Nieuw stelsel voor borgen bouwkwaliteit

18 januari 2017, wetsvoorstel - Een sterkere positie voor opdrachtgevers, instrumenten voor kwaliteitsbewaking en een grotere aansprakelijkheid voor aannemers werken volgens minister Blok (Wonen) beter dan het vooraf beoordelen van bouwplannen. De Kamer bespreekt zijn wetsvoorstel.

Verzakkende parkeergarages, lekkende daken, scheurvorming, afbrekende balkons of slecht functionerende ventilatie. Fouten van aannemers kunnen grote gevolgen hebben. Blok verwacht dat zijn wetsvoorstel zorgt voor minder gebreken en lagere kosten.

Alle woordvoerders zijn positief over het vergroten van de aansprakelijkheid van aannemers: dit verbetert de positie van consumenten. Maar vooral de oppositie is ook kritisch over het wetsvoorstel. Leidt het niet tot een ongewenste privatisering van het toezicht? Is de aansprakelijkheid goed genoeg geregeld? Verloopt de invoering wel zorgvuldig?

Publiek en/of privaat toezicht

Met het wetsvoorstel van de minister verdwijnt de beoordeling vooraf van bouwplannen door gemeenten. In plaats daarvan moeten aannemers tijdens de bouw gebruikmaken van een "instrument voor kwaliteitsborging", zoals een erkenningsregeling of een beoordelingsrichtlijn. Private partijen kunnen deze instrumenten leveren, nadat ze zijn goedgekeurd door een op te richten onafhankelijke toelatingsorganisatie.

De plannen van een minister komen neer op privatisering van het bouw- en woningtoezicht, betoogt Bashir (SP): de slager gaat zijn eigen vlees keuren. Ook Madlener (PVV) maakt zich daar zorgen over. Maar het bouw- en woningtoezicht van de gemeente is nu vaak een "papieren tijger", werpt Van der Linde (VVD) tegen.

Aansprakelijkheid

Dat aannemers makkelijker aangesproken kunnen worden op fouten, zal zorgen voor lagere (faal)kosten. De Vries (PvdA) verwacht veel van het vergroten van de aansprakelijkheid voor (verborgen) gebreken.

Het is goed dat particulieren beter beschermd worden door de grotere aansprakelijkheid van aannemers, vindt Ronnes (CDA). Maar hij vindt het niet logisch om aannemers op voorhand voor alle gebreken aansprakelijk te houden bij professionele opdrachtgevers. Zakelijke opdrachtgevers en aannemers kunnen afspreken om de aansprakelijkheid anders te regelen, antwoordt de minister.

Verplicht aannemers om altijd een verzekering af te sluiten, suggereert Bashir. Zo wordt het voor opdrachtgevers makkelijker om eventuele schade te verhalen, ook als een aannemer failliet gaat. Maar Blok geeft een aantal argumenten tegen het opleggen van een verzekeringsplicht:

• het is nadelig voor kleine aannemers

• sommige bouwwerken zijn te specifiek om te verzekeren

• de bouwkosten worden hoger

Zorgvuldige invoering

Het wetsvoorstel van een minister zorgt voor veel veranderingen en is "een enorme operatie", stelt Koolmees (D66) vast. Bisschop (SGP) zegt dat geleerd moet worden van de gehouden pilots, zodat de invoering zorgvuldig verloopt. Met Ronnes waarschuwt hij voor schade aan monumenten.

Blok wijst op de Algemene Maatregel van Bestuur, waarin specifiek aandacht wordt besteed aan monumenten. Daarbij gaat het onder andere om bouwtechnische eisen die voortvloeien uit een monumentenstatus.

Het debat gaat op een later moment verder met de tweede termijn van de Kamer.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.