Europese top: toekomst en brexit

12 oktober 2017, debat - Bij de Europese Raad staan onderwerpen als migratie, defensie en Turkije op de agenda. Maar in het debat met premier Rutte gaat het vooral over de toekomst en de brexit.

We moeten binnen de EU eerst uitvoeren wat we hebben afgesproken in het verleden, zegt Rutte. Zo kan het denken over de toekomst zich verder ontwikkelen. Nederland moet in de discussie over die toekomst uitgaan van de kracht van zijn eigen ideeën, benadrukt de premier. Een belangrijk uitgangspunt is dat EU-lidstaten hun eigen financiële problemen moeten oplossen.

Toekomst

Hoe ziet de toekomst van de Europese Unie eruit? Onder anderen Commissievoorzitter Juncker en de Franse president Macron hebben in speeches daarover hun licht laten schijnen. Van Ojik (GroenLinks) steunt hun pleidooi voor meer Europese integratie. De steeds grotere onderlinge afhankelijkheid maakt die volgens hem onvermijdelijk.

Leijten (SP) ziet niets in de "snelweg naar een federale staat" die Juncker en Macron in gedachten hebben. Europa moet zich volgens haar niet bemoeien met defensie, buitenlands beleid en sociaal beleid. Ook Maeijer (PVV) vreest voor meer EU en minder soevereiniteit.

Het zit in de aard van de EU om steeds groter te worden, betoogt Baudet (FvD). Tot waar gaat de bereidheid om soevereiniteit over te dragen?

Vooral de ideeën over versterking van de Europese defensiesamenwerking baren Voordewind (ChristenUnie) zorgen: we moeten oog hebben voor de belangen van de Nederlandse defensie-industrie en ons niet in een Europees leger laten rommelen. Nederland moet zeggenschap houden over de inzet van eigen militairen, benadrukt Bisschop (SGP).

De EU moet zich niet overal mee bemoeien, zeggen Verhoeven (D66) en Mulder (VVD), en zich vooral richten op samenwerking bij grensoverschrijdende thema's. Een belangrijk voorbeeld daarvan is volgens Van den Hul (PvdA) de vluchtelingencrisis. Zij bepleit een Unie van waarden: meer dan markt en munt.

Hoe denkt het nieuwe kabinet eigenlijk over de toekomst van de EU? Volgens Van Rooijen (50PLUS) bevat het regeerakkoord in ieder geval geen duidelijke visie.

Brexit

De onderhandelingen over het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU lijken in een impasse te zitten. Leijten maakt zich daar zorgen over: een vechtscheiding is de minst wenselijk optie. Die zou slecht zijn voor onze handel, zo sluit Verhoeven zich daarbij aan.

Maeijer begrijpt het verlangen van brexiteers om zich te bevrijden van de Europese Unie en vreest dat het "Brusselse pokerspel" de verhoudingen met Groot-Brittannië vertroebelt. Daarom moet er voldoende oog zijn voor de wederzijdse wensen en belangen, zegt Bisschop.

We moeten de schade van de brexit zo veel mogelijk beperken, betoogt Mulder. Nederland moet zich daarom voorbereiden op verschillende scenario's. Daar sluit Omtzigt (CDA) op aan: maak een draaiboek voor het worstcasescenario zonder akkoord tussen de EU en Groot-Brittannië.

Catalonië

Na het referendum over onafhankelijkheid zijn de spanningen tussen de Catalaanse en de Spaanse regering toegenomen. Is er een rol weggelegd voor Europa?

  • Verhoeven: dring aan op onafhankelijk onderzoek naar het politiegeweld

  • Van Rooijen: het onderwerp kan niet onbesproken blijven binnen de EU

  • Van den Hul: geweld lost niets op, bevorder de dialoog

De Spaanse regering heeft al beloofd om het politieoptreden te onderzoeken, zegt Rutte. Hij hoopt dat de Spaanse en de Catalaanse regering snel met elkaar in gesprek gaan.

De Kamer stemt aansluitend aan het debat over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk debatten terug via Debat Gemist