Kamer bespreekt Klimaatakkoord

3 juli 2019, debat - Na anderhalf jaar overleg met ruim 150 partijen ligt er een Klimaatakkoord om de CO2-uitstoot te verminderen. De Kamer debatteert hierover met minister Wiebes (Klimaat) en andere betrokken bewindspersonen.

Het poolijs smelt sneller dan verwacht, zomers worden heter, Hollandse wolken dreigen te verdwijnen. Als je het klimaatnieuws volgt, lijkt het alsof we dansen op een vulkaan. Zo vat Asscher (PvdA) de zorgen over het klimaat samen. Als we op de huidige voet doorleven hebben we drieënhalve planeet nodig, voegt Segers (ChristenUnie) daaraan toe, en dus is ingrijpen noodzakelijk.

Aan vijf klimaattafels is anderhalf jaar lang onderhandeld over maatregelen om te zorgen dat Nederland de klimaatafspraken van Parijs uit 2015 haalt. Uiteindelijk ligt er nu een Klimaatakkoord. Doelstelling: Nederland stoot in 2030 minstens 49% minder CO2 uit dan in 1990.

Ambitieus akkoord

Minister Wiebes is uitgesproken: ja, we gaan de beloofde tonnen CO2-besparing halen. Hij garandeert dat hij linksom of rechtsom ingrijpt als de doelen onverhoopt niet gehaald dreigen te worden.

De coalitie is lovend over het Klimaatakkoord.

  • Yesilgöz (VVD): een pakket met behapbare en betaalbare maatregelen
  • Jetten (D66): een akkoord waarmee we ons land groener, schoner en eerlijker gaan maken
  • Segers (ChristenUnie): een mooi, ambitieus en rechtvaardig akkoord
  • Heerma (CDA): een compromis in de goede Nederlandse poldertraditie

Maar vooral aan de rechterzijde van de oppositie klinkt stevige kritiek. Kops (PVV) vindt het "ideologische gekte" dat Nederland vijf kolencentrales wil sluiten terwijl er in China honderden bijgebouwd worden. Het kabinet geeft 1.000 miljard uit aan klimaatwichelroederij, stelt Baudet (FvD). Laat niet alleen "het linkse onderzoeksinstituut" Planbureau voor de Leefomgeving, maar ook een ander bureau de klimaatplannen doorrekenen, is zijn voorstel.

Draagvlak

Het Klimaatakkoord is ambitieus. Maar uiteindelijk gaat het om voldoende draagvlak onder de Nederlandse burgers, benadrukt Van Otterloo (50PLUS). Vraag bijvoorbeeld niet van ouderen dat ze zich voor een paar jaar nog diep in de schulden steken. Laten we ons niet al te hard vastpinnen op één percentage, waarschuwt Stoffer (SGP). Van Raan (PvdD) waarschuwt dat klimaatmaatregelen alleen maar duurder worden naarmate we ze langer uitstellen.

We willen onze afspraken nakomen zonder onze manier van leven overhoop te hoeven gooien, stelt Yesilgöz (VVD). Daarom is zij blij met het pakket maatregelen dat er nu ligt. Want de overheid hoeft volgens haar niet te bepalen hoe vaak je vlees eet, wanneer je je auto inruilt, of hoe hoog je verwarming staat.

Wiebes deelt het gevoelen van de Kamer dat niemand in de energietransitie mag achterblijven. Daarom zijn eerdere klimaatplannen ook bijgesteld, stelt hij. Die waren achteraf te ambitieus. Volgens de minister moet iedereen kunnen meedoen.

Kosten voor burgers en bedrijven

Nederlanders betalen zich blauw aan groene belastingen, stelt Beckerman (SP). Zij pleit voor een rechtvaardiger verdeling van de lasten: laat vervuilende multinationals hun deel betalen. Bedrijven moeten zelf hun broek ophouden, vindt ook Klaver (GroenLinks). We zijn verantwoordelijk voor een schone toekomst maar we moeten ook banen in Nederland houden, meent Heerma (CDA), die graag beide belangen in het oog wil houden. Kuzu (DENK): maak werk van het mantra "de vervuiler betaalt".

Minister Wiebes benadrukt de kansen die de energietransitie biedt, inclusief de kans op een beter vestigingsklimaat voor duurzame industrie. Laten we daarop inzetten, stelt hij voor. Dat moet meer werkgelegenheid opleveren in plaats van minder.

Gebouwde omgeving

Het Klimaatakkoord bevat afspraken voor vijf specifieke sectoren. Een van die sectoren is de gebouwde omgeving. Daar geldt het uitgangspunt van woonlastenneutraliteit: huiseigenaren en huurders mogen de maatregelen niet te hard in de portemonnee voelen.

Asscher (PvdA) waarschuwt voor de gevolgen voor minder draagkrachtige kopers en huurders. Wat betekenen de hogere gasprijzen bijvoorbeeld als je huisbaas het huis niet isoleert? Wat doen we voor kopers die maar net rond kunnen komen? Bied lagere inkomens gratis verduurzaming en zonnepanelen aan, suggereert Beckerman (SP).

Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) is van plan om de huurwetgeving zo aan te passen dat een huurverhoging aan de energieprestatie van een woning wordt gekoppeld. Zo moet het voor huurbazen aantrekkelijker worden om hun woningen te verduurzamen.

Elektrisch rijden

Elektrische auto's profiteerden de laatste jaren van een lagere bijtelling. Maar de overheidskosten zijn groter gebleken dan de milieuwinst. Daarom wordt de bijtelling voor elektrisch rijden in 2020 verhoogd.

Mensen die vorig jaar een elektrische auto zijn gaan leasen, krijgen straks een verdubbeling voor de kiezen, stelt Klaver (GroenLinks). Is dat geen jojobeleid? Een lastige maatregel, geeft staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur en Milieu) toe, maar dit is nodig om overstimulering tegen te gaan.

De Kamer stemt 4 juli over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist