Suppletoire begrotingen energietoeslag lage inkomens

21 december 2022, begroting - De gemeenten hebben extra geld gekregen om mensen met een laag inkomen te helpen met een energietoeslag. De Kamer debatteert met minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) over de aanpassingen van de begroting die daarvoor nodig zijn.

De Kamer debatteerde op 29 juni al over het wetsvoorstel dat de energietoeslag mogelijk maakte. Het extra geld gaat naar de gemeenten via het Gemeentefonds. Oorspronkelijk ging het om een toeslag van €800, maar dit bedrag werd later verhoogd naar €1.300.

Studenten

Studenten hebben geen recht op de energietoeslag. Maar als ze in ernstige financiële problemen (dreigen te) komen door de sterk stijgende energieprijzen, kunnen ze wel aanspraak maken op individuele bijzondere bijstand. De regering heeft daarvoor 35 miljoen beschikbaar gesteld.

Weten de studenten die het echt nodig hebben, de ondersteuning te vinden? Podt (D66) vraagt de minister om dit goed in kaart te brengen, want het is belangrijk dat mensen die het niet redden, hun hoofd boven water houden.

Voor Van Baarle (DENK) is dat onbegrijpelijk dat studenten worden uitgesloten van de energietoeslag. Ze moeten nu vaak extra gaan werken om rond te komen en dreigen uit te vallen bij hun studie.

De woonsituatie van studenten is onderling zo verschillend dat het niet haalbaar is om ze in aanmerking te laten komen voor de energietoeslag, zegt Schouten. Onderzoek moeten laten zien in hoeverre ze gebruikmaken van de bijzondere bijstand.

Chronisch zieken

Door hun aandoeningen hebben chronisch zieken vaak een hogere energierekening. Deze groep zou volgens De Kort (VVD) niet buiten de boot mogen vallen. In hoeverre kunnen ze aanspraak maken op het energienoodfonds? Palland (CDA) denkt dat men niet altijd weet welke mogelijkheden er zijn en vraagt om de doelgroep daar meer op te wijzen.

Mensen met een hoge zorgbehoefte kunnen op verschillende manieren een vergoeding krijgen voor hogere energiekosten, zegt de minister. Zij wijst op de mogelijkheden in de Zorgverzekeringswet, de Wet langdurige zorg en de bijzondere bijstand. Het noodfonds is gericht op lage en middeninkomens die te maken krijgen met relatief hoge energiekosten, en is bedoeld om te voorkomen dat mensen in de schuldsanering terechtkomen.

Andere maatregelen

Te weinig en te laat. Dat is het oordeel van Van Kent (SP) over wat de regering heeft gedaan om mensen te helpen. Volgens hem is er veel meer nodig: verlaag de btw op energie en boodschappen, schaf het eigen risico in de zorg af en verhoog het minimumloon naar €15 per uur.

De rek is eruit, constateert De Jong (PVV): steeds meer mensen komen in de financiële problemen. Daarbij zitten ook mensen die geen recht hebben op de energietoeslag, zoals gepensioneerden met een klein aanvullend pensioen. De grens voor de energietoeslag zou wat hem betreft daarom omhoog moeten van 120% naar 140% van het sociaal minimum.

De energietoeslag is niet de enige maatregel die de regering heeft genomen om de koopkracht te ondersteunen, betoogt Schouten. Zij wijst op de verhoging van het minimumloon, de zorgtoeslag, de huurtoeslag en het kindgebonden budget. Ook komt er een prijsplafond voor energie.

Uitvoering

De hulp komt te vaak niet aan bij de mensen die het echt nodig hebben, zegt Kathmann (PvdA, mede namens GroenLinks). De regering moet volgens haar nu al nadenken over hoe deze groep in de komende periode bereikt kan worden, zodat de uitvoering geen argument meer is om iets niet te doen.

Gemeenten willen aan de slag voor volgend jaar, zegt Ceder (ChristenUnie), maar hebben nog niet het gevoel dat zij alle informatie hebben om stappen te kunnen zetten. Wanneer is het uitvoeringskader voor 2023 bekend?

Van de mensen die recht hebben op energietoeslag, wordt zo'n 90% bereikt, zegt Schouten, en dat is hoger dan bij veel andere regelingen. De regering is bezig met verlenging van de regeling voor 2023. Een deel van het geld daarvoor is al naar het Gemeentefonds geschoven, zodat gemeenten de mogelijkheid hebben om €500 per huishouden uit te keren.

De Kamer stemt op 22 december over de incidentele suppletoire begroting inzake eenmalige energietoeslag lage inkomens, de tweede incidentele suppletoire begroting inzake energietoeslag lage inkomens en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: