Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Futselaar over het bericht dat Hogeschool Utrecht het stakingsrecht ondermijnt

Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), mede namens
de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen 15 april 2019). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2106.

Vraag 1 en 2

Kent u het artikel «Hogeschool Utrecht ondermijnt stakingsrecht»?1 Wat is uw reactie daarop?

Deelt u de mening dat dit een inbreuk is op het stakingsrecht? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 1 en 2

Ja, ik heb kennisgenomen van het artikel. Het stakingsrecht is een sociaal recht dat
is verankerd in artikel 6, vierde lid, van het Europees Sociaal Handvest (ESH), een
verdrag van de Raad van Europa. De werkgever kan de werknemer niet zomaar verbieden
te staken of beperkingen opwerpen. De uitoefening van het recht op collectieve actie
kan slechts worden beperkt langs de weg van artikel G ESH. Dit is alleen mogelijk
indien de beperkingen aan het recht op collectieve actie maatschappelijk gezien dringend
noodzakelijk zijn. Het is aan de rechter om te oordelen over de legitimiteit van een
staking. Ook is het aan de rechter om te toetsen of sprake is van een inbreuk op het
stakingsrecht.

Vraag 3 en 4

Vindt u het wenselijk dat het personeel op deze manier tegen elkaar worden uitgespeeld?

Bent u bereid om de Hogeschool Utrecht op de vingers te tikken om de instelling te
melden dat dit niet door de beugel kan?

Antwoord 3 en 4

De arbeidsvoorwaarden en arbeidsverhoudingen zijn in het onderwijs gedecentraliseerd
en de arbeidsvoorwaardenvorming is gebaseerd op overeenstemming tussen sociale partners.
In het geval van een staking moeten die elkaar ook in evenwicht houden. Ik heb het
artikel van de AOB nadrukkelijk onder de aandacht van de Hogeschool Utrecht gebracht,
maar ik speel geen rol in dit conflict. Hier is sprake van een geschil tussen de Hogeschool
Utrecht en haar personeel. Mochten zij er samen niet uitkomen, dan is een gang naar
de rechter mogelijk.

Vraag 5

Wat zijn de gevolgen voor het personeel als lessen niet verplaatst of overgenomen
gaan worden?

Antwoord 5

Deelnemen aan een staking is geen werkweigering en dit betekent dat ontslag of andere
straffen niet zijn toegestaan. De werkgever kan wel op grond van artikel 7:627 van
het Burgerlijk Wetboek het loon over de gestaakte uren inhouden. De werkgever is daartoe
niet verplicht.

Vraag 6

Deelt u de mening dat op deze wijze het door Nederland geratificeerde Europees Sociaal
Handvest met voeten getreden wordt? Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 6

Staken is een fundamenteel recht van de werknemer dat is vastgelegd in het ESH en
kan slechts onder uitzonderlijke omstandigheden worden beperkt. Stakingen zijn een
zaak tussen werkgevers en vakbonden. Indien sprake is van een geschil is het niet
aan mij, maar aan partijen om eventueel stappen te ondernemen.