VWS-begroting: zorgstelsel en ouderenzorg

9 november 2016, begroting - Het zorgstelsel en de ouderenzorg zijn belangrijke thema's in het debat over de begroting van minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Moet het zorgstelsel veranderen? Is de zorg toegankelijk voor iedereen? Hoe verhogen we de kwaliteit van verpleeghuizen? Kunnen we ouderen beter ondersteunen nu ze langer thuis blijven wonen? Over dit soort vragen debatteert de Kamer in de eerste termijn van het debat over de zorgbegroting.

Zorgstelsel

De SP wil het bestaande zorgstelsel vervangen door een nationaal zorgfonds. Leijten (SP) wil af van het eigen risico, marktwerking, onnodige bureaucratie, het groeiende aantal managers en consultants en het "geldverslindende overstapcircus".

Gratis zorg bestaat niet, benadrukt Arno Rutte (VVD). De SP-plannen komen volgens hem neer op "makkelijke praat" en "bangmakerij". Mensen die hard werken en een normale baan hebben, zullen veel meer belasting gaan betalen.

Niet de regels van het systeem maar de vraag van mensen moet centraal staan. Bouwmeester (PvdA) pleit voor een gelijkwaardige dialoog tussen zorgverlener en patiënt, het verstrekken van begrijpelijke en betrouwbare informatie en beter op de patiënt toegesneden hulpmiddelen, zoals glucose- en bloeddrukmeters.

De woordvoerders doen diverse voorstellen om het zorgstelsel beter te laten werken.

  • Bruins Slot (CDA): zorgbuddy's (opgeleide vrijwilligers) kunnen mensen helpen om beter hun weg te vinden
  • Klever (PVV): doe iets aan de wirwar aan polissen
  • Dijkstra (D66): innovatieve, patiëntgerichte initiatieven kunnen breder uitgerold worden, te beginnen in één regio

Toegankelijkheid

Mijden mensen de zorg vanwege hoge kosten, eigen bijdragen en het eigen risico?

  • Van Gerven (SP): 30% van de mensen met een laag inkomen gaat niet naar de tandarts
  • Klever, Voortman (GroenLinks), Krol (50PLUS) en Kuzu (GrKÖ): het eigen risico moet omlaag en uiteindelijk helemaal verdwijnen
  • Keijzer (CDA): mensen zien af van gemeentelijke voorzieningen door hoge eigen bijdragen
  • Bergkamp (D66): kijk naar de stapeling van eigen bijdragen in Wmo en Wlz
  • Van der Staaij (SGP): denk na over een maximum aan eigen bijdragen per gezin

Verpleeghuizen

Plascontracten, verkeerde medicijnen, te weinig personeel. Misstanden in verpleeghuizen moeten aangepakt worden, vinden alle woordvoerders. Wat zijn de mogelijkheden om de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren?

  • Potters (VVD): laat goed presterende verpleeghuizen een voorbeeld zijn voor slecht functionerende
  • Keijzer: geef graaiende en disfunctionerende bestuurders een bestuursverbod
  • Agema (PVV): draai bezuinigingen terug en zorg voor voldoende personeel
  • Krol: kom in actie om meer verpleegkundigen te laten kiezen voor de ouderenzorg
  • Volp (PvdA): wetenschappelijk onderzoek geeft inzicht in wat in de praktijk werkt
  • Kuzu: stel niet het geld maar de zorgvraag van ouderen centraal

Thuiswonende ouderen

Ouderen blijven steeds langer in hun eigen huis wonen. Het is goed dat de regering dit ondersteunt, zegt Potters. Maar Leijten denkt daar anders over: het regeringsbeleid dwingt kwetsbare ouderen die eigenlijk in een verpleeghuis thuishoren, om thuis te blijven wonen.

Hoe kunnen we thuiswonende ouderen helpen?

  • Bruins Slot en Volp: regel goede opvang voor ouderen met acute problemen
  • Rutte: initiatieven als Hospital@Home helpen om (ziekenhuis)zorg dichter bij mensen te organiseren
  • Dik (ChristenUnie): verbeter de positie van mantelzorgers

Gemeenten

De gemeenten hebben meer dan een miljard overgehouden van het naar hen overgehevelde zorggeld. Dit bevreemdt diverse woordvoerders.

  • Potters: het oppotten van gemeenschapsgeld is ongewenst
  • Keijzer: het is "wrang" dat zorggeld op de plank blijft liggen
  • Voortman: klopt het model om geld te verdelen over de gemeenten wel?

Abortus

"Laat het niet normaal worden." Van der Staaij wil, net als Dik, het aantal abortussen terugbrengen. Een middel daartoe is een betere begeleiding van vrouwen die een abortus overwegen.

Het beter begeleiden van ongewenst zwangere vrouwen krijgt enige steun van andere woordvoerders. Maar abortus moet de keuze van de vrouw zelf blijven, benadrukken Dijkstra, Voortman en Bouwmeester.

Het debat wordt op 10 november voortgezet met de reactie van de minister en de staatssecretaris.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.