Brief regering : Geannoteerde agenda informele videoconferentie EU-milieuministers van 23 juni 2020

Nr. 802 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT EN DE MINISTER VAN
ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 juni 2020

Hierbij doen wij u toekomen de geannoteerde agenda van de informele videoconferentie
van EU-milieuministers op 23 juni, mede namens de Minister van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
Deze Milieuraad was oorspronkelijk fysiek gepland in Luxemburg op 22 juni. Het kabinet
is voornemens deel te nemen aan de videoconferentie.

De inhoud van deze geannoteerde agenda geeft de meest recente stand van zaken weer.
Mocht de agenda van deze informele videoconferentie op belangrijke punten veranderen,
dan zullen wij u hierover in de beantwoording van het schriftelijk overleg van 11 juni
a.s. informeren.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
S. van Veldhoven-van der Meer

De Minister van Economische Zaken en Klimaat,
E.D. Wiebes

GEANNOTEERDE AGENDA

Naar verwachting zal er een beleidsdebat plaatsvinden over groen herstel van de economie,
als gevolg van COVID-19. Dit debat zal dan gevoerd worden langs twee thema’s: klimaat
(inclusief de Europese klimaatwet) en milieu (circulaire economie en biodiversiteit).
Het kabinet hecht eraan dat de transitie naar een digitale en duurzame samenleving
wordt gestimuleerd in deze fase van herstel. De lange termijn beleidsdoelstellingen
zoals geformuleerd in de Green Deal mogen niet naar de achtergrond verdwijnen als gevolg van COVID-19.

De inzet van het kabinet voor de Europese Klimaatwet, het nieuwe actieplan voor circulaire
economie en biodiversiteit wordt hier weergegeven. Over het EU herstelpakket van 27 mei
jl.1 en de bijbehorende voorstellen, inclusief de plannen voor een groen herstel, wordt
uw Kamer zo spoedig mogelijk nader geïnformeerd.

Europese Klimaatwet

Naar verwachting zal een eerste inhoudelijke bespreking van de Europese Klimaatwet
op de agenda van de Milieuraad staan, die op 4 maart gepubliceerd werd. Met de Europese
Klimaatwet wil de Commissie in wetgeving vastleggen dat Europa in 2050 klimaatneutraal
is.

Inzet Nederland

Uw Kamer is geïnformeerd over de Nederlandse inzet op de Europese Klimaatwet middels
een BNC-fiche2 op 14 april jl. Het kabinet is positief over een Europese Klimaatwet en ziet graag
dat naast het 2050-doel ook het 2030-doel wordt opgenomen. Nederland is voorstander
van een Europese klimaatwet die alle lidstaten bindt. Dit biedt duidelijkheid over
het langetermijnbeleid en is goed voor het gelijke speelveld en voor de Nederlandse
concurrentiepositie in Europa. Het kabinet vindt echter dat de besluitvorming over
aanvullende reductiedoelen voor de periode tussen 2030 en 2050 via de gewone wetgevingsprocedure
moet blijven verlopen en niet via een gedelegeerde handeling kan plaatsvinden.

Indicatie krachtenveld

In december 2019 bereikte de Europese Raad een akkoord over het doel van een klimaatneutrale
Unie in 2050, in lijn met de Nederlandse inzet. Naast Nederland hebben steeds meer
EU-lidstaten een klimaatwet of zijn die aan het opstellen3. Daarmee lijkt er brede steun te zijn voor het centrale doel van de wet. Met name
vanuit de kopgroeplanden4, inclusief Nederland, is er steun voor de opname van een aangescherpt 2030-broeikasgasreductiedoel in de verordening. De effectbeoordeling die de Commissie hiervoor
in september zal presenteren, is hiervoor cruciaal. Wel zijn diverse lidstaten, net
als meerdere fracties in het Europese parlement, kritisch t.o.v. het voorstel van
de Commissie om middels gedelegeerde handelingen het optimale reductietraject tussen
2030 en 2050 vast te stellen.

Actieplan circulaire economie

Op 11 maart jl. heeft de Commissie het nieuwe actieplan voor een circulaire economie
(«Voor een schoner en concurrerender Europa»)5 gepresenteerd, zoals aangekondigd in de Green Deal.6 Naar verwachting zal dit nieuwe actieplan door het Kroatisch voorzitterschap worden
geagendeerd voor een gedachtenwisseling. Het actieplan heeft tot doel om de consumptievoetafdruk
van de EU te verkleinen en het circulaire materiaalgebruik van de EU in het komende
decennium te verdubbelen, terwijl de economische groei wordt gestimuleerd. Het draagt
bij aan doelstellingen van de Green Deal om te komen tot een klimaatneutrale, grondstofefficiënte
en concurrerende economie. Het actieplan kondigt maatregelen aan voor de gehele levenscyclus
van producten, waarbij door een sterk en coherent productbeleidskader duurzame producten,
diensten en bedrijfsmodellen de norm worden en afvalproductie bij voorbaat wordt vermeden.

Inzet Nederland

Uw Kamer is op 17 april jl. met een BNC-fiche geïnformeerd over de kabinetsappreciatie
van het nieuwe actieplan circulaire economie. Het kabinet verwelkomt de ambitie van
de Commissie om een schoner en concurrerender Europa te bereiken met de transitie
naar een circulaire economie. Het sluit grotendeels aan bij het kabinetsbeleid en
bij de wens van het kabinet om de circulaire principes beter te integreren in het
economische systeem. Het kabinet zal dan ook zijn steun uitspreken voor ambities in
het nieuwe actieplan circulaire economie, onder meer ten aanzien van duurzaam productbeleid
en maatregelen ten aanzien van grondstofintensieve sectoren zoals elektronica en ICT,
textiel, verpakkingen, plastics en de gebouwde omgeving. Daarnaast zal het kabinet
het belang benadrukken van hoogwaardige recycling en een goed functionerende markt
voor secundaire grondstoffen. Het kabinet zal ook aandacht vragen voor de gevolgen
van COVID-19 voor deze markt, en met name de gevolgen van de lage olieprijs voor de
vraag naar gerecycled plastic. Om deze gevolgen te adresseren zal het kabinet de Commissie
oproepen om op korte termijn een voorstel te presenteren voor het verplichten van
een gehalte recyclaat in plastic. Het kabinet zal daarnaast de significante potentiële
bijdrage van de circulaire economie aan het duurzame economische herstel na COVID-19
benadrukken.

Indicatie krachtenveld

Het actieplan is overwegend positief ontvangen. Er bestaat brede overeenstemming onder
lidstaten over het belang van de transitie naar een circulaire economie. Dit is wat
de Milieuraad in oktober 2019 heeft uitgedragen in de Raadsconclusies over circulaire
economie7 als input voor dit nieuwe actieplan. Lidstaten zien het actieplan als een goede reflectie
van de visie van de Milieuraad. Lidstaten kunnen echter onderling wel in uitgangsposities
verschillen bij de uitwerking van de aangekondigde maatregelen. Een meerderheid van
de lidstaten ziet de transitie naar een circulaire economie ook als een belangrijk
onderdeel van de herstelmaatregelen in reactie op de COVID-19-crisis.

EU-Biodiversiteitsstrategie

De Raad zal naar verwachting spreken over de nieuwe EU-Biodiversiteitsstrategie voor 20308, die op 20 mei jl. uitkwam. Er is een eerste gedachtewisseling voorzien; Raadconclusies
over de strategie worden niet voor de zomer verwacht.

Inzet Nederland

Nederland verwelkomt de strategie van de Commissie en zal met een meer uitgebreide
reactie komen via de gebruikelijke BNC procedure. Duidelijk is dat er veel moet gebeuren.
Een miljoen diersoorten wereldwijd wordt mogelijk met uitsterven bedreigd, en dat
heeft ernstige effecten voor ons welzijn op aarde. De huidige crisis onderstreept
dat. Nederland zet zich daarom in voor een betere bescherming van de natuur en het
herstel van biodiversiteit, niet alleen in natuurgebieden maar overal, in steden,
op het platteland, buiten natuurgebieden en in grote wateren. Ook willen wij werken
aan vermindering van onze ecologisch voetafdruk in het buitenland. Uw Kamer zal op
de gebruikelijke wijze worden geïnformeerd over de inhoud van de voorstellen en betrokken
worden bij de inzet van het kabinet.

Indicatie krachtenveld

Verwacht wordt dat in de eerste gedachtewisseling brede steun op de hoofdlijnen van
de strategie zal komen. Lidstaten zullen zich in dit stadium naar verwachting nog
niet gedetailleerd uitspreken.