Brief regering : Reactie op toezegging gedaan tijdens het commissiedebat wapenexportbeleid op 26 november 2024
22 054 Wapenexportbeleid
Nr. 440
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSHULP
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 18 december 2024
Conform mijn toezegging aan uw Kamer op 26 november 2024 tijdens het commissiedebat
wapenexportbeleid aan het lid Dobbe informeer ik u via deze Kamerbrief over de vergunningen
waarvan de nieuwswebsite Follow the Money op 26 november 2024 rapporteerde dat de
Tweede Kamer hierover per brief had moeten worden geïnformeerd.1
Alvorens in te gaan op de betreffende vergunningen licht ik eerst kort het Nederlandse
rapportagebeleid en het beleid omtrent versnelde rapportage aan de Tweede Kamer over
afgegeven wapenexportvergunningen toe.
Nederland hanteert een grote mate van transparantie over de uit- en doorvoer van strategische
goederen en loopt hiermee internationaal voorop. Naast de jaarlijkse rapportage (en
daaropvolgend het jaarlijkse commissiedebat over wapenexportbeleid) publiceert het
kabinet regelmatig kerngegevens over alle afgegeven vergunningen voor de uitvoer van
militaire en dual-use goederen, evenals kerngegevens over de doorvoer van militaire
goederen over Nederlands grondgebied. Ook rapporteert Nederland via verschillende
rapportages, zoals de EU-jaarrapportages over wapenexport en de rapportages in het
kader van het Arms Trade Treaty en het UN Register of Conventional Arms, internationaal over de exporten van militaire goederen vanuit Nederland.
Conform de brief «aanpassingen in het wapenexportbeleid» (10 juni 2011, Kamerstuk
2010–2011, 22 054, nr. 165) en de motie van het lid El Fassed c.s. van 22 december 2011 over verlaging van de
drempelwaarde voor de versnelde parlementaire controle bij specifieke wapenexportaanvragen
naar € 2.000.000,– (Kamerstuk 2011–2012, 22 054, nr. 181) informeert het kabinet uw Kamer via een versnelde procedure indien een vergunningaanvraag
aan alle volgende voorwaarden voldoet:
1. Het gaat om een nieuwe vergunningaanvraag (niet zijnde vervanging of verlenging van
een vergunning);
2. Het betreft export van een volledige wapensysteem. Onderdelen van wapensystemen vallen
hiermee buiten de reikwijdte;
3. De transactiewaarde is hoger dan € 2 miljoen;
4. Het betreft definitieve uitvoer (in tegenstelling tot tijdelijke uitvoer voor bijvoorbeeld
reparatie of demonstratie);
5. De export is niet bedoeld voor een EU- of NAVO-land, of een daaraan gelijkgesteld
land (Australië, Japan, Nieuw-Zeeland en Zwitserland).
Follow the Money schrijft in het artikel van 26 november 2024 over een periode van
tien jaar waarin de Kamer over verschillende toegewezen vergunningaanvragen niet op
een juiste manier zou zijn geïnformeerd. In reactie op eerdere navraag door Follow
the Money over deze vergunningen heeft het ministerie toegelicht dat deze vergunningen
niet onder versnelde rapportage vielen omdat zij niet aan de hierboven genoemde voorwaarden
voldeden.
Uit onderzoek in het kader van de opvolging van de eerder genoemde toezegging aan
het lid Dobbe volgt dat 38 van de 39 vergunningen waarover Follow the Money schrijft
niet voor versnelde rapportage in aanmerking kwamen. Zo betreffen de door Follow the
Money genoemde vergunningen veelal verlengingen en vervangingen van eerder afgegeven
vergunningen waarover bij afgifte van de eerste vergunning reeds een Kamerbrief is
gestuurd. Een vergunning uit 2023 (betreffende communicatiesystemen naar Indonesië)
viel wel onder deze voorwaarden. Voor deze vergunning is per abuis geen Kamerbrief
verstuurd hoewel deze transactie wel kwalificeerde voor versnelde rapportage (nieuw
systeem, waarde EUR 2.025.000). Over deze vergunning is wel gerapporteerd via de reguliere
rapportage. Een nadere toelichting vindt u in onderstaand overzicht.
