Debat over de luchtkwaliteit in Nederland

26 januari 2023, debat - Wanneer gaat Nederland voldoen aan de internationale normen voor luchtkwaliteit? De Kamer debatteert met staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) over de plannen om luchtvervuiling te verminderen.

Jaarlijks overlijden 12.000 mensen vroegtijdig, krijgen 6.000 kinderen astma en ervaren zo'n miljoen mensen met een longziekte problemen. Veel woordvoerders wijzen op de schadelijke gezondheidseffecten van luchtvervuiling.

Normen

Nederland voldoet niet eens aan de Europese normen, stelt Bouchallikh (GroenLinks) vast, terwijl die al veel minder streng zijn dan die van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Het is teleurstellend dat de regering niet alles op alles zet om te voldoen aan die WHO-normen, zegt De Hoop (PvdA), die vraagt om het beschermen van groepen die extra gevoelig zijn voor luchtvervuiling.

In het beleid draait het om de economie, zo concludeert Van Esch (PvdD), en niet om de belangen van mens en milieu. Het lijkt er volgens haar op dat de staatssecretaris de al lage EU-normen nog verder wil afzwakken. Luchtvervuiling is een sluipmoordenaar, zegt Beckerman (SP): uit wetenschappelijk onderzoek blijkt steeds duidelijker hoe gevaarlijk het daadwerkelijk is.

Een gezond milieu is de basis voor welvaart, zegt Hagen (D66). Alleen als we radicaal kiezen voor een circulaire economie, is volgens haar het tij te keren. Zij pleit voor een visie op de economie in 2050 en voor een samenhangende aanpak om luchtvervuiling aan te pakken en de WHO-normen te halen.

De advieswaarden van de WHO zijn leidend voor de doelen in 2050, zegt Heijnen: 2030 gaan we niet halen. In haar ogen zijn het geen normen, maar een stip op de horizon. Normen zijn ook altijd een compromis, betoogt de staatssecretaris, tussen een gezondheidskundige wens, economische overwegingen en de bereidheid om ons gedrag aan te passen.

De luchtkwaliteit in Nederland is hartstikke goed, denkt De Graaf (PVV). De WHO heeft volgens hem de normen voor luchtkwaliteit strenger gemaakt, zodat het lijkt alsof er nergens meer schone lucht is. Negeer de nieuwe normen van deze "New Yorkse criminele bende", zo adviseert hij de regering.

Schone Lucht Akkoord

Haverkort (VVD) heeft er vertrouwen in dat het Schone Lucht Akkoord ervoor gaat zorgen dat we de in 2005 gestelde doelen voor 2030 gaan halen. Er zijn volgens hem allerlei positieve ontwikkelingen. Er worden afspraken gemaakt met de industrie om de vervuiling te verminderen. En het wegverkeer wordt steeds meer elektrisch of door waterstof aangedreven.

Om de negatieve effecten van luchtverontreiniging terug te dringen hebben het Rijk en de decentrale overheden in 2020 het Schone Lucht Akkoord gesloten, legt de staatssecretaris uit. Het doel is om 50% gezondheidswinst te halen in 2030 en depositie van stikstof op natuurgebieden terug te dringen. Zij wijst op de maatwerkafspraken die met onder andere Tata Steel, Dow Benelux, Nobian en OCI worden gemaakt.

Emissies van biologische oorsprong uit de landbouw mogen niet hetzelfde behandeld worden als emissies van de industrie, betoogt Van der Plas (BBB). Het zijn onvergelijkbare soorten bronnen die we volgens haar niet op één hoop mogen gooien.

De Kamer stemt op 31 januari over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: