Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Palland over het bericht Camping kreeg duizenden UWV-brieven voor onbekende Polen. ‘Dit is gewoon uitkeringsfraude’ en ‘massale uitkeringsfraude op camping’

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 28 september
2020) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3929.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Camping kreeg duizenden UWV-brieven voor onbekende
Polen: «Dit is gewoon uitkeringsfraude» en «Massale uitkeringsfraude op de camping»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op deze berichten?

Antwoord 2

Het beeld dat uit de berichtgeving naar voren komt is onwenselijk. Om die reden heb
ik contact opgenomen met UWV om te vragen wat de feitelijke situatie is.

Vraag 3

Wat is er gebeurt na de eerste/eerdere meldingen vanuit het recreatiepark dat zij
wekelijk tientallen brieven ontvangen gericht aan mensen die niet verblijven op de
camping/het park de Kanthoeve? Welke actie heeft het Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen
(UWV) op basis van de melding genomen?

Antwoord 3

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 4

Hoe kan het zijn dat de situatie zich al naar verluidt zeven jaar voortduurt? Welke
acties en overleggen tussen UWV en de camping/vereniging van eigenaren hebben plaatsgevonden
in de afgelopen zeven jaar om dit uit te zoeken en te stoppen?

Antwoord 4

Op recreatiepark De Kanthoeve staan 350 huisjes met allemaal een huisnummertoevoeging,
waardoor die elk een eigen (post)adres hebben. Er is dus geen sprake van één adres.
Op het park wonen veel uitkeringsgerechtigden. Hoewel de meeste communicatie met klanten
digitaal verloopt, verstuurt UWV ook brieven. Dit gebeurt óf op verzoek van de klant
of omdat sommige processen (nog) niet digitaal zijn ingericht.

Een deel van de poststukken is verkeerd bezorgd doordat bij een deel van de adressen
de huisnummertoevoeging ontbrak of door fouten in de adressering van de post. Hoeveel
dit er zijn is niet meer precies te achterhalen. UWV heeft in totaal circa 10.000
poststukken verstuurd aan de verschillende adressen op dit recreatiepark in de afgelopen
vijf jaar. Het overgrote deel van de deze poststukken waren geadresseerd aan de individuele
huisjes, maar een ruwe schatting wijst op circa 400 brieven waarbij de huisnummertoevoeging
niet bekend was. Deze zijn in de centrale postbus van de camping beland. De grote
hoeveelheid huisjes, die alleen door een huisnummertoevoeging te onderscheiden zijn,
maakt de postbezorging kwetsbaar.

Het bestuur heeft aangegeven telefonisch contact te hebben gezocht en ongeveer een
jaar geleden brieven te hebben afgegeven bij UWV WERKbedrijf in Helmond. UWV geeft
aan dat het niet meer te achterhalen is welke opvolging aan de telefonische meldingen
en het bezoek gegeven is.

Inmiddels is UWV in overleg getreden met het bestuur van het recreatiepark. UWV heeft
op 10 augustus jl. een bezoek gebracht om de problematiek te bespreken.

In de afgelopen periode heeft UWV geregeld contact gehad met het bestuur over retourpost.

Vraag 5

Wat is de aard van de brieven die worden verstuurd aan het adres van de camping? Betreft
dit hetzelfde soort brieven of uitkeringsaanvragen of zit er verschil in de aard van
de brieven?

Antwoord 5

Hoewel de meeste communicatie van UWV met uitkeringsgerechtigden digitaal verloopt,
verstuurt UWV ook brieven. Dit gebeurt óf op verzoek van de klant of omdat sommige
processen (nog) niet digitaal zijn ingericht.

In het algemeen verstuurt UWV dan ook verschillende type brieven. Voorbeelden zijn
brieven over het toesturen van de maandelijkse inkomstenopgave, afwijzing of juist
toekenning van een uitkeringsaanvraag, uitnodigingen voor een gesprek, of geautomatiseerde
brieven, zoals betaalspecificaties. Eén uitkeringsgerechtigde of burger die een uitkering
heeft aangevraagd kan zodoende meerdere brieven per maand ontvangen.

