Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid van Haga over ‘het kapot maken van de visserij’

Antwoord van Minister Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 5 december
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 808.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving dat vissers stellen dat de hele kottervisserij
kapot wordt gemaakt?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat vissers zwaar verlies lijden en zich massaal voor de saneringsregeling
melden?

Antwoord 2

Veel vissers, met name de grotere boomkorkotters, lijden inderdaad verlies als gevolg
van de hoge brandstofprijzen. Hoewel de saneringsregeling bedoeld is om de gevolgen
van de Brexit op te vangen, ga ik ervan uit dat de hoge brandstofprijzen voor een
aantal vissers mede bepalend zijn om zich in te schrijven voor de saneringsregeling.
Op dit moment hebben zich ruim 60 vissers ingeschreven.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat regio’s economisch worden meegesleurd in de malaise
en visserijgemeenschappen zwaar onder druk staan en in onzekerheid zitten?

Antwoord 3

Het is evident dat de situatie in de primaire visserijsector ook gevolgen heeft voor
de visserijgemeenschappen. Op dit moment laat ik een sociaaleconomische impactanalyse
uitvoeren om de relatie tussen de primaire sector en de keten en gemeenschappen in
beeld te brengen. Ook de gevolgen van de sanering zullen in de tweede fase in beeld
worden gebracht. Op basis hiervan kan bepaald worden of en welke maatregelen nodig
zijn. De resultaten zijn in de eerste helft van 2023 beschikbaar.

Ik ben ondertussen reeds in overleg met o.a. het Bestuurlijk Platform Visserij over
de wenselijkheid en mogelijkheid voor het treffen van maatregelen ter ondersteuning.
Ik vind het belangrijk dat nationaal en regionaal beleid elkaar versterken.

Vraag 4

Waarom is er tot op heden niets voortgekomen uit het in februari opgerichte Visserij
Innovatie Netwerk (VIN), waarin ondernemers en wetenschappers samen met de sector
ideeën moeten ontwikkelen voor de toekomst van de visserij? Kunt u deze vraag in detail
beantwoorden?

Antwoord 4

Vanaf begin dit jaar is gewerkt aan de oprichting van het Visserij Innovatie Netwerk
(VIN) en zijn vanuit het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV)
en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) veel gesprekken gevoerd met ondernemers
en onderzoekers op zoek naar enthousiaste koplopers in de visserij en maritieme sector
met ideeën voor innovaties die kunnen bijdragen aan verduurzaming. Ondanks de slechte
economische situatie in de visserijsector zijn er gelukkig nog steeds ondernemers
die door willen en hun inbreng willen leveren in het VIN. Inmiddels is het VIN ook
formeel van start gegaan, zijn de verschillende werkgroepen onder het VIN actief aan
de slag en heeft de eerste brede bijeenkomst plaatsgevonden. Vooruitlopend daarop
zijn op basis van de gesprekken al veel ideeën naar voren gebracht. Die ideeën neem
ik mee in de besluitvorming over hoe ik de vissers kan ondersteunen bij de verduurzaming
van hun visserijactiviteiten. Ik werk dan ook met input van het VIN aan innovatie-
en investeringsregelingen, waar ondernemers gebruik van kunnen maken. Ik streef ernaar
zo spoedig mogelijk een concretere invulling hiervan met de sector te kunnen delen
en zal de Kamer hierover ook informeren.

Voor de korte termijn ligt de urgentie vooral bij het beperken van het brandstofgebruik,
maar ook netinnovaties, medegebruik van windparken en nieuwe verdienmodellen zijn
van groot belang en krijgen de aandacht.

Vraag 5

Waarom komt door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit beloofd geld
voor innovaties niet en wordt er alleen ingezet op de saneringsregeling waarvoor vissers
zich tot eind november kunnen aanmelden?

Antwoord 5

Afgelopen tijd is mede op verzoek van de sector prioriteit gegeven aan de openstelling
van en daarmee duidelijkheid over de saneringsregeling in het kader van de Brexit
Adjustment Reserve. Mijn voorganger heeft zich daarvoor sterk gemaakt en urgentie
voor de saneringsregeling bedongen bij de Europese Commissie.

Ik begrijp heel goed dat die ondernemers die willen blijven vissen willen weten welke
mogelijkheden er zijn om ondersteuning te verkrijgen bij de noodzakelijke verduurzaming
en het terugdringen van het brandstofverbruik. Met de hoge brandstofprijzen sinds
dit voorjaar is deze vraag urgenter geworden dan eerder voorzien. Mijn inzet is erop
gericht zo spoedig mogelijk meer duidelijkheid te geven over hoe invulling wordt gegeven
aan de beschikbare innovatiemiddelen.

Daarnaast wil ik de Kamer erop wijzen dat tot 15 oktober jl. de Innovatie Prestatie
Contracten (IPC)-regeling open heeft gestaan, zodat ook dit jaar voorstellen voor
innovaties konden worden ingediend, hetgeen ook is gebeurd.

Vraag 6

Kunt u bevestigen dat uw enige missie is om de kottervisserij naar de ratsmodee te
helpen en dat u helemaal niet van plan bent om vissers die door willen gaan zekerheid
te bieden? Waarom heeft u de vissers die door willen gaan sinds de oprichting van
het VIN geen snars aan perspectief geboden? Vindt u dat dit het Ministerie van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit onwaardig is? Kunt u deze vragen in detail beantwoorden?

Antwoord 6

Mijn missie is om conform de brief van 1 juli 2022 van mijn voorganger met de agenda
voor de visserij om de vissers te ondersteunen in de omschakeling naar een kleinere,
duurzamere en rendabele vloot. Die agenda bevat diverse acties waaronder het faciliteren
van het VIN en het stimuleren van innovaties middels subsidies, zie ook de antwoorden
op vraag 4 en 5.

In de brief van 1 juli 2022 is aangegeven dat de voedselwinning uit de Noordzee gezien
alle ontwikkelingen niet langer vanzelfsprekend is. Daarom heb ik het initiatief van
mijn voorganger omarmd om als onderdeel van de visserijagenda een visie op voedselwinning
uit zee en grote wateren op te stellen om deze voedselwinning ook op lange termijn
te borgen. Hier werk ik aan samen met het Noordzeeoverleg, waarin de vissers vertegenwoordigd
zijn, en andere relevante stakeholders. Hoewel ik geen zekerheden kan bieden – daarvoor
zijn we teveel afhankelijk van het Europese visserijbeleid en andere internationale
ontwikkelingen – hoop ik met de visie op voedselwinning de vissers die willen blijven
vissen en nieuwe ondernemers die kansen willen benutten een concreter perspectief
te bieden.