw van transatlantische economische
betrekkingen en veerkracht. De economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne en de
COVID-19 pandemie hebben geleid tot een herwaardering van de handelsorde en de energie-,
digitale, industriële en defensiesectoren aan beide zijden van de Atlantische Oceaan.
De grootste crisis in de toeleveringsketen in decennia is een van de gevolgen van
deze ontwikkelingen.

Het rapport van Szczerba uit Polen pleitte in zijn rapport over de wederopbouw van
Oekraïne ervoor niet te wachten tot het einde van de oorlog hiermee, dat zou gewoon
te laat zijn. «Oekraïne moet de oorlog winnen en zijn bezette gebieden terugwinnen.
Onmiddellijke inspanningen om de Oekraïense staat, zijn instellingen, zijn leger en
zijn bevolking te ondersteunen zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat het overwint
in dit vreselijke conflict en in de positie is om zijn wederopbouw te starten,» stelde
Szczerba.

De politieke commissie opende op 7 oktober met een onderhoud met de Deense Staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, Lisbeth Zilmer-Johns. Zij benadrukte het blijvende belang
van de NAVO bij de handhaving van vrede, vooral in de context van de Russische acties
in Oekraïne. De inzet van Denemarken om Oekraïne te steunen en Rusland af te schrikken
in de buurlanden werd onderstreept, evenals het veiligheidslandschap van de Oostzee,
de noodzaak van samenwerking binnen de NAVO en de EU, en het aanpakken van de rol
van China in mondiale aangelegenheden. De Staatssecretaris besprak ook de rol van
China in mondiale aangelegenheden. Zij beklemtoonde het belang van eenheid in de voortdurende
wereldwijde strijd voor vrijheid en democratie. Senator Van Apeldoorn bevroeg de Deense Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken over haar opmerking dat
het Westen in de ogen van de Global South dubbele standaarden hanteert en daarmee aan geloofwaardigheid inboet. Hij beschreef
dat het in zijn ogen heel logisch is dat landen in de Global South twijfels hebben
of zij bij een zogenaamd Westers kamp zouden willen horen. Ook vroeg hij de Staatssecretaris
wat de NAVO zou kunnen doen om te laten zien dat landen in de Global South daadwerkelijk gerespecteerd worden en dat NAVO-lidstaten meer oog hebben voor de
multipolariteit van de huidige wereldorde. De Staatssecretaris begon met het uitspreken
van haar dank aan Nederland voor de leidende rol in de F-16-coalitie voor Oekraïne.
Zij gaf aan dat zij zelf anders keek naar dubbele standaarden. Er is nu een conflict
gaande in Europa. In haar ogen leidt dat automatisch tot meer betrokkenheid dan in
een situatie waarin een conflict anders ter wereld plaatsvindt. Zij bevestigde dat
het in haar ogen inderdaad logisch was dat landen in de Global South hun twijfels hebben: zij hebben genoeg van het «opgeheven vingertje» vanuit het Westen.
NAVO-landen moeten meer de hand uitsteken en beter luisteren naar hun veiligheidsvraagstukken
was haar reactie.

In de wetenschapscommissie wees Steen Søndergaard, directeur van het defensie onderzoekscentrum,
Ministerie van defensie in Denemarken op de voortdurende internationale technologische
wedloop en hoe snel militair materieel verouderd kan raken en vervangen kan worden
door moderne technologie, zoals de oorlog van Rusland tegen Oekraïne laat zien. Hij
schetste de Deense bijdragen aan NAVO- en EU-initiatieven, evenals het National Defence
Technology Centre (NFC) dat universiteiten en door de overheid erkende onderzoeks-
en technologieorganisaties samenbrengt. Deze inspanningen worden ondersteund door
het Deense Defence Co-Funding Scheme, dat een jaarlijks budget heeft van ongeveer
40 miljoen DKR (ongeveer 5,36 miljoen EUR). Steen Søndergaard trok verschillende conclusies,
waaronder de voordelen van mislukken en snel leren, de noodzaak om publiek-militaire
routekaart en innovatieplatforms te ontwikkelen, alternatieve cofinancieringsregelingen
uit te breiden en de internationale technologische samenwerking met bondgenoten te
vergroten.