Hieronder vindt u een overzicht van toegewezen vergunningen waarbij per geval is toegelicht
waarom de betreffende vergunning niet valt onder de voorwaarden voor versnelde rapportage,
met uitzondering van bovengenoemde vergunning. Deze toegewezen vergunningen zijn conform
geldende afspraken in algemene zin verwerkt in de reguliere rapportages. Per geval
zijn weergegeven:
– De datum van vergunningafgifte;
– Land van bestemming;
– Goederenbeschrijving;
– Toelichting: weergave verzonden Kamerbrief of de reden waarom niet versneld hoefde
te worden gerapporteerd.
Afgiftedatum
Bestemming
Goederenbeschrijving
Toelichting
7 maart 2014
Colombia
Radar- en C3-systemen
Geen nieuwe vergunning. Betreft re-export van eerder naar Zuid-Korea uitgevoerd militair
materieel. De originele vergunning (afgegeven voor levering tussen 1980 en 1983) stamt
van voor de invoer van het versnelde rapportagebeleid.
10 maart 2014
Oman
Radar- en C3-systemen
Betreft verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 13 februari 2013 (Kamerstuk 22 054, 213).
18 maart 2014
Tanzania
Patrouillevaartuigen
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 241)
18 juli 2014
Indonesië
Onderdelen marineschepen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 4 juni 2013 (Kamerstuk 22 054, nr. 223).
17 september 2014
Singapore
Surveillancesystemen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 15 juli 2013 (Kamerstuk 22 054, nr. 227).
21 oktober 2014
Tanzania
Patrouillevaartuigen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 14 maart 2014 (Kamerstuk 22 054, nr. 241).
10 december 2014
Verenigde Arabische Emiraten
Radar- en C3-systemen
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 256).
10 maart 2015
Thailand
Vuurgeleidingssysteem
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 12 april 2012 (Kamerstuk 22 054, nr. 192).
10 april 2015
Oman
Vuurgeleidingssysteem
De oorspronkelijke vergunning (afgegeven in 2007) dateert van voor de inwerkingtreding
van het versnelde rapportagebeleid.
14 oktober 2015
Qatar
Onderdelen van pantservoertuigen
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem.
26 november 2015
Zuid-Korea
Radarsystemen
Betreft after sales. De oorspronkelijke vergunning dateert van voor de inwerkingtreding van het versnelde
rapportagebeleid.
30 maart 2017
Bahama’s
Onderdelen patrouillevaartuigen
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem.
26 april 2017
Maleisië
Communicatiesystemen
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 285)
21 september 2018
Vietnam
Patrouillevaartuigen in delen
Betreft geen volledige wapensystemen.
8 oktober 2019
Maleisië
Onderdelen voor op schepen te installeren lanceerinrichtingen voor antischeeps- en
zee-land raketten.
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem.
20 november 2020
Maleisië
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 15 april 2014 (Kamerstuk 22 054, nr. 244).
22 juni 2021
Nigeria
Onderdelen landingsvaartuig
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem.
13 oktober 2021
Egypte
Communicatiesystemen
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 345)
29 november 2021
Indonesië
Bevoorradingssysteem
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 354)
9 december 2021
Verenigde Arabische Emiraten
Onderdelen voor luchtverdedigingssystemen op schepen
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem.
25 augustus 2022
India
Oppervlaktevaartuigen
Kamerbrief verstuurd (Kamerstuk 22 054, nr. 371)
10 februari 2023
Qatar
Communicatiesystemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 9 maart 2020 (Kamerstuk 22 054, nr. 326);
24 maart 2023
Jordanië
Voertuigen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 30 september 2019 (Kamerstuk 22 054, nr. 314)
11 juli 2023
Brazilië
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 15 april 2021 (Kamerstuk 22 054, nr. 340);
11 juli 2023
Indonesië
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 12 juni 2020 (Kamerstuk 22 054, nr. 327).
