Brief regering : Verstoringsactie van een Russische offensieve cybercampagne

30 821
Nationale Veiligheid

Nr. 1208
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES EN VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 juli 2024

Middels deze brief informeren wij uw Kamer over een internationale verstoringsoperatie
die 24 juni jl. heeft plaatsgevonden. Deze brief is in lijn met de motie van het lid
Erkens (VVD) over het vaker openbaar maken van cyberaanvallen en bijbehorende technische
werkwijzen (Kamerstuk 36 410 X, nr. 46 – 7 februari 2024). In nauwe samenwerking tussen de Federal Bureau of Investigation
(FBI), US Cyber National Mission Force (CNMF), de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
(AIVD), de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationale Politie
is 24 juni jl. een Russische digitale beïnvloedingsoperatie verstoord. Deze operatie
was gericht op de beïnvloeding van het publieke debat in de Verenigde Staten van Amerika
(VS). Bij deze beïnvloedingsoperatie werd gebruik gemaakt van een server in Nederland.

Onderzoek AIVD en MIVD

Het onderzoek naar de beïnvloedingsoperatie is afgerond en de AIVD en MIVD maken,
met het oog op het vergroten van de weerbaarheid, vandaag de informatie samen met
de FBI openbaar. De AIVD en de MIVD achten het zeer waarschijnlijk dat de Russische
overheid betrokken is bij de ontwikkeling van software waarmee fictieve sociale media
profielen worden gecreëerd en gebruikt ten behoeve van het uitvoeren van digitale
beïnvloedingsoperaties. De AIVD en MIVD achten het zeer waarschijnlijk dat deze software
is ingezet binnen Russische operaties gericht op het beïnvloeden van het Amerikaanse
publieke debat. Er is geen indicatie dat de offensieve cybercampagne is ingezet om
het publieke debat in Nederland of Europa te beïnvloeden. Deze Russische beïnvloedingsoperatie
past in het normbeeld waarbij Rusland voortdurend probeert westerse landen in een
kwaad daglicht te stellen, onderlinge eenheid te ondermijnen en de publieke opinie
te beïnvloeden. Hierbij wordt ingespeeld op maatschappelijke onzekerheden en pro-Russische
en antiwesterse sentimenten.

Opvolging

De AIVD en MIVD hebben in samenwerking met de FBI kenmerken van de software van de
digitale beïnvloedingsoperatie openbaar gemaakt en gedeeld met relevante nationale
en internationale partners in het cybersecuritydomein. In de Cyber Security Advisory
(CSA) staat hoe sociale media bedrijven deze software kunnen detecteren en de dreiging
hiervan kunnen mitigeren. Deze is onder andere te vinden op de websites van de AIVD
en van het Ministerie van Defensie.

De AIVD en MIVD wijzen er in hun jaarverslagen op dat Nederland doorlopend wordt geconfronteerd
met digitale aanvallen, uitgevoerd door landen met een offensief cyberprogramma, waaronder
China, Rusland, Noord-Korea en Iran.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
J.J.M. Uitermark

De Minister van Defensie,
R.P. Brekelmans