Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 435 XIII Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld
en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar
2023 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie
van Economische Zaken en Klimaat;
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
Mede namens de Minister voor Klimaat en Energie,
De Minister van Economische Zaken en Klimaat,
M.A.M. Adriaansens
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
Ondergrenzen toelichtingen
Voor het toelichten van de begrotingsmutaties zijn in deze eerste suppletoire begroting
de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden
deze ondergrenzen.
2 Beleidsartikelen
2.1 Beleidsartikel 1 Goed functionerende economie en markten
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
376.572
– 1.440
375.132
Uitgaven
328.784
– 2.465
326.319
Subsidies (regelingen)
50.032
– 17.860
32.172
Cyber security
534
17
551
Subsidiemaatregel telecom Caribisch Nederland
3.500
499
3.999
EU-cofinanciering Digital Europe
25.027
– 19.228
5.799
Beter aanbesteden
306
306
NGF – project AiNed
15.027
15.027
NGF – project Nationaal Onderwijslab
5.638
852
6.490
Opdrachten
26.801
3.811
30.612
Onderzoek&opdrachten
3.099
3.878
6.977
Beleidsvoorbereiding en evaluaties Veiligheid en Frequenties
3.660
152
3.812
Digital trust centre
3.800
– 2.375
1.425
Cyber security
7.603
219
7.822
ICT beleid
5.564
374
5.938
CSIRT – DSP
1.040
1.093
2.133
Nationaal Groeifonds
2.007
104
2.111
Vervolgprogramma beter aanbesteden
28
366
394
Bijdrage aan agentschappen
62.079
179
62.258
Bijdrage RVO.nl
20.677
179
20.856
Bijdrage RDI
41.402
41.402
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
185.248
11.046
196.294
Bijdrage Metrologie
11.565
765
12.330
Raad voor de Accreditatie
1.390
71
1.461
Bijdrage ACM
802
46
848
Bijdrage aan het CBS
171.491
10.164
181.655
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
4.624
359
4.983
Bijdrage Nederlands Normalisatie Instituut
1.239
166
1.405
Bijdrage aan internationale organisaties
3.385
193
3.578
Ontvangsten
41.934
135.979
177.913
Ontvangsten ACM
162
162
Ontvangsten High Trust
40.200
40.200
Diverse ontvangsten
1.572
135.979
137.551
Tabel 3 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
376.572
– 1.440
375.132
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
376.572
– 1.440
375.132
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbedrag in 2023 is verlaagd met € 1,4 mln. Dit is het saldo van onder
meer de volgende mutaties:
– Een verlaging van € 19,5 mln voor Digital Europe. Dit betreft een schuif naar de jaren
2025 tot en met 2028 op basis van de verwachte projecten uit de werkprogramma's van
de Europese Commissie.
– Een verhoging van € 10,2 mln van het budget voor het CBS. Dit betreft loon- en prijsbijstelling.
Uitgaven
Subsidies
EU-cofinanciering Digital Europe
Dit betreft een schuif van verplichtingen- en kasbudget naar de jaren 2025 tot en
met 2028 op basis van de verwachte projecten uit de werkprogramma's van de Europese
Commissie.
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Bijdrage aan het CBS
Dit betreft de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.
Ontvangsten
Diverse Ontvangsten
Dit betreft de ontvangsten van de landelijke veiling FM-frequenties die in de zomer
van 2023 heeft plaatsgevonden. Hiermee is in totaal € 152,8 mln opgehaald. Hiervan
wordt € 120,2 mln in 2023 uitbetaald aan EZK. Daarnaast heeft EZK € 15,8 mln ontvangen
voor de verlening van vergunningen voor de FM-frequenties over de periode 2022–2023.
2.2 Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en ondernemerschap voor duurzame welvaartsgroei
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
5.664.517
– 284.290
5.380.227
Uitgaven
3.349.275
– 163.668
3.185.607
Subsidies (regelingen)
1.972.263
– 189.992
1.782.271
MKB-Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)
4.969
606
5.575
Eurostars
21.252
579
21.831
Bevorderen ondernemerschap
14.946
6.615
21.561
Cofinanciering EFRO
26.477
5.001
31.478
Bijdrage aan ROM's
9.870
1.483
11.353
Verduurzaming industrie
58.905
2.905
61.810
Startup beleid
12.580
– 1.514
11.066
Urgendamaatregelen Industrie
5.200
593
5.793
Invest-Nl
11.090
11.090
Tegemoetkoming vaste lasten
291.120
291.120
Europees Defensie Fonds cofinanciering
10.275
221
10.496
Tegemoetkoming vaste lasten Startersregeling
4.000
4.000
Infrastructuur duurzame industrie (PIDI)
1.200
1.200
Herstructurering winkelgebieden
16.038
585
16.623
R&D mobiliteitssectoren
33.848
33.848
SEG
9.592
9.592
NGF – project Groenvermogen van de Nederlandse economie
316.393
– 1.517
314.876
NGF – project Health-RI
12.000
12.000
NGF – project RegMed XB
7.111
7.111
NGF – project kwantumDeltaNL
105.507
– 23.000
82.507
NGF – project Oncode-PACT
65.926
65.926
NGF – project Circulaire Plastics
79.290
– 1.750
77.540
NGF – project NXTGEN HIGH TECH
142.548
– 1.100
141.448
NGF – project PhotonDelta
75.119
75.119
NGF – project Opschaling PPS beroepsonderwijs
41.500
– 250
41.250
IPCEI Cloudinfrastructuur en services
10.383
1.275
11.658
IPCEI Micro elektronica
2.999
5.203
8.202
Aanvullende tegemoetkoming evenementen
1.454
1.454
Investeringen Verduurzaming Industrie – Klimaatfonds
40.066
– 14.095
25.971
EuroHPC
5.000
136
