Uitgelicht : Asiel en migratie

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid spreekt op 3 juni in een notaoverleg over asiel en migratie. Hiervoor komt staatssecretaris Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid naar de Kamer.

Volg live

Dit overleg vindt plaats in de Troelstrazaal van de Tweede Kamer van 09.30 tot 15.30 uur. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de handige app en website Debat Direct.

Agenda en verslag

U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit via deze link lezen.

Instroom asielzoekers iets afgenomen

Er werden het afgelopen jaar meer eerste asielaanvragen ingediend, maar minder personen – vaak familieleden - kwamen als zogenoemde 'nareizigers' naar Nederland. Door problemen bij de IND verbleven migranten langer in de opvang. Hierdoor steeg de bezetting op de opvangcentra met 21%.

Aantal uitzettingen met 19 procent gestegen

Het aantal vreemdelingen dat Nederland is uitgezet is het afgelopen jaar gestegen met 19 procent. In totaal vertrokken ruim 25.000 vreemdelingen door toedoen van de Dienst Terugkeer en Vertrek, de marechaussee en de politie. Een deel van de migranten vertrok zonder toezicht uit een opvanglocatie. Het kabinet heeft grote moeite om afgewezen asielzoekers terug te krijgen naar Marokko. Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) wil daarover in gesprek met een vertegenwoordiger van Marokko.

Dwangsom voor asielzoekers verdwijnt, rechtsbijstand blijft

Het kabinet wil een einde maken aan de dwangsomregeling aan asielzoekers die te lang wachten op hun procedure. De ministerraad heeft een wetsvoorstel goedgekeurd om de afschaffing van de regeling mogelijk te maken. De rechtsbijstand voor asielzoekers blijft. Om de wachttijden bij de IND ook structureel aan te pakken, gaat een taskforce de liggende zaken wegwerken.

Termijn asielprocedure met zes maanden opgeschort

Vanwege de coronamaatregelen verlengt de regering de beslistermijn voor asielzaken voor de IND in eerste instantie met zes maanden. Europese regelgeving laat dit tijdelijk toe. Diverse beschikbare communicatiemiddelen worden ingezet om de vreemdelingen die het betreft, hierover te informeren.

Vanwege coronacrisis stilgelegde asielprocedure vanaf half april 2020 hervat

Vanaf half april zijn de procedures van lopende asielzaken hervat. Zolang de coronamaatregelen van kracht zijn, gebeurt dit door middel van telehoren. Ook is gestart met doorplaatsing van asielzoekers uit het noodonderdak in Zoutkamp naar de COA-opvang in Ter Apel. Daar wordt de asielprocedure feitelijk gestart. De IND volgt aangepaste werkwijzen, zodat de procedures met inachtneming van de RIVM-richtlijnen kunnen worden hervat. Bij binnenkomst in Ter Apel krijgen asielzoekers een uitgebreide medische intake en informatie over de maatregelen om coronabesmetting te voorkomen.

Asielcriminaliteit toegenomen

Asielzoekers zorgden in 2019 zowel binnen als buiten de asielopvang voor meer overlast en criminaliteit dan een jaar eerder. Dit blijkt uit een laatste rapportage van de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. Van alle geregistreerde verdachten komt het overgrote gedeelte uit veilige landen. Vreemdelingen uit deze landen maken vrijwel geen kans op asiel. Het WODC, het onderzoeksinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid, gaat onderzoek doen naar de oorzaak van de toename van asielcriminaliteit. Op basis hiervan kunnen meer gerichte maatregelen worden genomen.

Onbegeleide minderjarige vluchtelingen    

Nederland gaat de komende 3 jaar ten minste 500 minderjarige vluchtelingen opvangen op het Griekse vasteland. De kinderen verblijven momenteel in vluchtelingenkampen op Griekse eilanden. Het kabinet regelt op korte termijn dat 48 minderjarige asielzoekers worden opgevangen. De samenwerking bestaat daarnaast uit het opzetten en versterken van een Grieks voogdijprogramma. Nederland stelt hiervoor ten minste 3,5 miljoen euro voor de komende 3 jaar beschikbaar. Daarmee kunnen alleenstaande kinderen begeleid wonen in opvangcentra of bij gastouders. Ze krijgen onder meer onderwijs, medische zorg en psychosociale hulp. Naar verwachting zullen de vluchtelingenkinderen na gemiddeld 3 maanden weer vertrekken uit de opvanglocaties. Ze worden dan bijvoorbeeld ondergebracht bij pleeggezinnen. EU-commissaris Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken) heeft de lidstaten opgeroepen iets te doen voor kinderen en onbegeleide minderjarigen in de opvangkampen op de Griekse eilanden.

Wat is een notaoverleg?

Tweede Kamercommissies kunnen door het kabinet ingediende beleidsnota’s bespreken met de betrokken bewindspersonen in een notaoverleg. Tijdens een notaoverleg kunnen leden die het woord voeren, moties indienen. Die komen gewoonlijk in stemming in de plenaire vergadering.