Uitgelicht : Rondetafelgesprek Ketenimpact Oeigoerse dwangarbeid

Op woensdag 25 november 2020 van 10.00 tot 11.30 uur houdt de algemene commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een rondetafelgesprek over de Ketenimpact van Oeigoerse dwangarbeid.

Volg live

Het rondetafelgesprek vindt plaats in de Thorbeckezaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de handige app en website Debat Direct.

Agenda en verslag

U kunt alle stukken doornemen die bij het rondetafelgesprek horen. Zodra het woordelijk verslag van de overleggen klaar zijn, kunt u dit via dezelfde links lezen.

Wie zijn de Oeigoeren?

De Oeigoeren zijn een overwegend islamitisch Turks volk dat zichzelf cultureel en etnisch verbonden voelt met de Centraal-Aziatische landen. Het merendeel woont in Xinjiang, een autonome regio in het noordwesten van China. Met ongeveer 11 miljoen personen vormen de Oeigoeren 45% van de bevolking van dit gebied. Oeigoerse gemeenschappen zijn ook te vinden in Oezbekistan, Kirgizië en Kazachstan, en enkele duizenden wonen in Australië. In Nederland wonen ongeveer 1500 Oeigoeren.

Vervolging Oeigoeren

Er zijn al jaren zorgen om de mensenrechtensituatie van de Oeigoeren. Bijna veertig vooral westerse landen hebben in het mensenrechtencomité van de Verenigde Naties verklaard dat China moet stoppen met de onderdrukking van Oeigoeren in Xinjiang. Onder de ondertekenaars van de verklaring zijn de meeste EU-lidstaten, inclusief Nederland, aangevuld met onder meer de Verenigde Staten, Canada, Japan en Australië. Deze landen uiten hun zorgen over het bestaan van een uitgebreid netwerk van ‘politieke heropvoedingskampen’. Daar worden volgens ‘geloofwaardige berichten’ meer dan een miljoen Oeigoeren vastgehouden. Ook zouden ze gedwongen worden in fabrieken te werken en wordt hun taal en cultuur bedreigd.

China ontkent het bestaan van de kampen niet, maar zegt dat die er zijn om de Oeigoeren een betere opleiding te geven en aan werk te helpen. Ondertussen wijst Peking op het gevaar van terrorisme in de regio, dat hard optreden zou rechtvaardigen.

Textielproductie

Veel van 's werelds grootste modemerken en retailers zijn volgens mensenrechtenorganisaties medeplichtig aan de dwangarbeid en mensenrechtenschendingen die worden gepleegd tegen de Oeigoeren in Xinjiang. China is de grootste katoenproducent ter wereld: 84% van zijn katoen komt uit  Xinjiang. Katoen en garen geproduceerd in Xinjiang worden op grote schaal gebruikt in andere belangrijke kleding producerende landen zoals Bangladesh, Cambodja en Vietnam. Tussen 2017 en 2019 zouden meer dan 80.000 Oeigoeren zijn overgebracht naar fabrieken 'die toebehoren aan de toeleveringsketen van 83 wereldwijd bekende merken in de technologie, textiel en autosector', aldus de Australische denktank ASPI.

De Nederlandse overheid, vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties, consumenten en maatschappelijke organisaties verwachten echter dat ondernemingen zakendoen met respect voor mensenrechten en milieu. Deze aandacht voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO) is hard nodig. Samen kunnen bedrijven, overheid, vakbonden, maatschappelijke organisaties en consumenten duurzame ketens dichterbij brengen. Alle merken en retailers zouden transparant moeten zijn over hun toeleveringsketen. Dan is voor iedereen helder waar een kledingstuk vandaan komt en of er met respect voor milieu en mensenrechten is gewerkt. Hier wordt hard aan gewerkt door overheid, bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld samen, onder andere via het IMVO-convenant Duurzame Kleding en Textiel.

Het rondetafelgesprek

In het rondetafelgesprek bespreekt de commissie bovengenoemde zaken met de textielbranche. In het eerste blok spreekt de commissie met een vertegenwoordiger van de SER/Convenant Duurzame Kleding en Textiel. Dit is een brede coalitie van bedrijven en andere organisaties die het Convenant Duurzame Kleding en Textiel hebben ondertekend. Samen willen zij misstanden zoals uitbuiting, dierenleed of milieuschade voorkomen. Zij bracht onlangs een rapport uit over een duurzame ketenimpact

In het tweede blok spreekt de commissie met vertegenwoordigers van Modint en INretail. Modint is het business netwerk van fabrikanten, importeurs, agenten en groothandelaren in kleding, modeaccessoires, tapijt en (interieur)textiel. INretail vertegenwoordigt eigenaren van een (web)winkel in retail non-food. Zij zullen spreken namens de kleding- en textielbedrijven die bij hen lid zijn.