5.136
EuroQCI
5.000
– 2.164
2.836
Tegemoetkoming Energiekosten
500.000
– 170.000
330.000
Brexit Adjustment Reserve
19.789
– 524
19.265
Overig
10.816
720
11.536
Leningen
160.000
– 30.000
130.000
Qredits
100.000
– 30.000
70.000
NGF project PhotonDelta leningen
60.000
60.000
Garanties
112.195
0
112.195
BMKB
40.328
40.328
BMKB groen
1.900
1.900
Groeifaciliteit
8.222
8.222
Garantie Ondernemersfinanciering
11.745
11.745
Garantie Ondernemersfinanciering Corona
50.000
50.000
Opdrachten
16.147
– 2.002
14.145
Onderzoek en opdrachten
5.936
738
6.674
Caribisch Nederland
809
– 73
736
Regeldruk
4.136
– 1.138
2.998
Budget Samenwerking regio
890
– 29
861
Small Business Innovation Research
1.345
31
1.376
Stikstofaanpask piekbelasters industrie
3.031
– 1.531
1.500
Bijdrage aan agentschappen
175.218
7.474
182.692
Bijdrage RVO.nl
174.513
7.434
181.947
Bijdrage RDI
705
40
745
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
397.809
27.317
425.126
Bijdrage aan TNO
221.913
17.244
239.157
Kamer van Koophandel
149.495
13.045
162.540
Bijdrage aan NWO-TTW
26.401
– 2.972
23.429
Bijdrage aan medeoverheden
37.346
1.321
38.667
MKB Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)
37.346
1.321
38.667
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
478.297
22.214
500.511
Internationaal Innoveren
60.357
– 1.111
59.246
PPS toeslag
216.705
3.603
220.308
TO2 (excl. TNO)
57.964
5.038
63.002
Topsectoren overig
13.863
3.983
17.846
Ruimtevaart (ESA)
78.922
6.759
85.681
Bijdrage NBTC
9.795
644
10.439
Overige bijdragen aan organisaties
5.338
846
6.184
Economische ontwikkeling en technologie
1.951
321
2.272
EU-cofinanciering JTF
19.000
1.106
20.106
Faciliteiten toegepast onderziek TO2 en RKI
7.000
1.025
8.025
NGF – project NXTGEN Ruimtevaart
7.402
7.402
Ontvangsten
361.949
514
362.463
Luchtvaartkredietfaciliteit
1.809
1.809
Rijksoctrooiwet
47.041
47.041
Eurostars
4.250
4.250
F-35
10.576
10.576
Diverse ontvangsten
1.240
514
1.754
Bedrijfssteun
43.033
43.033
Tegemoetkoming vaste lasten
200.000
200.000
Ontvangsten verduurzaming industrie
0
0
BMKB
28.000
28.000
BMKB groen
5.000
5.000
Groeifaciliteit
8.000
8.000
Garantie Ondernemingsfinanciering
13.000
13.000
Tegemoetkoming Energiekosten
0
0
Brexit Adjustment Reserve
0
0
Tabel 5 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
5.664.517
– 284.290
5.380.227
waarvan garantieverplichtingen
1.250.000
0
1.250.000
waarvan overige verplichtingen
4.414.517
– 284.290
4.130.227
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbedrag in 2023 is verlaagd met € 284,3 mln. Dit is het saldo van
met name de volgende mutaties:
– Er wordt € 242,1 mln aan verplichtingenbudget van de NIKI-regeling verschoven van
2023 naar 2024 ten gevolge van latere publicatie en openstelling van deze regeling
in verband met vertraging in de uitwerking hiervan.
– Het verplichtingenbudget voor de Tegemoetkoming energiekosten mkb (TEK) wordt met
€ 170 mln verlaagd.
– Het verplichtingenbudget voor TNO wordt verhoogd met € 16,3 mln in verband met additionele
voor de rijksoverheid uit te voeren projecten.
– Het verplichtingenbudget voor de Kamer van Koophandel wordt verhoogd met € 12,9 mln,
voornamelijk i.v.m. loon- en prijsbijstelling. Daarnaast worden er incidenteel middelen
beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van het UBO-register.
– Het verplichtingenbudget voor ESA wordt in 2023 met € 55,8 mln verhoogd in verband
met inschrijving op ESA-programma's naar aanleiding van de Ministeriele conferentie
van de ESA in november 2022.
Uitgaven
Subsidies
Tegemoetkoming energiekosten mkb
Op basis van het gebruik van de subsidieregeling Tegemoetkoming energiekosten mkb
(TEK) in de afgelopen maanden wordt de raming van de TEK neerwaarts bijgesteld. De
verwachting is dat in totaal € 230 mln voor de TEK benodigd zal zijn, waarvoor € 330
mln in 2023 zal worden bevoorschot.
NGF-project kwantumDeltaNL
Deze mutatie betreft een actualisatie van het uitgavenbudget op basis van de uitbetalingen
voor dit project.
Investeringen Verduurzaming Industrie Klimaatfonds
Dit betreft een kasschuif van € 14,1 mln van 2023 naar 2024 voor de NIKI-regeling
ten gevolge van latere publicatie en openstelling van deze regeling in verband met
vertraging in de uitwerking hiervan.
Leningen
Qredits
Dit betreft een kasschuif die betrekken heeft op de time-out-arrangement (TOA). Het
TOA-krediet is voor mkb-bedrijven die hard getroffen zijn door de coronacrisis en willen
herstructureren. De TOA-regeling loopt tot 31 mei 2024, maar het budget van in totaal
€ 200 mln stond in 2022 en 2023. Daarom wordt € 30 mln verschoven van 2023 naar 2024.
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Bijdrage aan TNO
Het budget voor TNO wordt verhoogd met € 17,2 mln in verband met additionele voor
de rijksoverheid uit te voeren projecten. Het gaat hierbij om zowel EZK als andere departementen.
Waar het om andere departementen gaat, wordt het budget overgeboekt naar EZK, aangezien
EZK penvoerend departement is in de relatie met TNO.
Kamer van Koophandel
Deze post betreft de Rijksbijdrage aan de Kamer van Koophandel. De mutatie bevat voornamelijk
meerjarige loon- en prijsbijstelling. Daarnaast worden er incidenteel middelen beschikbaar
gesteld voor de ontwikkeling van het UBO-register.
