Brief regering : Geannoteerde agenda voor de NAVO Foreign Ministers Meeting op 3 en 4 april 2025

Nr. 488
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 maart 2025

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda aan voor de NAVO Foreign Ministers Meeting
op 3 en 4 april 2025.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
C.C.J. Veldkamp

Geannoteerde agenda voor de NAVO Foreign Ministers Meeting van 3 en 4 april 2025

Op donderdag 3 en vrijdag 4 april a.s. vindt de NAVO Foreign Ministers Meeting (FMM) plaats in Brussel. Dit in tijden waarin er veel aan de hand is dat onze veiligheid
en weerbaarheid raakt. Tijdens drie werksessies zullen verschillende strategische
uitdagingen waarvoor het bondgenootschap staat aan de orde komen. De bijeenkomst zal
grotendeels in het teken staan van de aanhoudende Russische agressie, de noodzaak
om Oekraïne te blijven steunen en de gevolgen van de oorlog voor de Euro-Atlantische
veiligheid. Tevens zal deze FMM vooruitblikken op de NAVO-top in Den Haag op 24 en
25 juni 2025. Voor deze FMM zijn, naast de 32 NAVO-bondgenoten, ook Oekraïne, de EU,
Australië, Zuid-Korea, Japan en Nieuw-Zeeland uitgenodigd.

Werksessie Strategische uitdagingen

Tijdens deze bijeenkomst spreken de 32 NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken over
de voornaamste strategische uitdagingen waarvoor het bondgenootschap staat. De aanhoudende
Russische agressie, de noodzaak om Oekraïne te blijven steunen en de gevolgen van
de oorlog voor de Euro-Atlantische veiligheid zullen de hoofdmoot vormen. Daarbij
zullen ook de ondermijnende activiteiten van Rusland op zee, via de Russische schaduwvloot,
aan bod komen. Daarnaast zal gesproken worden over de strategische dreigingen van
China en aan de Zuidflank. Tevens zal deze FMM vooruitblikken op de NAVO-top in Den
Haag op 24 en 25 juni 2025.

De Russische agressie vormt de meest acute en directe dreiging voor de Euro-Atlantische
veiligheid, te meer door de zorgwekkende samenwerking tussen Rusland en Noord-Korea.
Om deze dreiging het hoofd te bieden wil het kabinet inzetten op versterking van de
afschrikking van het bondgenootschap, en duurzame voortzetting van militaire steun
aan Oekraïne. De VS lijkt in deze fase vooral in te zetten op een snelle beëindiging
van vijandelijkheden. Met name de Europese NAVO-bondgenoten staan voor de opgave meer
verantwoordelijkheid te nemen, ook in het leveren van steun aan Oekraïne, teneinde
Oekraïne bij eventuele onderhandelingen een krachtige uitgangspositie te bieden. Als
essentiële afschrikking tegen mogelijke hernieuwde Russische agressie in de toekomst
blijft militaire steun aan Oekraïne noodzakelijk, ook indien er een bestand met Rusland
komt. Steun aan Oekraïne dient op deze wijze dan ook de afschrikking en verdediging
van Europa in het geheel.

De VS heeft daarnaast de wens uitgesproken dat de Europese NAVO-partners meer bijdragen
aan de veiligheid op het Europese continent. Het kabinet onderschrijft die wens en
is van mening dat deze discussie binnen NAVO gevoerd moet worden. Tegen deze achtergrond
is het cruciaal dat alle bondgenoten zo spoedig mogelijk voldoen aan de Defense Investment Pledge om minimaal 2% van het bbp aan defensie te besteden en dat zij hun individuele capaciteitsdoelstellingen
halen. Voorts is noodzakelijk dat de defensie-industrie wordt opgeschaald. Door toenemende
dreigingen zal in aanloop naar de Top discussie worden gevoerd over een nieuwe NAVO-norm.
Het kabinet zal daarover voor de NAVO-top een standpunt innemen en uw Kamer hierover
informeren.

