Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Eerdmans over de uitzending ‘Vape-industrie heeft lak aan overheid’ van De Hofbar op 23 januari jl.

Antwoord van Staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
27 februari 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 1025.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending «Vape-industrie heeft lak aan overheid» van De Hofbar
op 23 januari jl.?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre vindt u het uit te leggen dat ondanks het «smaakjeverbod» op vapes, dat
sinds 1 januari 2024 van kracht is, winkels nog steeds vapes mét smaakjes verkopen?

Antwoord 2

Dat vind ik niet uit te leggen. Het verkopen van vapes met een smaakje is verboden.
Winkeliers moeten het smaakjesverbod dus naleven.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe het kan dat er geen enkele vorm van toezicht of handhaving is
op de verkoop van vapes met smaakjes?

Antwoord 3

Dit is onjuist. Afgelopen maand heeft toezicht en handhaving door de NVWA plaatsgevonden.
Om het probleem bij de bron aan te pakken, is het toezicht gestart bij producenten,
importeurs en groothandels. Bij deze bedrijven heeft de NVWA de bevoegdheid partijen
verboden vapes met smaakjes tegen te houden om te voorkomen dat deze in Nederland
in de handel terecht komen. Ook worden de komende periode controles bij winkels uitgevoerd.
Bij deze controles wordt opgetreden als vapes met smaakjes worden aangetroffen en
wordt achterhaald waar de vapes vandaan komen om dit ook weer bij de bron aan te pakken.

Tegelijkertijd is het zo dat het verbod relatief kort van kracht is. En in die periode
is gebleken is dat nog niet alle ondernemers het verkoopverbod naleven. Na invoering
van wetgeving gaat er altijd even tijd overheen voordat een maatregel goed wordt nageleefd.
Om te zorgen dat deze naleving snel verbetert, wordt het toezicht van de NVWA dan
ook doelgericht ingezet.

Vraag 4

Bent u het eens met de stelling dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA),
de toezichthouder op de verkoop van vapes, onvoldoende handhaaft op de verkoop van
vapes met smaakjes, het online verkoopverbod van vapes en de verkoop van accessoires
van vapes?

Antwoord 4

Daar ben ik het niet mee eens. Zoals aangegeven wordt wel degelijk toezicht gehouden
en gehandhaafd op vapes met smaakjes, het online verkoopverbod van vapes en op accessoires
voor vapes.

Vraag 5

In hoeverre heeft de NVWA een urgent gevoel om de verkoop van vapes met smaakjes,
het online verkoopverbod van vapes en de verkoop van accessoires van vapes te handhaven?

Antwoord 5

Ik kan u verzekeren dat de NVWA grote urgentie voelt om het onrechtmatige aanbod van
deze producten aan te pakken.

Vraag 6

Hoe vindt u het uitlegbaar dat, ondanks het verbod op accessoires van vapes in 2022,
opzetstukjes van vapes nog steeds verkrijgbaar zijn?

Antwoord 6

Accessoires voor vapes die smaakjes kunnen afgeven, zijn sinds 1 januari 2024 ook
verboden en mogen niet meer worden verkocht. Dit wordt bij de handhaving van het smaakjesverbod
meegenomen.

Vraag 7

In hoeverre komt de huidige wetgeving tekort om smaakjes op vapes, die op allerlei
creatieve manieren worden verkocht, definitief te verbieden?

Antwoord 7

Het smaakjesverbod is in zeer strenge regelgeving vastgelegd, doordat in de wet is
voorgeschreven welke smaakstoffen alleen nog toegestaan zijn in vapes. Mijn verwachting
is dat de wetgeving voldoende juridische basis is om de smaakjes definitief te verbieden.

Vraag 8

Hoe bent u van plan de handhaving op de verkoop van (accessoires van vapes) aan te
scherpen?

Antwoord 8

Ik ben van plan de NVWA extra handhavingsbevoegdheden te geven om zo efficiënter te
kunnen handhaven. Zo geef ik de NVWA bijvoorbeeld meer mogelijkheden om verboden producten
in bewaring en in beslag te nemen. Ik werk op dit moment aan een wetsvoorstel dat
dit mogelijk maakt. Daarnaast ben ik voornemens om het boeteplafond en de hoogte van
de boetes te verhogen. Ook aan de hiervoor benodigde wijziging van de regelgeving
werk ik op dit moment.

Vraag 9

Wanneer kunnen we het vergunningenstelsel van de verkoop van vapes verwachten, waartoe
een meerderheid van de Kamer heeft besloten?

Antwoord 9

In mijn brief van 25 oktober 20232 ben ik ingegaan op de motie Kuik/Van Esch over uitwerken van een vergunningplicht
voor tabaksverkooppunten.3 De huidige inzet op het verminderen van het aantal verkooppunten loopt tot 2032,
waarna tabaksverkoop voorbehouden is aan tabaksspeciaalzaken. De verkoop van e-sigaretten
is al eerder voorbehouden aan speciaalzaken. Omdat speciaalzaken vrijwel uitsluitend
rookwaren mogen verkopen, zal het aantal winkels waarvoor dit rendabel is aanmerkelijk
kleiner zijn dan het huidige aantal verkooppunten die een breder assortiment kunnen
voeren. De inschatting is dan ook dat het aantal verkooppunten in 2032 ook zonder
aanvullende maatregelen aanzienlijk afgenomen zal zijn.