Brief regering : Geannoteerde Agenda Landbouw- en Visserijraad van 29 april 2024 te Luxemburg

Nr. 1637
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 april 2024

Op 29 april a.s. vindt de volgende Landbouw- en Visserijraad (hierna: Raad) plaats
in Luxemburg. Met deze brief informeer ik de Kamer over de agenda en de Nederlandse
inbreng.

I. Agenda Landbouw- en Visserijraad

Opvolging snelle en structurele antwoorden op de crisissituatie in de landbouwsector

Tijdens de aankomende Raad zal wederom een discussie plaatsvinden over de huidige
situatie in de Europese landbouwsector.

Op 15 maart jl. presenteerde de Europese Commissie (hierna: Commissie) wetgevende
voorstellen voor het verminderen van administratieve lasten en regeldruk voor boeren
en een non-paper om de positie van de boer in de keten te verbeteren. De Kamer is
op 19 maart jl. geïnformeerd over de voorstellen en de Nederlandse positie (Kamerstuk
28 625, nr. 360). Op 26 maart jl. is over de wetgevende voorstellen een Raadspositie in eerste lezing
tot stand gekomen (Kamerstuk 21 501-32, nr. 1635). Het is de bedoeling dat tijdens de laatste plenaire vergadering van het huidige
Europees Parlement (EP), die eind april plaatsvindt, het EP over de voorstellen van
de Commissie stemt. Daarmee zal, als het EP instemt met de voorstellen, de gehele
wetgevingsprocedure nog gedurende de huidige legislatuur afgerond worden. Er zijn
op het moment van schrijven nog geen stukken geagendeerd, maar naar verwachting schetst
het Voorzitterschap de stand van zaken rond dit onderwerp.

Landbouwgerelateerde handelsvraagstukken

De Commissie zal de Raad informeren over de stand van zaken van de werkzaamheden op
het gebied van de internationale handel in landbouwgoederen en lopende bilaterale
en multilaterale onderhandelingen (o.a. in het kader van de Wereldhandelsorganisatie
(WTO)). Op het moment van schrijven is er nog geen vergaderstuk beschikbaar.

Verder zal de Commissie ingaan op de studie van het Joint Research Centre over de
cumulatieve impact van in onderhandeling zijnde en recent afgesloten akkoorden voor
de landbouwsector.1 Deze studie, waar Nederland mede om gevraagd heeft, is in februari jl. verschenen.
De studie is een update van eerdere studies uit 2016 en 20212. Er zijn twee verschillende scenario’s doorgerekend: een conservatief scenario en
een ambitieus scenario.3 De studie geeft aan dat de onderzochte akkoorden in zijn algemeenheid nieuwe commerciële
kansen openen voor EU-exporteurs en EU-importeurs van landbouwproducten. Tegelijkertijd
blijkt dat een aantal sectoren in zowel het conservatieve als het ambitieuze scenario
te maken kan krijgen met toenemende concurrentiedruk. De studie onderstreept daarom
het blijvende belang van het gebruik van tariefcontingenten voor sensitieve producten,
zoals bijvoorbeeld hoge kwaliteit rundvlees, pluimveevlees, rijst, tarwe en andere
graanproducten, suiker en zuivelproducten.

Ik zal tijdens de Raad mijn waardering uitspreken naar de Commissie over de uitgevoerde
studie en aangeven dat Nederland grote waarde hecht aan het regelmatig monitoren van
de gecombineerde effecten van afgesloten handelsakkoorden op de landbouwsectoren.
Daarbij zal ik het belang van de huidige aanpak van de Europese Unie om gevoelige
sectoren systematisch te beschermen met zorgvuldig gekalibreerde tariefcontingenten
(TRQ's) onderstrepen. TRQ’s bieden bescherming aan producenten in de EU van gevoelige
landbouwproducten. Ten slotte, uit de drie studies blijkt dat het (bijna) altijd om
dezelfde sensitieve producten gaat. Daarom zal ik de Commissie oproepen om oog te
houden voor deze producten, bijvoorbeeld door deze waar mogelijk uit te sluiten van
liberalisering, of door – zoals de studie aangeeft – gebruik te maken van beperkte
tariefcontingenten waarbij rekening wordt gehouden met al eerder gegeven tariefcontingenten
en de absorbtiecapaciteit van de Europese markt.

Jaarlijkse prestatieverslagen in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid
(hierna: GLB)

Het Voorzitterschap heeft de jaarlijkse prestatieverslagen voor het GLB van de lidstaten
geagendeerd. Vanaf 2023 is het nieuwe prestatiemodel voor het GLB van toepassing.
Elk jaar dienen de lidstaten hierover te rapporteren. Begin dit jaar is dat voor het
eerst gedaan. Naar verwachting zoekt het Voorzitterschap aan de hand van discussievragen,
die op het moment van opstellen van deze brief nog niet bekend zijn gemaakt, naar
een eerste reflectie op het nieuwe prestatiemodel en het proces van de prestatieverslagen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
P. Adema