Wetsvoorstel : Maatwerkaanpak PAS-projecten
Op 29 mei 2019 verklaarde de Raad van State het programma aanpak stikstof (PAS) ongeldig, omdat het niet voldeed aan de Europese Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. Daardoor raakten een aantal agrarische en industriële bedrijven formeel in overtreding, omdat zij tussen 2015 en 2021 geen natuurvergunning hadden. De Omgevingswet draagt het Rijk en de provincies op om projecten legaal te maken voor die bedrijven.
Dit wetsvoorstel maakt het mogelijk dat er niet langer uitsluitend wordt ingezet op legalisering, maar ook op andere oplossingen. Dit sluit aan bij de bredere maatwerkaanpak zoals aangekondigd in de Kamerbrief van 28 november 2024. De in het vast te stellen programma op te nemen maatregelen moeten worden uitgevoerd vóór 1 maart 2028.
Stemmingsuitslag
Aangenomen met handopsteken
| Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
|---|---|---|
| PVV | 37 | Voor |
| GroenLinks-PvdA | 25 | Tegen |
| VVD | 24 | Voor |
| NSC | 19 | Voor |
| D66 | 9 | Tegen |
| BBB | 8 | Voor |
| CDA | 5 | Voor |
| SP | 5 | Tegen |
| ChristenUnie | 3 | Voor |
| DENK | 3 | Tegen |
| FVD | 3 | Tegen |
| PvdD | 3 | Tegen |
| SGP | 3 | Voor |
| Volt | 2 | Tegen |
| JA21 | 1 | Voor |
Activiteiten
Wetgevingsproces
-
27 mei 2025
Het wetsvoorstel is ingediend
-
28 mei 2025
Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden
Regeling van werkzaamheden
Besluit: In handen gesteld van de vaste commissie voor Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
- Download bestand: Advies Afdeling advisering Raad van State en Nader rapport (36755-4) (PDF)
- Download bestand: Memorie van toelichting (36755-3) (PDF)
- Download bestand: Voorstel van wet (36755-2) (PDF)
- Download bestand: Koninklijke boodschap (36755-1) (PDF)
- Download bestand: 36755, eindtekst (DOCX)
- Download bestand: Besluit tijdelijke commissie Grondrechten en constitutionele toetsing om een adviestraject te starten voor het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) (PDF)
- Download bestand: 36755 Advies Afdeling advisering Raad van State inzake Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (DOCX)
-
4 juni 2025
Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden
Regeling van werkzaamheden
-
5 juni 2025
Procedurevergadering tijdelijke commissie Grondrechten en constitutionele toetsing
Procedurevergadering
Besluit: De tijdelijke commissie besluit het besluit om een adviestraject te starten voor het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) aan te houden tot de volgende procedurevergadering, onder voorbehoud van een besluit van de Kamer(commissie) over het al dan niet controversieel verklaren van het wetsvoorstel.
-
5 juni 2025
[E-MAILPROCEDURE] Voorstel van het lid Van der Plas om de inbrengdatum voor het verslag inzake het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) vast te stellen
E-mailprocedure
Besluit: De inbrengdatum voor het verslag inzake het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (Kamerstuk 36755) wordt vastgesteld op donderdag 12 juni 2025 om 14.00 uur.
-
11 juni 2025
Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden
Regeling van werkzaamheden
-
12 juni 2025
Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) 36755
Inbreng verslag (wetsvoorstel)
Besluit: Inbreng geleverd.
-
18 juni 2025
Extra procedurevergadering commissie LVVN (groslijst controversieel verklaren)
Procedurevergadering
Besluit: Niet controversieel verklaren.
-
19 juni 2025
Procedurevergadering tijdelijke commissie Grondrechten en constitutionele toetsing
Procedurevergadering
Besluit: De tijdelijke commissie besluit een adviestraject te starten voor het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) gelet op het dictum en advies van de Raad van State, onder voorbehoud van de verdere behandeling van het wetsvoorstel gelet op het besluit van de commissie LVVN het verslag vast te stellen op 13 juni 2025 met het oog op een spoedige behandeling.
-
30 juni 2025
[E-MAILPROCEDURE] Voorstel van het lid Van der Plas (BBB) om het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-melders) binnen de commissie af te ronden en aan te melden voor plenaire behandeling
E-mailprocedure
Besluit: Aanmelden voor plenaire behandeling.
-
1 juli 2025
Regeling van werkzaamheden
Regeling van werkzaamheden
Besluit: Agenderen voor plenair debat.
-
2 juli 2025
Procedurevergadering LVVN
Procedurevergadering
Besluit: Reeds aangemeld voor plenaire behandeling.
-
27 augustus 2025
Vaststellen advies wetsvoorstel Wet maatwerkaanpak PAS-projecten (36755)
E-mailprocedure
- Download bestand: Brief van de tijdelijke commissie Grondrechten en constitutionele toetsing over een advies over het wetsvoorstel Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755-10) (PDF)
- Download bestand: Besluitenlijst e-mailprocedure - vaststellen advies Wet maatwerkaanpak PAS-projecten (36755) (PDF)
-
3 september 2025
Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) (1e TK)
Plenair debat (wetgeving)
Besluit: Behandeling wordt voortgezet.
-
10 september 2025
Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) (antw 1e termijn + rest)
Plenair debat (wetgeving)
Besluit: Behandeld.