Vraag 6

Is hoeverre is het bij het UWV al bekend of de brieven daadwerkelijk gericht zijn
aan mensen die niet woonachtig zijn in Nederland?

Antwoord 6

In eerste aanleg gaat UWV altijd uit van de gegevens in de BRP. Op dit moment is het
overgrote deel van de uitkeringsgerechtigden van UWV op deze camping ingeschreven
als ingezetene in de registratie van de BRP. Dit houdt in dat van hen een adres op
de camping in de BRP als Nederlands woonadres geregistreerd staat. De BRP kent echter
een registratie ingezetenen en een registratie niet-ingezetene. Een klein deel van
de klanten is geregistreerd als niet-ingezetene. Van hen is alleen een buitenlands
woonadres in de BRP opgenomen. Daarom registreert UWV voor deze groep het verblijfadres
zoals opgegeven door de uitkeringsgerechtigde. In het geval van verblijf op de camping
is het dan de verantwoordelijkheid van de uitkeringsgerechtigde om ook de huisnummertoevoeging
op te geven.

Controle op de juistheid van de adresregistratie in de BRP is de verantwoordelijkheid
van gemeenten. Via de centrale terugmeldvoorziening BRP of risico-adressen van de
Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA) ontvangen gemeenten signalen over mogelijke
onjuiste adresregistraties. Het is vervolgens aan de gemeente om een controle ter
plaatse te doen. UWV meldt adressen waar gerede twijfel over bestaat via de centrale
terugmeldvoorziening BRP aan de desbetreffende gemeente en neemt actief deel aan LAA.
Over de maatregelen die genomen zijn om het adressenbeleid van UWV strakker in te
richten heb ik uw Kamer op 1 oktober 2018 geïnformeerd2.

Vraag 7

In hoeverre is het bij het UWV al bekend of er daadwerkelijk sprake is van fraude
in deze gevallen?

Antwoord 7

Het kan zijn dat meerdere uitkeringsgerechtigden geregistreerd staan op een adres
dat onderdeel uitmaakt van bijvoorbeeld een recreatiepark. Dat hoeft niet per definitie
te wijzen op misbruik van uitkeringsgelden, maar kan wel aanleiding zijn voor onderzoek
naar mogelijk misbruik.

Eind 2018 is de Inspectie SZW naar aanleiding van een interne fraudemelding bij UWV
een strafrechtelijk onderzoek gestart naar een tussenpersoon. Aan deze tussenpersoon
waren onder andere uitkeringsgerechtigden gekoppeld met adressen op het park. Over
dit – lopende – onderzoek kan ik in het belang van het onderzoek geen verdere mededelingen
doen. Gedurende de looptijd van het strafrechtelijke onderzoek kon UWV, vanwege mogelijke
verstoring van het strafrechtelijke onderzoek, geen bestuursrechtelijk onderzoek doen.
Op 1 april 2020 heeft de Officier van Justitie de Inspectie SZW, nog voorafgaand aan
de afronding van het strafrechtelijk onderzoek, toestemming gegeven om de onderzoeksinformatie
met UWV te delen, zodat UWV een bestuursrechtelijk onderzoek kon opstarten naar die
uitkeringen die gelinkt kunnen worden aan de tussenpersoon. Doel is om te onderzoeken
of hier sprake is van misbruik en zo nodig actie te ondernemen. UWV kan, omdat er
sprake is van een lopend onderzoek, nog geen informatie verstrekken in hoeverre er
sprake is van fraude. Het onderzoek wordt naar verwachting begin volgend jaar afgerond
De eventuele handhavingsuitkomsten van het onderzoek zullen verwerkt worden in de
cijfers met overtredingen, zoals verblijf buiten Nederland, in het jaarverslag van
UWV die uw Kamer ontvangt.