De NAVO-Ministers zullen ingaan op de strategische ambities van China. Daarbij wordt
stilgestaan bij wat Beijing’s internationale veiligheidsbeleid en steun aan de Russische
agressieoorlog betekenen voor het NAVO-bondgenootschap. China manifesteert zich steeds
meer als systeemrivaal waardoor de betrekkingen in toenemende mate worden gekenmerkt
door concurrentie, rivaliteit en risico’s voor de internationale veiligheid. Nederland
zal onderstrepen dat deze uitdaging nauwe samenwerking vergt binnen de NAVO.

Daarnaast zullen de NAVO-Ministers spreken over het nieuwe actieplan ten behoeve van
een versterkte en meer strategische relatie met de landen in de Zuidelijke nabuurregio
van de NAVO. Door middel van versterkte analysecapaciteit, politieke dialoog, praktische
samenwerking, defensiecapaciteitsopbouw en samenwerking met andere (regionale) organisaties
wil de NAVO bijdragen aan vrede en veiligheid in deze regio, waarmee ook de veiligheid
van het bondgenootschap is gediend. Nederland zal benadrukken dat de NAVO als politiek-militair
bondgenootschap baat heeft bij onderhoud en groei van de partnerschappen, zeker waar
er duidelijke gedeelde belangen zijn.

Tot slot zullen de bondgenoten vooruitblikken op de NAVO-top. Zij zullen spreken over
de deliverables van de top op het gebied van geloofwaardige afschrikking door middel van verhoogde
defensie-uitgaven en investeringen in de defensie-industrie.

Werkdiner NATO-Ukraine Council

In de NATO-Ukraine Council (NUC) bespreken bondgenoten met de Oekraïense Minister
van Buitenlandse Zaken Andrii Sybiha de Russische agressie. Ook de Hoge Vertegenwoordiger
voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de EU (EU HV) Kaja Kallas is voor
het overleg uitgenodigd. Tijdens het werkdiner staan bondgenoten stil bij de actuele
situatie in Oekraïne. Oekraïne moet onverminderd politiek, militair, financieel en
moreel actief gesteund worden, ook in het belang van onze bondgenootschappelijke,
Nederlandse en Europese veiligheid.

Nederland zal Oekraïne daarom voor zo lang als nodig blijven steunen en zal bondgenoten
aansporen tot intensivering van internationale militaire en non-militaire steun. Eensgezind
optreden van de EU en NAVO in de steun aan Oekraïne blijft noodzakelijk. Nederland
is groot voorstander van het intensiveren van de samenwerking tussen de EU en NAVO
en verwelkomt het recente besluit van de secretaris-generaal van de NAVO om ongerubriceerde
documenten te delen met de EU. De ambities over versterkte samenwerking tussen de
NAVO en de EU krijgen hiermee verdere vorm en inhoud.

Bijeenkomst met partners uit de Indo-Pacific regio

Nederland is een sterk voorstander van het intensiveren en verdiepen van de samenwerking
tussen de NAVO en de Indo-Pacific 4 (IP4) partners – Australië, Japan, Nieuw-Zeeland
en Zuid-Korea. Nederland verwelkomt daarom deelname aan de FMM van deze vier NAVO-partners,
en zal pleiten voor een verdere concretisering van het NAVO-IP4 partnerschap. Wat
gebeurt in de Indo-Pacific raakt immers ook onze veiligheid en welvaart, en omgekeerd.
Tijdens deze werksessie zal worden gesproken over de gevolgen van Chinees beleid voor
de veiligheid van het NAVO-bondgenootschap. Ook zal worden gesproken over gevolgen
van de strategische samenwerking op het gebied van veiligheid tussen Rusland en Noord-Korea.
Tot slot zal worden stilgestaan bij het verkennen van gezamenlijke initiatieven op
het gebied van de defensie-industrie en flagship projects om het NAVO-IP4 partnerschap te versterken.