2.3 Beleidsartikel 3 Toekomstfonds
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
294.068
130.458
424.526
Uitgaven
484.825
111.480
596.305
Subsidies (regelingen)
8.339
– 3.502
4.837
Smart Industry (subsidie)
678
– 245
433
Thematisch Technology Transfer
7.661
– 3.257
4.404
Leningen
457.350
114.447
571.797
Startups / MKB financiering
Volledig revolverend
Fund to Fund
78.763
78.763
ROM's
28.465
28.465
Dutch Future Fund
10.917
10.917
Deep Tech Fund
60.000
60.000
Fonds Alternatieve Financiering
22.157
22.157
Economische Veiligheid Fonds
0
50.000
50.000
European Tech Champions Initiative (ETCI)
0
100.000
100.000
Deels revolverend
Innovatiekrediet
66.989
548
67.537
Risicokapitaal SEED
80.147
409
80.556
Vroege fase / informal investors
37.917
254
38.171
Start ups / MKB
0
0
Q4C
9.425
264
9.689
Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek
Met vermogensbehoud
Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek
0
0
Onco research
21.945
– 11.640
10.305
Smart Industry (leningen)
298
298
Thematische Technology Transfer
22.711
– 12.843
9.868
RegMed XB
12.545
– 12.545
0
Bijdrage aan agentschappen
19.136
535
19.671
Bijdrage RVO.nl
19.136
535
19.671
Ontvangsten
127.066
0
127.066
ROM's
27.166
27.166
Fund to Fund
65.550
65.550
DVI II
4.050
4.050
Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek
0
0
Thematische Technology Transfer
0
0
Innovatiekredieten
20.000
20.000
SEED
10.300
10.300
Ontvangsten VFF
0
Tabel 7 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
294.068
130.458
424.526
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
294.068
130.458
424.526
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget in 2023 is verhoogd met € 130,5 mln. Dit is het saldo van
met name de volgende mutaties:
– Er is € 100 mln verplichtingenbudget toegevoegd ten behoeve van het Beschermingsfonds
Economische veiligheid.
– Er is € 100 mln verplichtingenbudget toegevoegd ten behoeve van het European Tech
Champions Initiative.
– Het verplichtingenbudget is met € 21,5 mln verlaagd als gevolg van een verplichtingenschuif
op het onderzoeksdeel van het Toekomstfonds. Hiervan heeft € 16,5 mln betrekking op
RegMed XB.
Uitgaven
Leningen
Beschermingsfonds Economische Veiligheid
In de 1e suppletoire begroting 2023 is op artikel 41 (Nog onverdeeld) van de EZK-begroting
€ 100 mln opgenomen voor een nieuw fonds ten behoeve van bescherming van strategische
sectoren en technologieën. In deze suppletoire begroting Prinsjesdag wordt voor 2023
€ 50 mln overgeheveld naar beleidsartikel 3. De Kamer wordt op korte termijn nader
geinformeerd over de vormgeving van het fonds.
European Tech Champions Initiative (ETCI)
Er is voor de deelname van Nederland aan het European Tech Champions Initiative (ETCI)
fonds € 100 mln beschikbaar gesteld. Dit bedrag wordt gedekt met generale middelen
en heeft geen effect op het EMU-saldo.
Onco Research
De tweede fase van de lening aan Oncode wordt gefinancierd uit verschillende budgetten
op het Toekomstfonds, waaronder het Toekomstfondskrediet OnderzoeksFaciliteiten (TOF).
De middelen stonden grotendeels in het lopende begrotingsjaar, terwijl de uitbetaling
aan Oncode verspreid over een aantal jaren plaatsvindt. Met deze kasschuif wordt het
kasritme goed gezet.
Thematische Technology Transfer
De uitfinanciering van de verplichtingen die via de TTT-regeling zijn aangegaan is
later gestart dan gepland bij de start van het Toekomstfonds in 2014, waardoor de raming
al een paar jaar voorloopt op de daadwerkelijke uitbetalingen. Met deze kasschuif wordt
het kasritme goed gezet.
RegMed XB
De subsidiemodule regeneratieve geneeskunde wordt naar verwachting eind 2023 opengesteld.
Dit is een aantal jaar later dan gepland vanwege vertraging in de uitwerking van de
regeling. Deze kasschuif zorgt voor een realistischere raming.
2.4 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering
Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
26.236.083
308.547
26.544.630
Uitgaven
9.342.126
– 966.910
8.375.216
Subsidies (regelingen)
8.310.233
– 1.235.481
7.074.752
Missiegedraven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)
64.077
– 475
63.602
Hernieuwbare Energietransitie (HER+)
45.440
– 121
45.319
Energie-efficiency
2.368
256
2.624
Green Deals
500
– 38
462
Subsidieregeling Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+)
93.802
– 16.576
77.226
Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)
2.724
700
3.424
Projecten Klimaat en Energieakkoord
16.236
– 10.434
5.802
SDE
226.000
– 226.000
0
SDE+
1.121.731
– 636.456
485.275
SDE++
114.975
717.400
832.375
Aardwarmte
17.500
12.500
30.000
ISDE-regeling
380.320
211.000
591.320
Carbon Capture Storage (CCS)
3.170
3.170
Hoge Flux Reactor
6.401
39
6.440
Caribisch Nederland
23.944
– 2.167
21.777
Overige subsidies
26.572
66.325
92.897
Opschalingsinstrument waterstof
21.100
– 20.100
1.000
Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)
2.000
– 2.000
0
Subsidieondersteuning verduurzaming MKB
15.800
– 10.311
5.489
IPCEI waterstof
224.038
– 48.314
175.724
Vulmaatregelen gasopslag
1.153.750
– 1.083.750
70.000
MIEK
7.973
– 2.065
5.908
Schadeafhandeling mijnbouw Limburg
3.337
3.337
Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten (MIW)
130.000
130.000
NGF-project NieuweWarmteNu!
