Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over het per direct invoeren van een asielstop en stoppen met de voorrang van statushouders op woningen

Antwoord van Staatssecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid) en van Minister
De Jonge (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen 7 december 2023).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 435.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat alle locaties voor de opvang van asielzoekers vol zitten?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het absorptievermogen bereikt is? Zo ja, wilt u niet meer opvangplekken
en opnieuw beroep doen op gemeenten, maar per direct een asielstop invoeren? Kunt
u een gedetailleerd antwoord geven van hoe u dit gaat doen?

Antwoord 2

Het demissionaire kabinet is van mening dat vreemdelingen die asielbescherming behoeven
die ook moeten kunnen krijgen. Daarnaast beletten internationale verdragen en Europees
recht om een asielstop in te voeren. Mensen die vluchten voor oorlog en geweld horen
volgens de wet bescherming te krijgen. Op dit moment zijn er onvoldoende reguliere
asielopvangplaatsen. Dat betekent dat wij een beroep blijven doen op gemeenten om
reguliere asielopvangplaatsen te leveren, zodat iedereen die daar recht op heeft kan
worden voorzien van opvang.

Het demissionaire kabinet beschouwt de instroom niet als een gegeven, maar zet actief
in op het verkrijgen van meer grip op migratie. Zo zet het kabinet zich al geruime
tijd in voor meer grip op de aankomsten, zowel binnen als buiten de EU. Het doel is
om migratie naar Nederland zoveel mogelijk gestructureerd te laten verlopen, ongewenste
migratiebewegingen zoveel mogelijk te beperken en het draagvlak voor migratie in onze
samenleving te behouden en te versterken.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het niet uit te leggen is dat statushouders keer op keer de
schaarse woningen innemen, terwijl de eigen mensen voor het verkrijgen van een huis
jarenlang op wachtlijsten moeten staan? Zo ja, wilt u naast een asielstop, ook per
direct stoppen met de voorrang die statushouders krijgen bij de toekenning van een
woning? Kunt u een gedetailleerd antwoord geven van hoe u dit gaat doen?

Antwoord 3

Het kabinet heeft als prioriteit gesteld om de beschikbaarheid van woningen in Nederland
serieus te vergroten. Dat zal ertoe leiden dat beschikbaarheid van koop- en huurwoningen
voor iedereen verbetert. Tegelijkertijd is het van belang om statushouders tijdig
te huisvesten. Gemeenten hebben een wettelijke taak om dat te realiseren. Tijdige
huisvesting is belangrijk, want alleen zo kunnen statushouders goed integreren en
participeren in onze samenleving. Over de manier waarop gemeenten invulling geven
aan de wettelijke taak, beslissen zij zelf. Gemeenten mogen dus ook zelf bepalen of
zij statushouders aanmerken als urgentiecategorie.

De integratie en participatie verlopen slechter als statushouders niet of niet tijdig
gehuisvest worden. In een dergelijk geval is het zo dat statushouders ook langer dan
de afgesproken 14 weken na vergunningverlening in de opvang van het COA verblijven.
Dat is gezien de schaarse capaciteit van asielzoekerscentra niet wenselijk. Er is
daarom vanuit verschillende opzichten belang bij het tijdig huisvesten van statushouders.
Provincies hebben dan ook de taak om toezicht te houden op het tijdige huisvesten
van statushouders door gemeenten.