- Download bestand: Motie van het lid Holman over de Regio Foodvalley een gebiedsdoel van maximaal 2 kiloton in 2035 opleggen (36755-26) (PDF)
- Download bestand: Motie van de leden Holman en Grinwis over de Regio Foodvalley ten behoeve van de uitvoering van het Uitvoeringsplan stikstof aanwijzen als experimenteerregio (36755-24) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Van der Plas c.s. over de stikstofruimte van beëindigingsregelingen reserveren voor het legaliseren van PAS-melders (36755-21) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Bromet over alleen tot doelsturing overgaan als monitoring en handhaving op orde zijn en de resultaten geborgd (36755-32) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Nijhof-Leeuw over de rekenkundige ondergrens van 1 mol per direct invoeren (36755-27) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Bromet c.s. over dierrechten introduceren in de kalverhouderij en sturen op krimp van de sector (36755-30) (PDF)
- Download bestand: Motie van de leden Holman en Vedder over het ontwikkelde doelsturingsmodel opschalen (36755-25) (PDF)
- Download bestand: Motie van de leden Bromet en Podt over een bronmaatregelenpakket en doelen op bedrijfsniveau afstemmen op wat juridisch ten minste geboden is (36755-33) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Bromet over diertransporten langer dan zes uur verbieden (36755-31) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Beckerman over een studie naar inkomenseffecten uitvoeren voor het uiteindelijke maatregelenpakket (36755-28) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Kostic over het vertrouwen in minister Wiersma opzeggen (36755-29) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Vedder c.s. over ondernemers die door onrechtmatig overheidshandelen in de problemen zijn gekomen op eenzelfde manier als de PAS-melders van een oplossing voorzien (36755-22) (PDF)
-
11 september 2025
Procedurevergadering LVVN
Procedurevergadering
-
18 september 2025
Einde vergadering: STEMMINGEN (over moties ingediend bij het debat over de Algemene Politieke Beschouwingen en over moties ingediend bij het Tweeminutendebat AVVN)
Stemmingen
-
24 september 2025
Wijziging van de Omgevingswet (maatwerkaanpak PAS-projecten) (36755) 3e termijn
Plenair debat (wetgeving)
Besluit: Behandeld.
- Download bestand: Motie van het lid Holman over emissierechten koppelen aan hectares grond of aan aantallen dieren (36755-38) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Kostic over een spoedadvies van het kennisconsortium en de landsadvocaat over het vervolgpakket Nederland van het slot (36755-43) (PDF)
- Download bestand: Motie van de leden Meulenkamp en Vedder over vaart maken met het verder concretiseren van geborgde en structurele emissiereductie (36755-36) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Holman over een graslandnorm opnemen in het derogatieverzoek en het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn (36755-39) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Kostic over een krimp van de veestapel met 75% en boeren helpen bij de transitie (36755-41) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Holman over de afroming van dierrechten in de varkenshouderij in stand houden (36755-40) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Kostic over een verplichte agro-industrieheffing voor bedrijven die lang aan de Nederlandse veehouderij hebben verdiend (36755-42) (PDF)
- Download bestand: Motie van het lid Holman over de nieuwe vrijwillige opkoopregeling richten op de Natura 2000-gebieden waar de dierconcentraties het hoogst zijn (36755-37) (PDF)
-
30 september 2025
Stemmingen
Stemmingen
Besluit: Aangenomen.
- Download bestand: Gewijzigde motie van het lid Holman over met de Regio Foodvalley een gebiedsdoel voor stikstof vaststellen (t.v.v. 36755-26) (36755-46) (PDF)
- Download bestand: Gewijzigde motie van de leden Bromet en Podt over een bronmaatregelenpakket en doelen op bedrijfsniveau afstemmen op wat juridisch ten minste geboden is (t.v.v. 36755-33) (36755-48) (PDF)
- Download bestand: Gewijzigde motie van de leden Holman en Grinwis over de Regio Foodvalley ten behoeve van de uitvoering van het Uitvoeringsplan stikstof aanwijzen als experimenteerregio (t.v.v. 36755-24) (36755-44) (PDF)
- Download bestand: Gewijzigde motie van het lid Bromet c.s. over dierrechten introduceren in de kalverhouderij zodat gestuurd kan worden op de omvang van de kalverhouderij (t.v.v. 36755-30) (36755-47) (PDF)
- Download bestand: Gewijzigde motie van de leden Holman en Vedder over het ontwikkelde doelsturingsmodel opschalen (t.v.v. 36755-25) (36755-45) (PDF)
- Download bestand: Nader gewijzigd amendement van de leden Vedder en Grinwis ter vervanging van nr. 34 over een lichte voorhang van het programma en het in dat programma opnemen hoe andere projecten gelegaliseerd kunnen worden (36755-35) (DOCX)
- Download bestand: Gewijzigd amendement van de leden Grinwis en Vedder ter vervanging van nr. 12 over maatregelen opnemen in het programma die primair gericht zijn op het verminderen van stikstofemissie (36755-18) (DOCX)
- Download bestand: Gewijzigd amendement van het lid Flach ter vervanging van nr. 16 over het handhaven van de oorspronkelijke legalisatieverplichting (36755-20) (DOCX)
- Download bestand: Gewijzigd amendement van de leden Grinwis en Vedder ter vervanging van nr. 14 over een evaluatie van het programma ruim voordat dat uitgevoerd moet zijn (36755-19) (DOCX)
- Download bestand: Amendement van de leden Grinwis en Vedder ter vervanging van nr. 13 over het programma vaststellen uiterlijk op 1 mei 2026 (36755-23) (DOCX)
- Download bestand: Amendement van het lid Podt over een zware voorhang op de inwerkingtreding (36755-17) (DOCX)
-
2 oktober 2025
Einde vergadering: STEMMINGEN (over alle resterende punten)
Stemmingen