Kamer debatteert over insectensterfte

14 maart 2019, debat - De Kamer spreekt met minister Schouten (Landbouw en Natuur) over de zorgen die leven over het op grote schaal verdwijnen van insecten.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het slecht gesteld is met de insecten. In Duitsland bijvoorbeeld is sinds 1989 ruim 75% van de biomassa aan insecten verdwenen. En de omstandigheden daar zijn vergelijkbaar met die in Nederland. Ook de Wageningen Universiteit bevestigt dat de stand van alledaagse insecten achteruitgaat.

De woordvoerders zijn het erover eens dat de teruggang van insecten zorgelijk is omdat ze van groot belang zijn voor een goed functionerend ecosysteem. Maar over de oorzaken en de oplossingen lopen de meningen uiteen.

"Ik voel de urgentie en de verantwoordelijkheid om hiermee aan de slag te gaan", zegt minister Schouten. Haar ambitie is om de afname te remmen en een kentering in te zetten. Maar dat kan alleen als iedereen er zijn schouders onder zet, waarschuwt zij.

Landbouw

Volgens Bromet (GroenLinks) ligt de belangrijkste oorzaak in de landbouw. Er is te veel landbouw en te veel mest, en er wordt te veel landbouwgif gebruikt.

Dat ziet Geurts (CDA) anders: kijk ook eens naar de aanleg van meer wegen, woningen en industrieterreinen. Ook dat gaat volgens hem ten koste van de insecten en de biodiversiteit.

Maar we kunnen niet om de landbouw heen, vindt Futselaar (SP). Ook De Groot (D66) merkt op dat de landbouwmethoden zeker mede een oorzaak zijn. Volgens hem moeten er "kleine, betekenisvolle stappen" gezet worden om een begin te maken met verbeteringen. Er moeten juist grote stappen gezet worden, reageert Moorlag (PvdA), want haast is geboden.

Volgens Dik (ChristenUnie) is het belangrijk dat we boeren belonen als zij zich inzetten voor meer biodiversiteit. Dat maakt het voor hen makkelijker om mee te doen.

Deltaplan Biodiversiteitsherstel

In december 2018 presenteerde een samenwerkingsverband van wetenschappers, boerenorganisaties, natuur- en milieuorganisaties en financiers het Deltaplan Biodiversiteitsherstel om de natuur in Nederland rijker en gevarieerder te maken.

Weverling (VVD) vindt die samenwerking "inspirerend" en ook Dik (ChristenUnie) is blij met "dit breed gedragen plan". Net als de minister vindt zij dat herstel van de soortenrijkdom alleen kan lukken als er wordt samengewerkt.

Volgens Ouwehand (PvdD) is het feit dat samenwerken al als winst wordt gezien juist het probleem. Zij vindt dat de belangen van de boeren te zwaar wegen en roept de minister op niet langer te wachten op "samenwerkingen waar geen enkele verplichting uit voortvloeit".

Openbare ruimte

Ook in de openbare ruimte ligt natuur die belangrijk is voor insecten. Wat doen we met deze "parken en perken", vraagt Geurts (CDA). Graus (PVV) pleit voor het gebruik van niet-chemische bestrijdingsmiddelen, Futselaar (SP) voor bloemrijke bermen en diverser openbaar groen.

De openbare ruimte komt zeker ook aan de orde in het Deltaplan Biodiversiteitsherstel, reageert de minister. Provincies en gemeenten hebben een eigen rol en Rijkswaterstaat is er al mee bezig, aldus Schouten.

Lelieteelt

Verschillende Kamerleden maken zich zorgen over de lelieteelt, waarbij nogal wat gewasbeschermingsmiddelen gebruikt worden. Die middelen belanden ook in de huizen van omwonenden en in de natuur.

Net als Moorlag (PvdA) wil Futselaar (SP) het gifgebruik beperken. De minister antwoordt dat zij daar in het algemeen overleg over gewasbeschermingsmiddelen, dat gepland staat voor 24 april 2019, met de Kamer over door wil praten.

De Kamer stemt op 19 maart over de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk debatten terug via Debat Gemist