Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van der Lee over het bericht 'Vriendjespolitiek en intimidatie bij Europa’s investeringsbank'

Antwoord van Minister Heinen (Financiën) (ontvangen 20 januari 2025).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Vriendjespolitiek en intimidatie bij Europa’s
investeringsbank»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de resultaten van dit onderzoek naar de Europese Investeringsbank
(EIB) schokkend zijn?

Antwoord 2

Ja, die mening deel ik. Ik steun daarom ook de nieuwe EIB President Nadia Calviño
die hard werkt aan het verbeteren van de cultuur bij de EIB en hiervoor een actieplan
heeft opgesteld. Zie ook het persbericht hierover van de EIB3.

Vraag 3

Hoe kan het dat de terugkerende slechte resultaten uit werknemersonderzoeken (2019:
19% van de ondervraagden is van mening dat het managementteam het goede voorbeeld
op integriteit geeft; 2022: 18% van de werknemers heeft het idee dat er eerlijk over
personeelszaken wordt beslist; 2023: 39% voelt zich beschermd wanneer ze melding zouden
doen van ongepast gedrag, de helft is bang voor vergelding en slechts 14% was tevreden
over de afhandeling van een melding) eerder niet geleid hebben tot actie vanuit de
raad van gouverneurs, de raad van bestuur of het managementteam?

Antwoord 3

De cultuur op de werkvloer is in de afgelopen jaren een aantal keer aan de orde gekomen
in de Raad van Bestuur. Nederland draagt dan consequent uit dat een veilige werkomgeving
van belang is. Het Management Comité gaat over de dagelijkse aansturing van de Bank
en derhalve ook het personeelsbeleid. In de Raad van Bestuur is na eerdere berichtgeving
in de Financial Times op 28 augustus jongstleden aangedrongen op de noodzaak van het
zetten van extra stappen op personeelsgebied.

Nederland heeft in de Raad van Bestuur van september jl. in reactie op het door de
EIB-president voorgelegde «EIB Group Speak-up and Dignity at Work Action Plan» zorgen geuit over het feit dat slechts 39% van de werknemers zich beschermd voelt
wanneer ze een melding zouden doen van ongepast gedrag. Nederland heeft aangegeven
het actieplan te zien als een eerste stap in de goede richting, maar ook dat een cultuur
op de werkvloer zich langzaam vormt, en zich dus ook niet door een actieplan alleen
weer laat wijzigen. Dit vereist ook een gepaste houding vanuit de top en het middenkader
van leidinggevenden binnen de Bank.

Voorts heeft Nederland aangedrongen op het grote belang van de onafhankelijkheid van
de nieuw aan te stellen ombudsman en dat de Raad van Bestuur de resultaten van het
werknemerstevredenheidsonderzoek van 2025 wil zien, om te oordelen of het actieplan
het gewenste resultaat oplevert.

Vraag 4

Zijn zorgen over de werkomgeving ooit besproken in de raad van gouverneurs of op een
andere manier bij u of uw voorgangers aan de kaak gesteld?

Antwoord 4

Ja, in 2019 is de klokkenluidersregeling van de EIB hervormd. Het onafhankelijke EIB
Audit Comité dat toezicht houdt op de Bank en rapporteert aan de Raad van Gouverneurs,
oordeelde in haar rapport over het financiële jaar van 2019 positief over deze hervorming.
Dit rapport is ook met uw Kamer gedeeld.4 In 2021 heeft Nederland in de Raad van Gouverneurs benadrukt dat relevante codes,
regels en processen moeten worden versterkt en is nogmaals het belang van het uitdragen
van waarden als respect, integriteit en transparantie bevestigd. Verder heeft de discussie
hierover voornamelijk plaatsgevonden in de Raad van Bestuur. Zie ook het antwoord
op vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er snel actie moet worden ondernomen bij de EIB om een veilige
werkomgeving te creëren?

Antwoord 5

Ja. Daarom ben ik ook content met het gegeven dat EIB President Calviño dit serieus
neemt en werk maakt van het actieplan.

Vraag 6

Hoe kan het toezicht op de bank en in het bijzonder de president worden verbeterd?

Antwoord 6

Nederland zal de uitvoering van het actieplan nauwgezet monitoren en erop blijven
aandringen dat er binnen de EIB een veilige en open werkcultuur is. Verder ben ik
van mening dat het huidige EIB-statuut voldoende handvatten biedt om toezicht te kunnen
houden.

Vraag 7

Zijn u en uw Europese collega’s er inmiddels van doordrongen dat het veiliger maken
van de werkomgeving topprioriteit moet zijn bij de EIB en dat er veel moet veranderen
om dat te bewerkstelligen?

Antwoord 7

Ja, ik ben mij daarvan bewust en Nederland zet zich daarvoor in.

Vraag 8

Welke stappen gaat u ondernemen om de werkomgeving bij de EIB veilig te maken?

Antwoord 8

De verantwoordelijkheid voor de veilige werkomgeving ligt bij het dagelijks bestuur
van de EIB, zijnde het Management Comité. Nederland zal zich blijven inzetten voor
een veilige werkomgeving bij de EIB.