Zoals aangegeven vormde een interne fraudemelding aanleiding voor strafrechtelijk
onderzoek naar een tussenpersoon. Aan deze tussenpersoon waren onder andere uitkeringsgerechtigden
gekoppeld met adressen op het park. Daarnaast kwam in diezelfde periode het recreatiepark
ook naar voren bij een eerste selectie in het kader van het handhavingsonderzoek Meerdere
uitkeringen op één adres, omdat meerdere uitkeringen op de gehele locatie van het
park voorkwamen. Deze selectie was niet terecht, omdat zoals eerder is aangegeven
de locatie bestaat uit vele adressen, vergelijkbaar met een woonwijk, en er dus geen
sprake was van meerdere uitkeringen op één aders. Daarnaast is vanwege het eerder
genoemde strafrechtelijke onderzoek van de Inspectie SZW dit adres uit de selectie
van het bestuursrechtelijk onderzoek door UWV gehaald.

Vraag 8

Uit het krantenbericht blijkt dat het UWV al «geruime tijd» onderzoek zou doen naar
mogelijke uitkeringsfraude. Kunt u aangeven wat de status is van het onderzoek? Wanneer
is het onderzoek afgerond en wordt de kamer over de resultaten geïnformeerd?

Antwoord 8

Zie het antwoord op vraag 7.

Vraag 9

Het UWV kent een systematiek van het verzamelen van signalen/meldingen van mogelijke
fraude en vervolgens onderzoeken en opsporen daarvan. Is dit signaal vanuit de camping
opgepakt? Zo ja, welke stappen zijn daarna doorlopen en hoe kan het dan dat dit zo
lang nog voortduurt? Zo nee, hoe kan het dat dit signaal niet is opgepakt of de betreffende
afdeling heeft bereikt? Wat zijn de acties om zo nodig dit proces te verbeteren?

Antwoord 9

Op het moment dat er een externe of interne melding van potentieel misbruik wordt
gedaan, treedt er een proces in werking bij UWV. Dit proces is beschreven in de signaleringsbrief
die op 29 juni jl. aan uw Kamer is aangeboden3. Vanuit het bestuur van De Kanthoeve is geen formele melding van potentieel misbruik
ingediend. De melding door het bestuur betrof onjuiste postbezorging. Bij vermoeden
van potentieel misbruik had dit signaal bij medewerkers van UWV echter wel kunnen
leiden tot een interne melding.

Overigens is er, zoals uit het antwoord op vraag 7 blijkt, wel onderzoek gedaan naar
aanleiding van een interne melding naar een tussenpersoon met een link naar uitkeringsgerechtigden
op het park.

Vraag 10

Welke vervolgstappen en actie gaat u en/of het UWV nemen om dit uit te zoeken en op
te lossen? Op welke wijze informeert u de Tweede Kamer over de voortgang daarvan?

Antwoord 10

Met betrekking tot de fraude aanpak van UWV ben ik tevreden. Via de Stand van de Uitvoering
informeer ik uw Kamer hier halfjaarlijks over. Met het nemen van de maatregelen is
al de juiste weg ingeslagen. Dat wordt ook onderstreept door de resultaten van het
handhavingsonderzoek Meerdere uitkeringen op één adres. Er is een inventarisatie gemaakt
van alle adressen met drie of meer lopende WW-uitkeringen in combinatie met een RNI-registratie.
Op basis van deze inventarisatie zijn in vier opeenvolgende tranches alle uitkeringen
op in totaal 104 adressen onderzocht. Aan de 104 adressen kunnen 920 klanten worden
gekoppeld, waarvan er 820 in aanmerking zijn gekomen voor nader onderzoek. Resultaat
van het totale onderzoek is dat bij 30% van de onderzochte klanten regelovertreding
is geconstateerd, met een totaalbedrag van € 1,5 miljoen aan boetes en terugvorderingen4. Daarnaast heeft de Inspectie SZW een strafrechtelijk onderzoek gestart naar aanleiding
van een interne melding bij UWV. Op fraudealertheid bij medewerkers wordt blijvend
ingezet en is in de afgelopen jaren vergroot.

In het algemeen ben ik tevreden met de wijze waarop UWV retourpost afhandelt. In verreweg
de meeste gevallen betreft het één adres met één huisnummer. In dit geval betrof het
echter een adres van een recreatiepark dat onderverdeeld is in 350 adressen door middel
van een huisnummertoevoeging. Dat valt echter niet op in het proces van de retourpost.
Ik zal zodoende UWV vragen hier scherp op te zijn.