73.415
– 55.595
17.820
Tegemoetkoming energieprijzen 2022
0
9.345
9.345
Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023
3.629.760
168.070
3.797.830
Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten
0
20.000
20.000
Tegemoetkoming blokaansluitingen
861.300
– 347.965
513.335
Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten
0
26.551
26.551
Investeringen waterstofbackbone
42.000
– 5.300
36.700
Leningen
74.000
10.000
84.000
Lening EBN
9.000
10.000
19.000
Lening InvestNL
65.000
65.000
Garanties
175.600
0
175.600
Garantie CCS/Porthos
175.600
0
175.600
Opdrachten
85.331
11.464
96.795
Onderzoek mijnbouwbodembeweging
3.160
350
3.510
SodM onderzoek
1.917
– 3
1.914
Uitvoeringsagenda klimaat
473
– 320
153
Klimaat mondiaal
1.065
19
1.084
Onderzoek en opdrachten
46.325
18.918
65.243
Programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER)
14.391
14.391
Energiehulp Oekraïne
18.000
– 7.500
10.500
Bijdrage aan agentschappen
142.445
3.868
146.313
Bijdrage RVO.nl
115.494
5.720
121.214
Bijdrage Agentschap Telecom
5.042
– 241
4.801
Bijdrage NEa
17.240
– 2.026
15.214
Bijdrage KNMI
1.545
289
1.834
Bijdrage NVWA
914
54
968
Bijdrage RIVM
7
– 7
0
Bijdrage RWS
2.203
79
2.282
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
152.507
– 635
151.872
Doorsluis COVA-heffing
111.000
– 2.361
108.639
TNO kerndepartement
39.716
1.608
41.324
TNO SodM
1.791
118
1.909
Bijdrage aan medeoverheden
387.848
18.005
405.853
Uitkoopregeling
500
2.361
2.861
Regeling toezicht energiebesparingsplicht
12.848
920
13.768
Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden
374.500
14.724
389.224
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
14.162
– 131
14.031
Nuclear Research Group (NRG)
7.770
612
8.382
Internationale contributies
2.229
– 21
2.208
PBL Rekenmeesterfunctie
2.156
285
2.441
ILT handhaving F-gassen
2.007
– 1.007
1.000
Storting begrotingsreserves
0
226.000
226.000
Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie
0
226.000
226.000
Ontvangsten
4.596.812
– 2.155.040
2.441.772
Ontvangsten COVA
111.000
111.000
Opbrengst heffing ODE (SDE++)
225.000
225.000
Ontvangsten zoutwinning
2.511
2.511
Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie
454.186
454.186
ETS-ontvangsten
1.400.000
– 50.000
1.350.000
Diverse ontvangsten
40.615
194.960
235.575
Ontvangsten WOZ
63.500
63.500
Heffing gasleveringszekerheid
0
0
Ontvangsten lening EBN Bergermeer
2.300.000
– 2.300.000
0
Tabel 9 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
26.236.083
308.547
26.544.630
waarvan garantieverplichtingen
197.200
0
197.200
waarvan overige verplichtingen
26.038.883
308.547
26.347.430
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget wordt per saldo met € 308,5 mln verhoogd. Dit saldo is het
resultaat van verschillende verhogingen en verlagingen van verplichtingenbudgetten.
Ophogingen (groter dan € 10 mln):
– HER+ (€ 10,6 mln) omdat er meer verplichtingen worden verwacht dan aan budget beschikbaar
is.
– SDE+ (178,7 mln), vooral ter financiering van de extra locatieonderzoeken door RVO
voor windparken op zee (€ 128,7 mln) en een verplichtingenschuif uit 2024 en 2025
naar 2023 (€ 50 mln).
– Aardwarmte (€ 12,5 mln), dit betreft de financiering van de uitbreiding van het SCAN-programma
van EBN.
– ISDE (€ 279,3 mln), vooral door toevoeging uit het Klimaatfonds van middelen voor
isolatiemaatregelen en hybride warmtepompen (€ 163 mln) en door overheveling van budget
van het Ministerie van BZK voor isolatiemaatregelen (€ 48 mln). Daarnaast is € 68,3
mln vanuit het SDE++-budget toegevoegd (zie bij Verlagingen).
– Overige subsidies (€ 71,3 mln) door toevoeging van middelen (€ 60 mln) uit het Klimaatfonds
voor de Correctieregeling duurzame warmte (motie-Grinwis) en het toevoegen van middelen
uit de Aanvullende Post bij Financiën voor het versnellen van CCS-onderzoek door EBN
(€ 11,3 mln).
– Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023 (€ 83,3 mln), omdat er op het
prijsplafond 2023 sprake is van een tekort ten opzichte van het budget dat bij 1e
suppletoire begroting naar beneden is bijgesteld op basis van ramingen.
– Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten (€ 20 mln), zie ook bij Uitgaven.
– Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten (€ 26,6 mln): zie bij
Uitgaven.
– Lening EBN (€ 32 mln) ter financiering van een lening aan EBN voor deelname aan de
volgende fase van het CCS-project Aramis.
– Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden (€ 689,7 mln): omdat RVO de verplichtingen
voor de Specifieke Uitkeringen (SPUK's) aan de medeoverheden ter financiering van
de uitvoering van hun klimaatbeleid in 2023 in één keer is aangegaan voor de periode
2023–2025, is een schuif van verplichtingenbudget van 2025 naar 2023 doorgevoerd.
Daarnaast is € 16,1 mln aan loon- en prijsbijstelling aan het budget toegevoegd.
– Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie (€ 226 mln): om
overtollig SDE-budget in de reserve te kunnen storten (zie ook bij Uitgaven) is € 226
mln vanuit het SDE++-budget naar het budget voor de storting in de reserves geschoven.
Verlagingen (groter dan € 10 mln):
– Projecten Klimaatakkoord (€ 10,4 mln), voornamelijk door overheveling van budget naar
artikel 40 voor de Wetenschappelijke Klimaatraad en het CPB en voor klimaatcommunicatie
en naar het Ministerie van IenW voor extra middelen voor het PBL.
– SDE++ (€ 550,2 mln) ter financiering van het tekort op de locatieonderzoeken (€ 1.328,7
mln, zie boven bij verhogingen), de compensatie van aanbestedende diensten die hun
contract met SEFE Energy in 2022 hadden beëindigd (€ 74 mln), het tekort op de ISDE
(€ 68,3 mln) en de uitbreiding van het SCAN-programma (€ 12,5 mln). Daarnaast is € 226
mln overgeheveld naar het instrument storting in begrotingsreserve duurzame energie
en klimaattransitie om de storting van overtollige SDE-budget (zie bij uitgaven) mogelijk
te maken.
– Opschalingsinstrument waterstof (€ 248,9 mln), dit budget was in 2022 als voorfinanciering
gedekt uit het DEI+-budget en wordt nu, nadat er eerst een verplichtingenschuif naar
2024 en verder is doorgevoerd, weer teruggeheveld naar het DEI+-budget omdat voor
opschaling waterstof vanaf 2024 middelen uit het Klimaatfonds beschikbaar komen.
– IPCEI Waterstof (€ 199 mln) door een verplichtingenschuif van 2023 naar 2024.
– Tegemoetkoming blokaansluitingen (€ 348 mln): zie bij Uitgaven.
Uitgaven
Subsidies
Demonstratieregeling Klimaat- en Energie-innovatie (DEI+)
Op de middelen voor de DEI+ vindt een kasschuif plaats van 2023 naar 2024 tot en met
2027. Daarnaast wordt uit de resterende loon- en prijsbijstelling op artikel 40 € 1,8
mln toegevoegd aan het DEI+-budget.
Projecten Klimaat en Energieakkoord
De verlaging van het budget betreft voornamelijk overhevelingen van budget naar artikel
40 voor de apparaatskosten van de Wetenschappelijke Klimaatraad en voor de extra kosten
die het ministerie maakt voor de publiekscampagne (Zet Ook De Knop OM (ZODKO) en algemene
klimaatcommunicatie. Ook wordt budget naar Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en
het Centraal Planbureau (CPB) overgeheveld ter dekking van de extra kosten die door
deze instellingen gemaakt worden voor aanvullend onderzoek en extra monitoring in
het kader van het Klimaatakkoord.