27 november 2023
Indonesië
Communicatiesystemen
Voor deze vergunning is per abuis geen Kamerbrief verstuurd. Het betrof hier de uitvoer
van twee communicatiesystemen voor Indonesische marineschepen. Deze transactie is
positief getoetst aan het EU Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport waarbij
extra aandacht is besteed aan criteria 3 (interne conflicten) en 4 (regionale stabiliteit).
Daarbij is ten tijde van de toetsing overwogen dat er geen aanwijzingen zijn dat de
Indonesische marine betrokken is bij ernstige mensenrechtenschendingen of schendingen
van het humanitair oorlogsrecht. Ook is de inzet van de vaartuigen waarop de communicatiesystemen
werden geïntegreerd bij het interne conflict in verschillende Indonesische provincies
op Papua als onwaarschijnlijk beoordeeld (criterium 3) gelet op de aard van het conflictgebied
(op land, onherbergzaam) en daarvoor geschikt materieel. Tot slot, is de Indonesische
positionering en houding in regionale (ongewapende) verschillen van inzicht ten aanzien
van de Zuid-Chinese zee niet op escalatie gericht en bestaat er zodoende geen duidelijk
risico dat de te leveren goederen zullen worden ingezet voor agressie jegens een ander
land of het met kracht bijzetten van territoriale aanspraken (criterium 4). Op grond
van deze overwegingen en eveneens positieve toetsing aan de andere criteria van het
EUGS is deze vergunning toegekend.
16 april 2024
Pakistan
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 27 oktober 2020 (Kamerstuk 22 054, nr. 333).
24 april 2024
Singapore
Radar- en C3-systemen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. De oorspronkelijke vergunning
(april 2011) dateert van voor de inwerkingtreding van het versnelde rapportagebeleid.
29 april 2024
Singapore
Vuurgeleidingssysteem
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere kamerbrief verstuurd
op 27 februari 2023 (Kamerstuk 22 054, nr. 381);
8 mei 2024
Marokko
Onderdelen fregatten
Betreft onderdelen en geen volledig wapensysteem. Daarnaast after sales.
8 mei 2024
Zuid-Korea
Onderdelen voor radar- en C3-systemen
Betreft een vervanging van een eerder (2023) afgegeven vergunning. Deze vergunning
betrof geen volledige systemen.
22 mei 2024
Pakistan
Radarsystemen
Houdt verband met de eerdere uitvoer van delen voor patrouilleschepen (vergunning
afgegeven in 2022). Betreft daarmee geen nieuwe vergunning.
13 juni 2024
Indonesië
Radar- en C3-systemen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning (de eerder weergegeven
vergunning afgegeven op 27 november 2023).
26 juni 2024
Egypte
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 24 mei 2023 (Kamerstuk 22 054, nr. 391).
19 juli 2024
Indonesië
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 12 juni 2020 (Kamerstuk 22 054, nr. 327).
22 juli 2024
Brazilië
Radar- en C3-systemen
Betreft een verlenging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 15 april 2021 (Kamerstuk 22 054, nr. 340).
23 juli 2024
Egypte
Delen radarsystemen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 24 mei 2023 (Kamerstuk 22 054, nr. 391).
17 september 2024
Singapore
Radar- en vuurgeleidingssystemen
Kamerbrief verstuurd op 16 september 2024 (Kamerstuk 22 054, nr. 422).
19 september 2024
Singapore
Radar- en vuurgeleidingssystemen
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. Eerdere Kamerbrief verstuurd
op 16 september 2024 (Kamerstuk 22 054, nr. 422).
17 oktober 2024
Singapore
Radarvuurleidingssystemen, delen, programmatuur en technologie
Betreft een vervanging van een eerder afgegeven vergunning. De oorspronkelijke vergunning
werd afgegeven in 2023. Daarover werd op 23 februari 2023 versneld gerapporteerd middels
een Kamerbrief (Kamerstuk 22 054, nr. 381).
28 oktober 2024
Zuid-Korea
Radar- en C3-systemen, programmatuur en technologie
Betreft een vervanging van een eerder (2023) afgegeven vergunning. Deze vergunning
betrof geen volledige systemen.
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, R.J. Klever
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
R.J. Klever, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp