Kamer debatteert over strengere eisen voor financiering van partijen

De Tweede Kamer debatteert op dinsdag 15 februari over het wijzigen van de Wet financiering politieke partijen. Deze wet bevat regels over de subsidiëring van politieke partijen en transparantie over hun overige inkomsten. Kamerleden debatteren over het aanscherpen van de wet. Het debat is vanaf 16.00 uur live te volgen via deze website en de app Debat Direct.



Landelijke partijen kunnen subsidie krijgen van de overheid, bijvoorbeeld voor onderzoek, scholing of om nieuwe leden te werven. Ook kunnen politieke partijen giften van particulieren ontvangen. Dit is geregeld in de Wet financiering politieke partijen. In die wet staat bijvoorbeeld dat grotere giften (4.500 euro of meer) openbaar moeten zijn. Dat moet ervoor zorgen dat er door middel van grote gelddonaties geen politieke invloed kan worden uitgeoefend door schenkers. Politieke partijen moeten daarom inzicht geven in de bijdragen die zij, naast overheidssubsidie, ontvangen.

Evaluatie

De Wet financiering politieke partijen trad in 2013 in werking. In 2017 en 2018 evalueerde een speciale commissie de wet en bracht daarover een eindrapport uit, waarin aanbevelingen worden gedaan voor het verbeteren van de wet. Naar aanleiding van dat rapport diende toenmalig minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kajsa Ollongren in december 2020 een wetsvoorstel in, dat de regels omtrent partijfinanciering moet aanscherpen.

Wijzigingen in het wetsvoorstel

In het wetsvoorstel staat bijvoorbeeld dat de transparantie van giften aan politieke partijen en hun neveninstellingen verder wordt vergroot. Een politieke partij moet bij het ontvangen van giften de persoonlijke- en adresgegevens van de schenker melden. Hierdoor is het echter niet altijd duidelijk wie de donateurs achter deze giften zijn. Een donatie kan namelijk ook vanuit een onderneming of rechtspersoon worden gedaan. Het wetsvoorstel wil de regels aanpassen zodat duidelijk wordt wie de natuurlijke personen achter rechtspersonen en andere juridische entiteiten zijn die geldbedragen schenken.

Ook staat in het wetsvoorstel dat giften van buiten de Europese Unie en de EER aan Nederlandse politieke partijen en hun neveninstellingen verboden worden. De afgelopen jaren nam het risico op buitenlandse beïnvloeding toe. Eerder was al afgesproken dat geldstromen vanuit het buitenland naar politieke, maatschappelijke en religieuze organisaties transparanter moeten en dat geldstromen uit onvrije landen zoveel mogelijk worden beperkt. Gelet op de belangrijke positie van politieke partijen in onze democratie is alleen transparantie van giften niet genoeg. Daarom worden in het wetsvoorstel maatregelen getroffen om giften van buiten de EU en de EER aan Nederlandse politieke partijen en hun neveninstellingen te verbieden.

Kamerleden gaan over dit wetsvoorstel op dinsdag 15 februari in debat met Hanke Bruins Slot, de huidige minister Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Volg het live