SDE
Omdat door de hoge energieprijzen op de SDE-regeling in 2023 in het geheel geen uitgaven
verwacht worden, wordt het gehele beschikbare kasbudget (€ 226 mln) in de reserve
duurzame energie en klimaattransitie gestort.
SDE+
Voornamelijk ter financiering van de nadeelcompensatie voor de productiebeperking
van kolencentrales wordt € 730 mln vanuit het SDE+-budget overgeheveld naar het SDE++-budget
waar deze nadeelcompensatie uit gefinancierd wordt. Bovendien wordt vanuit het SDE+-budget
€ 74 mln vrijgemaakt om de aanbestedende diensten die in 2022 financieel nadeel hebben
ondervonden doordat zij hun energiecontracten met SEFE Energy hebben opgezegd, financieel
te compenseren. Ook vinden diverse overhevelingen naar andere departementen (LNV,
IenW, J&V) plaats ter financiering van de inpassingskosten die deze departementen
moeten maken als gevolg van de aanleg van windparken op zee. Ook wordt € 12,5 mln
vanuit het SDE+-budget overgeheveld ter financiering van de voortzetting van het SCAN-programma
van EBN.
Tegenover deze verlagingen van het budget staan ook enkele verhogingen. Zo worden
ontvangsten van RVO op basis van terugbetaalde SDE(+/++)-subsidievoorschotten ingezet
ter dekking van de hogere uitgaven van RVO op de financiering van locatieonderzoeken
voor windparken op zee en voor de hogere voorschotbetaling in 2023 aan TenneT voor
de aanleg van het net op zee.
SDE++
De hogere uitgaven op het SDE++-budget hebben voor het grootste deel betrekking op
de financiering van de nadeelcompensatie voor de productiebeperking van kolencentrales.
Zie ook bij SDE+.
Aardwarmte
Voor het SCAN-programma worden extra middelen gereserveerd om de kennis van de ondergrond
verder uit te breiden. In 2023 bedraagt dit € 12,5 mln. Dekking vindt plaats uit het
SDE+-budget.
ISDE-regeling
Vanuit het Klimaatfonds is € 140 mln toegevoegd aan het ISDE-budget als onderdeel
van het Nationaal Isolatie Programma (NIP). Het doel van het NIP is het isoleren van
2,5 miljoen woningen in 2030 met de nadruk op de 1,5 miljoen slechtgeïsoleerde woningen.
Naast deze Klimaatfondsmiddelen stelt het Ministerie van BZK € 48 mln beschikbaar
voor isolatiemaatregelen. Tenslotte wordt vanuit het Klimaatfonds ook € 23 mln beschikbaar
gesteld ter stimulering van de aanschaf van hybride warmtepompen.
Overige subsidies
Ter uitvoering van de motie Grinwis-Erkens wordt € 60 mln gereserveerd voor de nader
uit te werken correctieregeling duurzame warmte. Daarnaast wordt vanuit het Klimaatfonds
in 2023 € 11,25 mln beschikbaar gesteld voor het versnellen van CCS-onderzoek door
EBN. Tenslotte vindt een kasschuif van € 4,9 mln van 2023 naar 2027 plaats op het
voor het WarmtelinQ-project beschikbare budget.
Opschalingsinstrument waterstof
In 2021 is het voor het opschalingsinstrument waterstof benodigde budget voorgefinancierd
uit het DEI+-budget. Nu er middelen vanuit het Klimaatfonds beschikbaar komen voor
waterstofprojecten kan het bedrag van de voorfinanciering weer toegevoegd worden aan
het DEI+-budget. Daartoe wordt eerst het voor 2023 beschikbare kasbudget verschoven
naar de jaren 2025 en 2026 en wordt het dan beschikbare kasbudget naar het DEI+-budget
geschoven. Hier staat tegenover dat vanuit het Klimaatfonds € 1 mln aan het budget
2023 wordt toegevoegd voor het kennisplatform offshore elektrolyse en ketenbrede consortia.
Subsidie verduurzaming MKB (SVM)
Omdat de nieuwe openstelling van de SVM in 2023 vertraagd is, zal een groot deel van
de betalingen hierop pas in 2024 plaatsvinden. Daarom wordt een groot deel van het
voor 2023 beschikbare kasbudget met een kasschuif van € 9 mln naar 2024 geschoven.
Ook wordt € 1,3 mln toegevoegd aan het uitvoeringsbudget van RVO ter financiering
van de uitvoeringskosten van de regeling.
IPCEI waterstof
De verlaging van het budget voor IPCEI Waterstof wordt vooral veroorzaakt doordat
Klimaatfondsmiddelen van de regeling IPCEI Waterstof golf 3 met een kasschuif van
2023 naar 2026 en 2027 worden geschoven.
Vulmaatregelen gasopslag
Op het budget 2023 voor de vulmaatregelen gasopslag Bergermeer is sprake van een meevaller
van bijna € 730 mln. Omdat deze middelen generaal gedekt zijn, worden deze nu weer ingeleverd
naar de algemene middelen. Op de resterende midelen vindt een kasschuif plaats van
€ 354 mln van 2023 naar 2024 en 2025.
NGF-project NieuweWarmteNu!
Om de kasbudgetten van het instrument NGF-project NieuweWarmteNu! in lijn te brengen
met de verwachte uitfinanciering op de in 2023 aan te gane verplichtingen, wordt een
kasschuif van 2023, 2024 en 2025 naar latere jaren doorgevoerd.
Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023
De totale geraamde uitgaven aan het prijsplafond bedragen € 4,3 mld. Ondanks de gedaalde
energieprijzen betekent dit een tegenvaller van € 0,3 mld ten opzichte van de raming
die dit voorjaar is gemaakt door EZK. In het voorjaar is geraamd op basis van een
verwacht prijs- en verbruiksverloop, waarbij foutief is gecorrigeerd voor de energiebelasting
die geen deel uitmaakt van de plafondtarieven. Hierdoor is de toenmalige raming lager
uitgevallen. De subsidie die RVO heeft uitgekeerd aan energieleveranciers tot en met
augustus is inmiddels bekend. Op basis van deze realisatiecijfers kan een beter beeld
worden geschetst van de kosten van het prijsplafond. De extrapolatie van de realisatiecijfers
naar het restant van 2023 laat een tegenvaller zien ten opzichte van de raming van
dit voorjaar. Aangezien de dekking van de uitgaven aan het energiepakket in het voorjaar
zijn vastgezet leidt dit niet tot een additionele dekkingsopgave. Daarnaast vinden
in 2024 bijstellingen en afrekeningen plaats die mogelijk leiden tot additionele uitgaven,
waarvoor middelen benodigd zijn. Een deel van de middelen is derhalve geschoven naar
2024.
Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten
Voor de SEFE-regeling (compensatie van aanbestedende diensten die in 2022 financieel
nadeel hebben ondervonden doordat zij in navolging van de sancties tegen Rusland hun
energiecontracten met SEFE Energy hebben opgezegd) die tot maart 2025 loopt, worden
ook uitgaven verwacht in 2023 (€ 20 mln). Dit betreft een gedeelte van de € 74 mln
die voor de regeling vanuit de SDE+ beschikbaar is gesteld (zie ook bij SDE+).
Tegemoetkoming blokaansluitingen
Omdat de uitgaven voor de regeling tegemoetkoming blokaansluitingen naar verwachting
zullen meevallen, wordt het hiervoor in 2023 beschikbare budget met € 338 mln naar
beneden bijgesteld. Ook wordt € 10 mln overgeheveld naar het Ministerie van Financiën
voor de uitvoeringskosten van de Belastingdienst voor het jaar 2023 van de regeling.
Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten
In 2023 wordt € 26,6 mln beschikbaar gesteld voor de pilot uitbreiding van het Ontwikkelfonds
Energiecoöperaties voor warmteprojecten.
Leningen
Lening EBN
In 2023 zal een lening aan EBN worden verstrekt voor deelname in de FEED-fase van
het Aramis-project, specifiek voor de ontwikkeling van de opslaglocaties. Het door
EBN verkregen rendement op dit CCS-project zal worden gebruikt om deze lening af te
lossen.
Opdrachten
Onderzoek en opdrachten
Aan het budget voor onderzoek en opdrachten worden Klimaatfondsmiddelen toegevoegd
voor het onderzoek naar de nieuwbouw van kerncentrales, uitvoeringslasten en de ondersteuning
van de ontwikkeling van Small Nuclear Reactors (SMR’s). Daarnaast worden met een kasschuif
middelen verschoven van 2023 naar 2024 en verder.
Energiehulp Oekraïne
Voor het herstel van de energie-infrastructuur in Oekraïne is € 18 mln gereserveerd.
Hiervan wordt met een kasschuif € 7,5 mln naar 2024 geschoven, omdat de contracten
van grote trajecten pas in het najaar van 2023 gesloten zullen worden en de daarmee
samenhangende kasuitgaven daarom pas in 2024 zullen plaatsvinden.
Bijdrage aan medeoverheden
Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden
Door alle nieuwe klimaatambities kent de overheid verhoogde uitvoeringslasten. Daarom
zijn Klimaatfondsmiddelen beschikbaar gesteld voor het versterken van de capaciteit
bij provincies en regiogemeenten om het voorbereidingstraject van netverzwaringen en
-uitbreidingen te versnellen. Aan deze middelen wordt nu de loon- en prijsbijstelling
2023 toegevoegd. Daarnaast worden er Klimaatfondsmiddelen toegevoegd voor de verhoogde
uitvoeringslasten van medeoverheden op het gebied van kernenergie.
Storting begrotingsreserves
Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie
Omdat op de SDE-regeling in 2023 geen betalingen worden verwacht als gevolg van de
gestegen energieprijzen (en het wegvallen van de onrendabele top), wordt het gehele
in 2023 voor de SDE beschikbare kasbudget (€ 226 mln) in de reserve duurzame energie
en klimaattransitie gestort.
Ontvangsten
ETS-ontvangsten
Op basis van de jaarlijkse actualisatie van de ETS-prijzen wordt de raming van de ETS-ontvangsten
met € 50 mln naar beneden bijgesteld.
Diverse ontvangsten
RVO verwacht in 2023 circa € 192 mln meer te ontvangen aan terugbetaalde subsidievoorschotten
op basis van de SDE, de SDE+ en de SDE++. Deze ontvangsten worden ingezet ter dekking
van de hogere uitgaven van RVO op de uitfinanciering van locatieonderzoeken voor windparken
op zee en voor de (veel) hogere voorschotbetaling in 2023 aan TenneT voor de aanleg
van het net op zee. Daarnaast wordt de raming met bijna € 3 mln verhoogd door hogere
ontvangsten op basis van doorberekening van planschadeuitkeringen aan initiatiefnemers
van energieprojecten en door terugbetaling van in 2023 te veel verstrekt voorschot
door de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI).
Ontvangsten lening EBN Bergermeer
Op de begroting van artikel 4 stond nog een geraamde ontvangst in 2023 van € 2,3 mld
als aflossing van de lening die in 2022 aan EBN is verstrekt voor het vullen van de
gasopslag in Bergermeer. Maar omdat het in 2022 verstrekte voorschot op deze lening
al eind 2022 (met rente) is terugbetaald komt de gehele ontvangstenraming voor 2023
te vervallen.
