Defensie en Europa

Europese samenwerking bij de ontwikkeling van nieuw militair materieel, gezamenlijke oefeningen van de strijdkrachten van EU-lidstaten en het verbeteren van militair transport in Europa: het zijn allemaal onderwerpen waarop op EU-niveau beleid wordt gemaakt en waarover EU-lidstaten hun beleid met elkaar afstemmen. De commissie Defensie controleert de Nederlandse inzet binnen de EU op dit terrein.

Raad Buitenlandse Zaken Defensie

De ministers van Defensie van de EU-lidstaten spreken elkaar regelmatig in Brussel over veiligheid- en defensiebeleid. Dit gebeurt tijden de Raad Buitenlandse Zaken Defensie (RBZ Defensie). De RBZ Defensie vindt gewoonlijk vier keer per jaar plaats. Twee keer per jaar komen de ministers bijeen voor en informele RBZ Defensie. Tijdens deze bijeenkomst kunnen ministers in informele sfeer met elkaar spreken over actuele thema’s.

Voordat de minister van Defensie afreist naar Brussel voor een bijeenkomst van de Raad, bespreekt de Kamer de Nederlandse inzet in een commissiedebat. De Kamer ontvangt voorafgaand aan de Raad een geannoteerde agenda en na afloop een verslag van de besprekingen in de Raad.

Europese prioriteiten commissie Defensie voor 2022

Ieder jaar bepaalt de Kamer op basis van de aangekondigde voorstellen uit het werkprogramma van de Europese Commissie voor dat jaar haar prioritaire EU-dossiers. Dit zijn onderwerpen waaraan de Kamer extra aandacht wil geven. De commissie Defensie heeft voor het jaar 2022 de volgende prioriteit benoemd:

  • Routekaart voor veiligheids- en defensietechnologieën

De Europese Commissie presenteerde in maart 2022 een voorstel om onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie op het gebied van defensie te stimuleren. Ook moet het voorstel ervoor zorgen dat de EU minder afhankelijk wordt van andere landen voor defensietechnologie, zoals bijvoorbeeld technologie voor drones.

Zie link voor de volledige lijst met EU-prioriteiten van de Kamer.

Interparlementaire conferentie over buitenland- en veiligheidsbeleid

De nationale parlementen van de EU-lidstaten en het Europees Parlement komen ieder halfjaar bijeen om van gedachte te wisselen over buitenlandse zaken en defensie en parlementaire samenwerking te versterken. Deze Interparlementaire Conferentie voor het Gemeenschappelijk Buitenland- en Veiligheidsbeleid en Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid (IPC GBVB/GVDB) wordt georganiseerd door de EU-lidstaat die op dat moment voorzitter is van de Raad. De Nederlandse delegatie naar de IPC bestaat uit in totaal zes leden van de Eerste en Tweede Kamer. Vanuit de Tweede Kamer nemen van zowel de commissie Defensie als de commissie Buitenlandse Zaken twee leden deel.

Europese besluitvorming in de Tweede Kamer

De Tweede Kamer heeft verschillende instrumenten tot haar beschikking om invloed uit te oefenen op de besluitvorming in Europa. Hier vindt u een toelichting op deze EU-instrumenten: subsidiariteitstoetsing, parlementair behandelvoorbehoud, politieke dialoog met Europese Commissie en EU-rapporteurs in de Tweede Kamer. Binnen de Tweede Kamer heeft de commissie voor Europese Zaken een bevorderende rol in de controle op EU-besluitvorming in de Kamer (link).