Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Popken over het bericht dat een konvooi met Nederlands legermaterieel is aangevallen in Mali.

Antwoord van Minister Bijleveld-Schouten (Defensie), mede namens de Minister van Buitenlandse
Zaken (ontvangen 17 september 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Konvooi met Nederlands legermaterieel aangevallen in
Mali»?1

Antwoord 1

Ja. Ik betreur ten zeerste dat zes Malinezen (vier militairen en twee chauffeurs)
zijn omgekomen bij de aanslag op het konvooi met Nederlands materieel op 21 augustus
2019. Ik heb mijn Malinese ambtsgenoot op 23 augustus een condoleancebrief gestuurd
om mijn medeleven te betuigen.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat de veiligheidssituatie in Mali alsmaar verslechtert en de
zandbakmissie te boek staat als contraproductief?

Antwoord 2

De situatie in Mali blijft zorgwekkend. Hoewel de stabiliteit in het noorden van Mali
iets is verbeterd, is de situatie in Centraal-Mali verslechterd. Het merendeel van
het geweld wordt veroorzaakt door gewapende groeperingen, zoals extremistische groepen
en zelfverdedigingsmilities, die buiten het vredesproces staan. Het geweld tussen
de voormalige opstandelingen in Noord-Mali, de ondertekenaars van het vredesakkoord
uit 2015, is sterk afgenomen. De VN-missie in Mali (MINUSMA) ziet toe op de uitvoering
van dit vredesakkoord. Dankzij de stappen die de afgelopen jaren in het vredesproces
zijn gezet is de relatieve stabiliteit in Noord-Mali, het oorspronkelijke mandaatgebied
van MINUSMA, toegenomen. De bewering dat MINUSMA contraproductief zou zijn is dan
ook ongegrond. Als gevolg van de verslechterde veiligheidssituatie in Centraal-Mali
is het mandaat van MINUSMA aangepast en werd op 28 mei 2019 een sectorhoofdkwartier
geopend in de regionale hoofdstad Mopti. Op deze manier zal MINUSMA beter zijn gepositioneerd
om de Malinese autoriteiten te assisteren bij het terugdringen van de onveiligheid
in Centraal-Mali.

Vraag 3

Bent u ermee bekend dat u een zwaarwegende zorgplicht heeft om de veiligheid van onze
manschappen te beschermen? Bent u ook bekend met het feit dat u de veiligheid van
onze manschappen tot topprioriteit heeft verheven?

Antwoord 3

De veiligheid van het personeel in algemene zin en uitgezonden militairen in het bijzonder
is inderdaad een topprioriteit binnen Defensie. Defensiepersoneel voert zijn taken
vaak uit onder gevaarlijke omstandigheden. Veiligheidsrisico’s dienen daarom zo goed
mogelijk te worden gemitigeerd. Op basis van een weloverwogen risicoanalyse is er
voor de redeployment-operatie voor gekozen om het wegtransport en de beveiliging uit te besteden aan civiele
bedrijven en de Malinese veiligheidstroepen.

Vraag 4

Bent u bereid de doelloze zandbakmissie in Mali onmiddellijk stop te zetten, zodat
de veiligheid van onze manschappen gewaarborgd blijft? Zo nee, waar bent u dan in
hemelsnaam mee bezig?

Antwoord 4

Zoals aangekondigd op 15 juni 2018 in de Kamerbrief «Toekomstige Nederlandse Inspanningen
in Missies en Operaties» (Kamerstuk 29 521, nr. 363) heeft Nederland de militaire bijdrage aan MINUSMA op 1 mei 2019 beëindigd. Op dezelfde
datum startte de redeployment-operatie. Deze operatie is conform planning voor 1 september jl. afgerond. Sinds
de recente terugkeer van het Redeployment Element (RDE) naar Nederland overziet het zogeheten Nadetachement (NaDet) in Mali
de afvoer van al het resterende gereedstaande en ingepakte materieel naar Nederland.
Het Nadet zal regelmatig vanuit Nederland naar Mali reizen om deze taak uit te voeren.
In reactie op de aanval op het konvooi heeft de Malinese krijgsmacht besloten de konvooien
te verkleinen. De terugkeer van al het Nederlandse materieel uit Mali wordt voorzien
in het tweede kwartaal van 2020.

Conform de Artikel 100-brief MINUSMA («Nederlandse Bijdrage aan MINUSMA in 2019 en
Veiligheidsinzet in de Sahel 2019 t/m 2021», Kamerstuk 29 521, nr. 368, d.d. 14 september 2018) en de Kamerbrief «Samenhang Nederlandse Inspanningen Snelle
Reactiemachten en Missies en Operaties t/m 2021» (Kamerstuk 29 521, nr. 381, d.d. 14 juni 2019) blijven enkele militairen, Marechaussees en politiefunctionarissen
de komende jaren nog in MINUSMA actief.