2.5 Beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief
Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
3.876.572
– 309.065
3.567.507
Uitgaven
3.898.355
– 309.065
3.589.290
Subsidies (regelingen)
572.441
55.139
627.580
Waardevermeerderingsregeling
105.984
105.984
Geestelijke bijstand
1.060
1.060
Duurzaam herstel
130.000
– 102.000
28.000
Woonbedrijf
3.507
139
3.646
Diverse subsidies versterken
119.677
119.677
Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken
206.933
7.000
213.933
Huurderscompensatie
350
350
Nieuwbouwregeling
4.930
4.930
Uitbreiding bereik woningverbeteringssubsidie
0
150.000
150.000
(Schade)vergoeding
535.951
13.316
549.267
Vergoeding fysieke schade
329.946
329.946
Vergoeding waardedaling
67.500
67.500
Vergoeding immateriële schade
70.000
70.000
Commissie Bijzondere Situaties
5.040
– 581
4.459
Herbeoordeling waardedaling
17.500
– 469
17.031
Vastgelopen dossiers
28.351
– 5.682
22.669
Vergoeding zelf aangebrachte voorzieningen
6.814
48
6.862
Vergoeding schade door versterkingsmaatregelen
10.000
10.000
Knelpunten (bestuurlijke afspraken)
0
10.000
10.000
Versterken industrie
800
800
Knelpunten IMG
0
10.000
10.000
Opdrachten
2.178.776
– 389.853
1.788.923
Werkbudgetten
30.182
9.795
39.977
Versterkingsoperatie
831.525
16.852
848.377
Knelpunten (bestuurlijke afspraken)
40.157
– 16.000
24.157
Versterken industrie
241
241
Nieuwbouwregeling
0
0
Vergoeding Norg akkoord
1.276.671
– 420.000
856.671
Vastgelopen dossiers
0
4.500
4.500
Verduurzaming bij versterken
0
15.000
15.000
Vermogensverschaffing/-onttrekking
0
0
0
Kapitaalinjectie EBN
0
0
Bijdrage aan agentschappen
194.869
6.303
201.172
Bijdrage RVO.nl
192.787
5.815
198.602
Bijdrage aan bestuur Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG)
2.082
488
2.570
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
1.400
0
1.400
TNO publieke SDRA
1.400
1.400
Bijdrage aan medeoverheden
407.015
6.587
413.602
Mkb-programma (bestuurlijke afspraken
4.400
4.400
Nationaal Programma Groningen
135.249
2.846
138.095
Compensatie gemeenten en provincie (bestuurlijke afspraken)
14.969
681
15.650
Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)
248.397
3.060
251.457
Sociaal-emotionele ondersteuning door gemeenten (bestuurlijke afspraken)
4.000
4.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
7.903
– 557
7.346
Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG)
3.098
3.098
Raad voor Rechtspraak
4.805
– 557
4.248
Ontvangsten
6.606.756
101.600
6.708.356
Ontvangsten Mijnbouwwet
3.163.000
20.000
3.183.000
Dividenduitkering EBN
2.300.000
81.600
2.381.600
Dividenduitkering GasTerra
3.600
3.600
Ontvangsten NAM fysieke schade
268.600
268.600
Ontvangsten NAM uitvoeringskosten schade
201.433
201.433
Ontvangsten NAM waardedaling
38.200
38.200
Ontvangsten NAM immateriële schade
55.700
55.700
Ontvangsten NAM publieke SDRA
2.827
2.827
Ontvangsten NAM versterken industrie
2.843
2.843
Ontvangsten NAM versterkingsoperatie
540.623
540.623
Nationaal Programma Groningen (bijdrage NAM)
25.000
25.000
Ontvangsten NAM Nieuwbouwregeling
4.930
4.930
Tabel 11 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
3.876.572
– 309.065
3.567.507
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
3.876.572
– 309.065
3.567.507
Toelichting verplichtingen en uitgaven
Subsidies
Duurzaam Herstel
Duurzaam schadeherstel zal deel gaan uitmaken van de versterkings- en hersteloperatie
(Kamerstuk 33 529, nr. 948). Vanwege de latere start van duurzaam herstel schuiven middelen voor duurzaam herstel
door naar latere jaren.
Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken
Er is € 7 mln toegevoegd aan de subsidieregelingen bestuurlijke afspraken. Hiervan
is € 6 mln afkomstig van het instrument voor knelpunten in de categorie opdrachten
en € 1 mln afkomstig van het instrument voor vastgelopen dossiers in de categorie
(schade)vergoedingen.
Uitbreiding bereik woningverbeteringssubsidie
Zoals aangekondigd in Nij Begun wordt de bestaande subsidieregeling voor verduurzaming en verbetering (voor eigenaren
van woningen die geen onderdeel zijn van het versterkingsprogramma van NCG) uitgebreid
met 28 extra postcodegebieden aan de randen van het huidige toepassingsgebied (maatregel
30). Hiervoor is € 150 miljoen toegevoegd aan de EZK-begroting.
(Schade)vergoedingen
Vastgelopen dossiers
Voor de vastgelopen dossiers die NCG oppakt is € 4,5 mln overgeheveld naar het instrument
hiervoor onder opdrachten en € 1 mln naar het instrument onder subsidies. Er is € 0,182
overgeheveld naar bijdrage RVO voor uitvoeringskosten van het IMG.
Knelpunten (bestuurlijke afspraken)
Er is € 10 mln toegevoegd aan het instrument onder schadevergoedingen, deze middelen
zijn afkomstig van het instrument onder opdrachten.
Knelpunten IMG
In de kabinetsreactie op de parlementaire enquête is aangekondigd dat het IMG de bevoegdheid
krijgt om individuele knelpunten in de schadeafhandeling voortvarender op te lossen
(maatregel 4 uit Nij Begun). Hiervoor is meerjarig in totaal € 70 mln gereserveerd. Daarvan is € 10 mln voor
2023 naar de EZK-begroting overgeheveld vanaf de Aanvullende Post.
Opdrachten
Werkbudgetten
Aan de diverse werkbudgetten op artikel 5 is € 9,8 mln toegevoegd voor 2023. Er is
onder andere € 3,6 mln toegevoegd vanuit de Aanvullende Post voor de uitvoering van
diverse PEGA-maatregelen. Ook worden er middelen overgeheveld naar de begroting van
de Nationale ombudsman voor de werkzaamheden in het aardbevingsgebied en wordt loon-
en prijsbijstelling uitgekeerd over het werkbudget.
Versterkingsoperatie
Op artikel 5 staat de kosten voor de versterkingsoperatie (de uitvoeringskosten staan
op artikel 40). Er wordt voor 2023 € 16,9 mln toegevoegd aan de middelen voor de versterkingsoperatie
waarvan o.a. € 11 mln voor het aanbieden van maatwerk ten behoeve van sloop/nieuwbouw
en € 5 mln voor het bieden van overig maatwerk in de versterkingsoperatie.
Knelpunten (bestuurlijke afspraken)
In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 is meerjarig € 100 mln gereserveerd
voor het oplossen van knelpunten in de versterkingsoperatie. Er is € 16 mln afgeboekt
van het instrument voor knelpunten in deze categorie. Daarvan is € 10 mln opgeboekt
op het instrument voor knelpunten in de categorie (schade)vergoedingen en € 6 mln
in de categorie subsidies, op het instrument subsidies bestuurlijke afspraken.
Vergoeding Norg akkoord
Vanwege de gedaalde gasprijs is de vergoeding op basis van het Norg akkoord met € 420
mln naar beneden bijgesteld.
Vastgelopen dossiers
Er is € 4,5 mln toegevoegd aan het instrument voor vastgelopen dossiers in deze categorie.
Deze middelen zijn afkomsten van het instrument voor vastgelopen dossiers onder (schade)vergoedingen.
Verduurzaming bij versterken
Vanuit de PEGA-middelen op de Aanvullende Post is voor dit jaar € 15 mln toegevoegd
aan de EZK-begroting voor het meenemen van verduurzamingsmaatregelen bij de uitvoering
van de versterkingsoperatie.
Bijdrage aan agentschappen
Bijdrage RVO
RVO voert in opdracht van de IMG de schadeafhandeling uit. Er is voor dit jaar € 5,8
mln toegevoegd voor de uitvoeringskosten van commissie bijzondere situaties en de
uitvoeringskosten voor herbeoordeling waardedaling, duurzaam herstel en vastgelopen
dossiers (voor zover uitgevoerd door IMG).
Bijdrage aan bestuur Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG)
Het budget voor het IMG-bestuur is verhoogd met € 0,488 mln, omdat de door het IMG-bestuur
begrote kosten het huidig beschikbare budget op de EZK-begroting overstijgen.
Bijdrage aan medeoverheden
Nationaal Programma Groningen
Er is voor dit jaar € 2,8 mln prijsbijstelling toegevoegd aan het budget voor het
Nationaal Programma Groningen.
Compensatie gemeenten en provincie (bestuurlijke afspraken)
Er is voor dit jaar € 0,681 mln loonbijstelling toegevoegd aan het budget voor de
compensatie van gemeenten en provincie.
Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)
Er is voor dit jaar € 3,1 mln prijsbijstelling toegevoegd aan het budget voor clustering
en het gebiedsfonds.
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Raad voor de Rechtspraak
Rechtbanken in Noord-Nederland doen uitspraak in beroepszaken naar aanleiding van
beschikkingen van het IMG voor fysieke schade, waardedaling of immateriële schade.
Er is € 0,557 mln overgeheveld naar de begroting van het Ministerie van Justitie en
Veiligheid ter dekking van de kosten van aardbevingszaken in 2022.
Ontvangsten
Ontvangsten Mijnbouwwet
De ontvangsten Mijnbouwwet worden met € 20 mln naar boven bijgesteld op basis van
realisatiecijfers van de Belastingdienst, die deze heffingen int.
Dividend EBN
Deze bijstelling van € 81,6 mln komt grotendeels door het extra dividend dat EBN uitkeert
in het kader van de vulopdracht voor gasopslag Bergermeer. Over vulseizoen 2022–2023
heeft EBN winst gemaakt.
2.6 Beleidsartikel 6 Bijdrage Nationaal Groeifonds
Tabel 12 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
7.259.904
– 7.089.904
170.000
Uitgaven
1.025.768
– 1.015.768
10.000
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken
1.025.768
– 1.015.768
10.000
Bijdrage aan het Nationaal Groeifonds
1.025.768
– 1.015.768
10.000
Ontvangsten
0
0
0
Tabel 13 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
7.259.904
– 7.089.904
170.000
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
7.259.904
– 7.089.904
170.000
Toelichting
Alle voor 2023 resterende middelen zijn doorgeschoven naar latere jaren op basis van
de 100%-eindejaarsmarge, met twee uitzonderingen. Ten eerste is € 170 mln verplichtingenruimte
overgebleven voor de twee projecten die een toekenning kregen via de subsidieregeling
Nationaal Groeifonds in de derde ronde, te weten Charging Energy Hubs en Groeien met Groen Staal. Voor dat laatste project zijn ook kasmiddelen overgebleven. Deze toekenningen en
de hoogte van de subsidie zijn nog onder voorbehoud van een detailcheck van RVO en
het besluit van de Minister van EZK.
3 Niet-beleidsartikelen
3.1 Artikel 40 Apparaat
Tabel 14 Apparaatsuitgaven Kerndepartement (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (4) = (2) + (3)
Verplichtingen
749.603
69.985
819.588
Uitgaven
749.603
69.985
819.588
Personele uitgaven
419.695
38.451
458.146
eigen personeel
380.360
33.738
414.098
inhuur externen
16.721
5.438
22.159
overige personele uitgaven
22.614
– 725
21.889
Materiële uitgaven
164.954
15.767
180.721
ICT
27.683
– 16.770
10.913
bijdrage aan SSO's
13.382
0
13.382
DICTU
19.588
26
19.614
overige materiële uitgaven
104.301
32.511
136.812
Ontvangsten
151.181
0
151.181
ACM
18.149
18.149
SoDM
1.350
1.350
CPB
1.643
1.643
kerndepartement
19.685
19.685
NCG
110.354
110.354
Toelichting
Personele uitgaven
Er is € 33,7 mln toegevoegd aan de budgetten van het eigen personeel van het Ministerie
van Economische Zaken en Klimaat. Deze toevoeging komt onder andere door de loonbijstelling
(ca € 15 mln) en een toevoeging voor de Wetenschappelijke Klimaatraad (€ 1,7 mln).
Ook is er € 2,9 mln beschikbaar voor de oprichting van de directie Verduurzaming Industrie.
Materiële uitgaven
Er is € 15,8 mln toegevoegd aan de materiële budgetten. Deze toevoeging van budgetten
komt onder andere door de prijsbijstelling (circa € 4,8 mln). Ook is er ongeveer € 1,5
mln overgekomen van BZK naar EZK wegens het programma HRM in het inkoopdomein. Daarnaast
is er € 7,5 mln beschikbaar aan materiële budgetten voor de publiekscampagne «Zet
De Knop Om» (ZODKO). Het budget voor ICT is met € 16,8 mln afgenomen. Circa € 5,5
mln hiervan komt door een overboeking naar LNV ten behoeve van het programma TiI voor
2023 tot en met 2026. Daarnaast is € 11,3 mln aangewend van het ICT-ontwikkelbudget.
3.2 Artikel 41 Nog onverdeeld
Tabel 15 Nog onderdeeld (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)
Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
322.701
0
0
Uitgaven
322.701
0
0
Loonbijstelling
95.339
– 95.339
0
programma
95.339
– 95.339
0
apparaat
0
0
0
Prijsbijstelling
127.362
– 127.362
0
programma
127.362
– 127.362
0
apparaat
0
0
0
Beschermingsfonds economische veiligheid
100.000
– 100.000
0
Onvoorzien
0
0
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Loon- en prijsbijstelling
Betreft de verdeling van de loon- en prijsbijstellingstranche 2023 over relevante
artikelonderdelen
Beschermingsfonds economische veiligheid
De middelen voor het beschermingsfonds economische veiligheid die bij voorjaarsbesluitvorming
zijn gereserveerd op artikel 41 worden in deze begroting overgeheveld naar artikel
3 Toekomstfonds.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M.A.M. Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.