Volgens Jan Westenkær Thomsen, hoofd bedrijfsvoering NNF-programma voor kwantumrekenen
(NQCP) aan het Niels Borh-Instituut Universiteit van Kopenhagen zal kwantumtechnologie
aanzienlijke doorbraken op het gebied van defensie en veiligheid mogelijk maken. Veel
landen investeren in onderzoek naar deze technologie. Belangrijke westerse spelers
zijn de VS, Duitsland en Spanje. China is goed voor ongeveer de helft van de wereldwijde
investeringen in 2022 in kwantumtechnologieën. Het Niels Bohr Instituut en het Deep
Tech Lab in Kopenhagen, dat deel uitmaakt van DIANA, zijn actief op het gebied van
kwantumonderzoek. De eerste generatie bracht ons MRI, lasers, PET-scanners, GPS, transistors
en chips, merkte hij op. De tweede generatie kwantumtechnologie belooft verregaande
vooruitgang op het gebied van sensoren, cryptografie en computers. Hij gaf verschillende
praktische voorbeelden van hoe kwantumtechnologie gebruikt kan worden in de civiele
en militaire sfeer. Het lid Kroon informeerde naar de rechten van ontwikkelaars, het «eigendom» van kwantumtechnologie
en de noodzakelijke wettelijke kaders. De spreker ging in op grote bedrijven op dit
gebied, de rol van door de overheid gedreven onderzoekscentra, en het belang van een
voortdurende dialoog over hoe deze technologie. Hij benadrukte het belang van technologiediplomatie
voor de ontwikkeling van bindende juridische kaders.

Tijdens deze jaarvergadering zijn er in de diverse commissies zestien rapporten besproken
en aangenomen:

– The Russian War on Truth: Defending Allied and Partner Democracies Against the Kremlin’s
Disinformation Campaigns (commissie inzake democratie en veiligheid, rapporteur Rodrigue
DEMEUSE, België)

– Fighting Impunity for Violations of International Law in Russia’s Renewed Invastion
of Ukraine (commissie inzake democratie en veiligheid, rapporteur Rodrigue DEMEUSE,
België)

– Food Security and Conflict: Harvesting Resilience in the Face of Global Crisis (commissie inzake democratie en veiligheid, rapporteur Julie DZEROWICZ, Canada)

– Ensuring an Allied Defence Industrial Base for NATO’s New Deterrence and Defence Baseline
(defensiecommissie, rapporteur Utku CAKIROZER, Türkiye)

– Sea Change: The Rapid Evolution of Baltic Sea Security After Russia’s Invasion of
Ukraine (subcommissie transatlantische defensie en veiligheidssamenwerking, rapporteur Jeroen
VAN WIJNGAARDEN, Nederland)

– Troubled Waters: How Russia’s War in Ukraine Changes Black Sea Security (subcommissie inzake toekomstige veiligheids- en defensiecapaciteiten, rapporteur
Lord Mark LANCASTER, Verenigd Koninkrijk)

– Ukraine’ Fight for Freedom & Alliance and Global Response to Russia’s War (defensiecommissie,
rapporteur Rick LARSEN, Verenigde Staten)

– Russia’s War on Ukraine and Transatlantic Energy Security Challenges (economische
commissie, Harriett BALDWIN, Verenigd Koninkrijk)

– Towards the Reconstruction of Ukraine (subcommissie transitie en ontwikkeling, rapporteur Michal SZCZERBA, Polen)

– Rebuilding Transatlantic Economic Relations and Resilience (subcommissie transatlantische, economische relaties, rapporteur Faik OZTRAK, Türkiye)

– Russia’s war against Ukraine: Strategic Imperatives for NATO (politieke commissie,
rapporteur Tomas VALASEK, Slowakije)

– The Future of NATO’s Open Door Policy (politieke commissie, rapporteur Audronius AZUBALIS, Litouwen)

– China’s Global Role in the wake of Russia’s War against Ukraine (politieke commissie,
rapporteur Ana-Maria CATAUTA, Roemenië)

– Protecting Critical Maritime Infrastructure- The Role of Technology (commissie voor wetenschap en technologie, Njall TRAUSTI FRIDBERTSSON, IJsland)

– Novel Materials and Additive Manufacturing (commissie voor wetenschap en technologie, rapporteur Sven CLEMENT, Luxemburg)

– Devoloping Future Capabilities: Robotics and Autonomous systems (commissie voor wetenschap
en technologie, Joe WEINGARTEN, Duitsland)

De voorzitter van de delegatie, Boswijk

De griffier van de delegatie, Bakker-de Jong