Wet kwaliteitsbevordering uitvoering verkiezingsproces
10 april 2025, wetsvoorstel - De Kiesraad krijgt een grotere rol in het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van het verkiezingsproces. De Kamer debatteert met minister Uitermark (Binnenlandse Zaken) over het wetsvoorstel dat dit regelt.
De Kiesraad moet ervoor zorgen dat verkiezingen in Nederland eerlijk, transparant en controleerbaar verlopen. Bij verschillende verkiezingen fungeert de raad als centraal stembureau. Ook is de raad adviesorgaan en informatiecentrum op het gebied van kiesrecht en verkiezingen.
Grotere rol
Met het wetsvoorstel wordt de taak van de Kiesraad verzwaard. De raad krijgt een grotere rol bij het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van het verkiezingsproces en het ondersteunen van gemeenten en waterschappen. Het gaat daarbij vooral om taken die nu nog bij het ministerie van Binnenlandse Zaken liggen. Ook is het wetsvoorstel een stap in de ontwikkeling van de raad naar een verkiezingsautoriteit.
Het is essentieel dat verkiezingen eerlijk en transparant verlopen, benadrukt Deen (PVV). Het wetsvoorstel levert daar in zijn ogen een bijdrage aan en daarom is hij er positief over.
Functiescheiding
Van Waveren (NSC) vraagt zich af de functiescheiding binnen de Kiesraad goed genoeg is geregeld. Daar sluit Bikkers (VVD) zich bij aan: we moeten voorkomen dat de afdeling die adviseert over de organisatie van de verkiezingen, achteraf ook gaat rapporteren over het verloop ervan.
De functiescheiding moet geregeld worden in het bestuursreglement, zegt Uitermark. Als minister van Binnenlandse Zaken moet zij dit beoordelen en goedkeuren. Met name de scheiding van de rollen van uitvoerder en kwaliteitsbevorderaar moet volgens haar goed vastgelegd worden.
Beïnvloeding
Gebeurt er genoeg om het verspreiden van desinformatie door buitenlandse actoren, zoals Rusland, tegen te gaan? Kathmann (GroenLinks-PvdA) maakt zich daar zorgen over en suggereert daarom de Kiesraad de risico's van beïnvloeding van en inmenging in verkiezingen te laten monitoren.
Het tegengaan van ongewenste beïnvloeding en inmenging blijft een verantwoordelijkheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken, zegt Uitermark. Ze belooft de Kamer een brief te sturen over dit onderwerp.
De Kamer stemt op 15 april over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct.