Zijn Albanië, Montenegro en Servië klaar voor EU-toetreding?

Op woensdag 16 mei 2018 debatteerde de Tweede Kamer met minister-president Mark Rutte over de mogelijke toetreding van Albanië, Montenegro en Servië tot de Europese Unie. Om dit debat voor te bereiden, bracht een delegatie van de commissie voor Europese Zaken in het meireces een werkbezoek aan deze Balkanlanden. Het debat in de Tweede Kamer is een voorbereiding op een Europese top over de westelijke Balkan, op donderdag 17 mei in Sofia.

Terugkijken en verslag

Werkbezoek

De delegatie sprak tijdens het werkbezoek in de drie landen met een aantal ministers en parlementsleden. Ook waren er verschillende ontmoetingen met vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, journalisten en rechters. De delegatie wilde zich hiermee een beeld vormen over de vorderingen die de landen maken ten aanzien van de rechtsstaat en de bescherming van grondrechten zoals de persvrijheid.

In Albanië sprak de delegatie in de hoofdstad Tirana met premier Edi Rama, minister van Buitenlandse Zaken Ditmir Bushati, verscheidene parlementsleden en maatschappelijke organisaties over de rechtsstaat en justitiële hervormingen.

Op weg naar Montenegro maakte de delegatie een tussenstop in de Noord-Albanese stad Shkodër om een bezoek te brengen aan de rechtswinkel ('legal aid center'). Deze rechtswinkel is met financiële steun van de Nederlandse ambassade in Albanië opgericht.
Op weg naar Montenegro maakte de delegatie een tussenstop in de Noord-Albanese stad Shkodër om een bezoek te brengen aan de rechtswinkel die met financiële steun van de Nederlandse ambassade in Albanië is opgericht.

De delegatie bestrond uit de Kamerleden Malik Azmani (VVD, commissievoorzitter), Anne Mulder (VVD), Kees Verhoeven (D66), Bram van Ojik (GroenLinks), Frank Futselaar (SP), Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) en Pieter Omtzigt (CDA).

Toetreding tot de EU: hoe werkt dat?

Volgens het EU-Verdrag kan ieder Europees land het EU-lidmaatschap aanvragen. Wel stelt de Europese Unie eisen aan het lidmaatschap. Een toekomstig lid voor de Europese unie moet een democratische regering hebben, waar goed wordt omgegaan met mensenrechten. Ook moeten minderheden worden beschermd en moet de economie goed functioneren. Tot slot moeten nieuwe lidstaten de Europese regels overnemen. Servië en Montenegro zijn reeds aan het onderhandelen met de EU over toetreding; in het geval van Albanië stelt de Europese Commissie voor om toetredingsonderhandelingen te openen.

Debat en informele top

De commissie Europese Zaken verdiept zich het komende jaar in de plannen voor uitbreiding om zich goed te kunnen voorbereiden op het politieke debat hierover. Dit werkbezoek aan de westelijke Balkan is dan ook georganiseerd in het kader van de behandeling van de nieuwe EU-uitbreidingsstrategie en de voorbereiding van de informele top over de Westelijke Balkan in Sofia op donderdag 17 mei.