Vragen over effectiviteit van hulp aan Griekenland

7 maart 2018, debat - Hoe heeft de Europese steun na de financiële crisis in Griekenland uitgepakt? De Kamer spreekt met minister Hoekstra (Financiën) over een rapport van de Europese Rekenkamer.

Begin 2010 bleek dat Griekenland in grote financiële problemen zat. De staatsschuld en het begrotingstekort waren veel hoger dan eerder gedacht. Het land dreigde failliet te gaan, wat grote gevolgen zou hebben voor de eurozone. Daarom besloten de Europese Commissie en de andere eurolanden om Griekenland te steunen. In de daaropvolgende jaren ontving het land ongeveer 367 miljard euro.

De Europese Rekenkamer (ERK) heeft onderzoek gedaan naar de steunprogramma's voor Griekenland. Op korte termijn zorgden die voor financiële stabiliteit, waardoor de crisis niet oversloeg naar andere landen. Maar de programma's hebben slechts in beperkte mate bijgedragen aan herstel in Griekenland zelf en medio 2017 kon het land nog steeds niet in zijn financieringsbehoeften voorzien.

Europese Commissie

De Europese Commissie deed maar wat, zo vat Van Dijck (PVV) het ERK-rapport samen. "Houtje-touwtje" en "doormodderen" zijn de kwalificaties die Azarkan (DENK) gebruikt.

De Commissie heeft een gebrek aan zelfreflectie getoond, vindt Leijten (SP). Het was volgens haar beter geweest als het eigen handelen zorgvuldig was geëvalueerd. Ook omdat men geen eerdere ervaring had met een dergelijke crisis, vult Sneller (D66) aan.

Hennis (VVD) toont begrip voor het optreden van de Europese Commissie. Die moest namelijk onder moeilijke omstandigheden voorkomen dat de hele eurozone werd meegesleurd in de Griekse financiële crisis. De minister is het daarmee eens.

Toekomst Griekenland

De schuldquote van Griekenland is de afgelopen jaren toegenomen, constateert Omtzigt (CDA). Ook andere woordvoerders hebben zorgen over de toekomst. Is de staatsschuld wel houdbaar? Kan het land weer zelf leningen afsluiten op de kapitaalmarkt? Worden de noodzakelijke hervormingen wel doorgevoerd?

De bedoeling is dat Griekenland in augustus weer op eigen benen kan staan, zegt minister Hoekstra. Maar Snels (GroenLinks) denkt dat verdere schuldverlichting nodig is. Het is een illusie om te denken dat elke cent terugkomt, zegt Azarkan (DENK). Maar Hennis (VVD) verzet zich tegen het kwijtschelden van schulden.

Lessen trekken

Wat valt er te leren van (de aanpak van) de Griekse financiële crisis? De woordvoerders trekken verschillende conclusies.

  • Van Dijck (PVV): één munt voor zeventien heel verschillende landen werkt niet
  • Bruins (ChristenUnie): formuleer duidelijke exitcriteria voor eurozonelanden die hun begroting en staatsschuld niet op orde krijgen
  • Leijten (SP): het opleggen van harde bezuinigingen aan landen met problemen helpt niet
  • Snels (GroenLinks): pak de "bestuurlijke spaghetti" aan en versterk de democratische legitimiteit
  • Sneller (D66): heb voldoende oog voor de effecten van steunprogramma's op de economische groei

De Kamer stemt op 13 maart over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist.