Brief regering : Verslag van de formele raad werkgelegenheid en sociaal beleid (WSBVC) van 7 mei 2024
21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken
Nr. 752
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 17 juni 2024
Hierbij stuur ik u het verslag van de formele raad werkgelegenheid en sociaal beleid
(WSBVC) die op 7 mei 2024 in Brussel plaatsvond.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
H.M. de Jonge
Verslag van de WSBVC-Raad,
7 mei 2024
1. Beleidsdebat EU Richtlijn betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke
behandeling (art. 19)
• In 2008 heeft de Europese Commissie een voorstel gepubliceerd voor een richtlijn inzake
gelijke behandeling buiten de arbeid, ongeacht godsdienst of levensovertuiging, handicap,
leeftijd of seksuele gerichtheid. Het voorstel, dat gebaseerd is op artikel 19 van
het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie (VWEU), schept een kader voor
het verbod van discriminatie op deze gronden. Het richtlijnvoorstel stamt uit 2008
en ligt, ondanks meerdere pogingen om tot een akkoord te komen, vanwege de vereiste
unanimiteit in de Raad vast door de blokkade van enkele lidstaten. Het voorzitterschap
agendeerde het richtlijnvoorstel omdat het krachtenveld zich nu wel richting de vereiste
unanimiteit leek te bewegen. Daarom is er een vervolgoverleg gepland op 20 juni.
• Het kabinet hecht grote waarde aan de bescherming van fundamentele rechten, waaronder
het recht op gelijke behandeling. Nederland heeft naar aanleiding van het oorspronkelijke
richtlijnvoorstel ingezet op verbetering van de rechtszekerheid van het voorstel door
onduidelijkheden ten aanzien van reikwijdte en terminologie weg te nemen. Uitgangspunt
daarbij was het voorkomen van disproportionele financiële, praktische, juridische
gevolgen.
• Nederland heeft vrijwel alle onderwerpen in de richtlijn al door middel van nationale
wetgeving geregeld. Sinds Nederland in 2016 het VN-verdrag handicap heeft geratificeerd
en tegelijk de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
heeft uitgebreid, worden voor Nederland geen verstrekkende gevolgen meer verwacht
indien er een akkoord zou worden bereikt over de richtlijn in de huidige vorm.
• Een aantal lidstaten heeft nog steeds geen formele positie ingenomen, maar een substantiële
groep lidstaten, waaronder Nederland, heeft aangegeven in te kunnen stemmen met tekst
van het richtlijnvoorstel zoals ten laatste gepubliceerd door het Belgische EU-Voorzitterschap.
2. Naamswijziging van de Raadsformatie WSBVC
• Het Belgisch Voorzitterschap heeft voorgesteld de naam van de Raad te wijzigen van
Raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken in Raad
Werkgelegenheid, Sociaal beleid, Volksgezondheid en Gelijkheid. Dit betreft niet het
sleutelen aan het mandaat en heeft geen financiële gevolgen. Er lijkt brede steun
te zijn voor dit voorstel. Over de naamswijziging is in dit beleidsdebat geen besluit
genomen. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer het Belgisch Voorzitterschap
opvolging zal geven aan deze discussie.
3. Diversen
Nadat de geannoteerde agenda was verstuurd zijn nog enkele gespreksonderwerpen aan
de agenda toegevoegd die hieronder worden behandeld.
• De twee richtlijnen over standaarden voor gelijke behandelingsinstanties in arbeid
en beroep zijn als hamerstuk aangenomen.
• Raadsconclusies financiële onafhankelijkheid: Het Belgisch Voorzitterschap vraagt
om meer harmonisatie en regelmatig verzamelen van data. De Commissie merkt op dat
vrouwen het nog altijd moeilijker hebben om financieel onafhankelijk te zijn. Eenoudergezinnen,
vrouwen met migrantenachtergrond, vluchtelingen, vrouwen met een handicap ondervinden
hierbij nog meer problemen. Het is complexe problematiek. Verschillende maatregelen
moeten goed op elkaar worden afgestemd en doelgericht zijn. Het Belgisch Voorzitterschap
stelt goedkeuring vast.
• Beleidsdebat Vrouwen in de politiek: Het Belgisch Voorzitterschap constateert statistische
verbeteringen, maar verschillen tussen mannen en vrouwen zijn nog altijd groot. Vertegenwoordiging
van vrouwen is ook gelinkt aan hoe ons openbare leven georganiseerd is. Vrouwen hebben
3 keer vaker te maken met haatspraak, on- en offline, dan mannen. Lidstaten dienen
meer inzet te plegen om een veilige, geweldloze omgeving te creëren voor vrouwen en
mannen. Dit betekent ook effectieve maatregelen tegen seksuele intimidatie. Er is
veel steun voor dit punt. Diverse landen noemen goede voorbeelden van hun inzet om
de kloof te dichten.
• Stand van zaken onderzoek geweld tegen vrouwen: De Commissie benadrukt belang van
zicht krijgen op data over gendergerelateerd geweld en haalt verschillende eerdere
studies aan van onder andere EIGE, Eurostat en andere bronnen. Eind 2024 zijn hopelijk
de gegevens beschikbaar, voor het eerst van alle lidstaten over deze problematiek.
• Het Belgisch Voorzitterschap gaat verder met de uitvoering van de strategie voor lhbtiq
gelijkheid. Het is onaanvaardbaar dat haatmisdrijven toenemen. Vier jaar na publicatie
van de eerste strategie is het moment gekomen om de resultaten te analyseren. De Commissie
gaf aan lidstaten te ondersteunen met uitwisselen van goede praktijken binnen de LGBTIQ
Equality subgroup. Twaalf lidstaten hebben speciale actieplannen of strategieën goedgekeurd
en anderen zijn bezig met de eerste actieplannen.
• Implementatie van het EU actieplan tegen racisme: Het Belgisch Voorzitterschap noemt
dat veel individuen te maken hebben met racisme in het dagelijks leven. Soms is dit
heel duidelijk, soms minder zichtbaar. Vast staat dat het een strijd is van de lange
adem. Alle burgers moeten zich kunnen ontplooien. Nieuw actieplan zou hierbij helpen.
De Commissie gaf aan dat het actieplan 80 verschillende maatregelen bevat ter bestrijding
van racisme. Lidstaten zijn verzocht te rapporteren over nationale actieplannen. Onderzoek
over implementatie wordt binnenkort gepubliceerd. Het actieplan zal zich focussen
op het vergroten van de rol van nationale gelijkheidsinstanties.
• Het laatste agendapunt betreft de EU kandidaat voor het VN-comité verdrag voor rechten
van personen met een handicap. De Commissie draagt een kandidaat voor de verkiezingen
van juni 2024 voor. Dit is voor het eerst. Ook is het de eerste keer dat de EU een
kandidaat voorstelt bij elk VN-comité. Dit comité houdt zich bezig met aanbevelingen
inzake dit verdrag.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
H.M. de Jonge, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties