Verslag Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel

22 mei 2025, debat - Wat moet Nederland doen om de problemen met stikstof op te lossen? De Kamer debatteert met premier Schoof, en met minister Wiersma en staatssecretaris Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur over het verslag van de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel.

Rechterlijke uitspraken over intern salderen en in een door Greenpeace aangespannen zaak waren aanleiding om een ministeriële commissie in te stellen. Op 25 april presenteerde de regering een startpakket om Nederland van het stikstofslot te halen. Belangrijke plannen zijn een rekenkundige ondergrens, een nieuw vergunningstelsel en een regionale aanpak rondom de Veluwe en de Peel. Voor zaken als extensivering, vrijwillige beëindiging en doelsturing wordt 2,2 miljard vrijgemaakt.

Koerswijziging

Dit is een koerswijziging die wij al jaren hebben bepleit, zo zegt Van der Plas (BBB) over de plannen van het kabinet. Ook Flach (SGP) ziet een koerswijziging ten opzichte van het beleid van het vorige kabinet. Hij is blij met de realistische doelen, het uit de wet halen van de kritisch depositiewaarde (KDW) en de aanpak van de industriële piekbelasting. Wel moet er snel duidelijkheid komen op gebiedsniveau.

Nijhof (PVV) steunt de lijn van de minister. Maar er moet wat haar betreft snel een spoedwet komen om de kritisch depositiewaarde uit de wet te halen, AERIUS aan te passen en de 1 mol-ondergrens in te voeren.

Het startpakket legt het fundament voor een goed stikstofbeleid, denkt Wiersma, en geeft de richting aan. Er zitten moeilijke dingen in, zegt ze, ook voor haarzelf, zoals de stikstofreductie voor de landbouw. In de loop van het jaar zullen zaken uitgewerkt worden en naar de Kamer gestuurd worden.

Kritiek

Als het kabinet goed beleid had vastgesteld, denkt Grinwis (ChristenUnie), hadden de verloren rechtszaken gewonnen kunnen worden. Het vorige kabinet voerde geen fantastisch stikstofbeleid, maar met het huidige kabinet zijn we volgens hem nog verder van huis.

De regering doet veel te weinig om het stikstofprobleem aan te pakken, vindt Bromet (GroenLinks-PvdA). Heel Nederland wordt in haar ogen gegijzeld door de BBB-bewindslieden op het ministerie van LVVN. Ze dient een motie in waarin ze de handelswijze van de minister afkeurt.

Ook Podt (D66) is teleurgesteld door de voorstellen van de ministeriële commissie: na vier maanden kissebissen ligt er een vrijwel leeg startpakket. Waar is het misgegaan?

Het startpakket is geen alomvattende oplossing om Nederland van het slot te krijgen, erkent Schoof, maar er ligt nu wel een basis om op voort te bouwen en weer te komen tot vergunningverlening. Zijn doel is om het tempo erin te houden, bij de uitwerking en de wetgeving.

Snel van het slot

Het bedrijfsleven schreeuwt van de daken dat Nederland van het stikstofslot moet, zegt Van Campen (VVD). Het startpakket bevat aanzetten voor beleid, maar biedt nog te weinig zekerheid. Daarom bepleit hij een doorstart: neem snel de noodzakelijke moeilijke maatregelen en dien wetsvoorstellen in. Wat kost het de samenleving als het minimale pakket van het kabinet te weinig blijkt te zijn, vraagt Koekkoek (Volt) zich af.

Er worden goede stappen gezet, zegt Holman (NSC), maar er is nog geen visie op de toekomst van de landbouw en geen plan voor stikstofreductie met de benodigde financiële middelen. Start met lopen, zo spoort Vedder (CDA) de regering aan, want anders brengen we de volgende generatie boeren en de economie in de problemen.

Natuur

Nederland is Europees kampioen in het verdwijnen van planten- en dierensoorten, betoogt Kostić (PvdD). We kunnen de natuur niet herstellen als we zoveel dieren blijven fokken, benadrukt hen: neem afstand van de bio-industrie.

Rummenie is blij met de 100 miljoen die extra beschikbaar is gekomen voor natuurherstel en het voorkomen van verdere verslechtering. Ook wijst hij op de afspraken in het regeerprogramma over agrarisch natuurbeheer.

Modellenwerkelijkheid

Niet de stikstofuitstoot is het probleem, stelt Baudet (FVD), maar de laboratoriumnormen in de wet die niet corresponderen met de feiten in de praktijk. Schaf de modellen af en vervang die door een empirische toets van de toestand van de natuur, zo oppert hij.

De Kamer debatteerde op 20 februari over het stikstofprobleem en het instellen van de ministeriële commissie. De stemmingen over de tijdens het debat ingediende moties zijn op 27 mei.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Direct