Tijdelijke wet opschorting dwangsommen IND

24 juni 2020, wetsvoorstel - De Kamer spreekt met staatssecretaris Broekers (Justitie en Veiligheid) over haar wetsvoorstel om de dwangsommen die de IND aan asielzoekers moet betalen, tijdelijk op te schorten.

Asielzoekers kunnen aanspraak maken op een dwangsom als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) de behandeltermijnen overschrijdt, waardoor ze te lang moeten wachten op de behandeling van hun asielaanvraag.

Door achterstanden bij de IND kost dit per week tot wel 1 miljoen euro. Om daar een einde aan te maken wil de staatssecretaris regelen dat die dwangsommen niet meer uitgekeerd worden.

Belastinggeld

Volgens Becker (VVD) is het niet uit te leggen dat de dwangsommen per jaar tot wel 70 miljoen euro zouden kunnen kosten. Zij wil "dit belastinggeld liever gebruiken voor nuttiger dingen". Ook volgens Van Toorenburg (CDA) werkt het huidige systeem niet en is er ook geen enkel land in Europa dat het zo doet.

Emiel van Dijk (PVV) is ook voorstander van het afschaffen van de dwangsom, maar benadrukt dat zijn partij dat al heel lang zegt en dat het kabinet al veel eerder maatregelen had moeten treffen.

De huidige dwangsomregeling is een perverse prikkel geworden, vindt Bisschop (SGP). Het aanvragen van dwangsommen schaadt de positie van mensen die wel het recht hebben om hier te blijven. Ook Groothuizen (D66) ziet dat de huidige regeling niet tot het gewenste resultaat leidt: asielzoekers zitten niet te wachten op geld maar op duidelijkheid.

Rechtsstaat

Een deel van de Kamer wil asielzoekers niet het instrument van de dwangsom ontnemen om hun recht te halen. Van Ojik (GroenLinks) vindt dat het wetsvoorstel het moeilijker maakt om de overheid aan haar eigen regels te houden.

Ook de Raad van State vindt de dwangsomregeling een belangrijk wapen voor burgers om de overheid te dwingen haar werk goed te doen, merkt Jasper van Dijk (SP) op. Volgens hem zou het beter zijn om de beslistermijnen tijdelijk te verlengen.

Tijdelijk

De voorgestelde wet is tijdelijk. Er komt nog een definitieve wet. Maar hóé tijdelijk is deze wet, willen Van Ojik (GroenLinks) en Jasper van Dijk (SP) weten. Want de tijdelijke wet blijft van toepassing totdat de definitieve wet in werking is getreden. Het kabinet kan tijd gaan rekken, waardoor de tijdelijke wet te makkelijk definitief kan worden, vindt Kuiken (PvdA). Zij roept de staatssecretaris op om dit niet zo te doen.

Broekers verzekert de Kamer ervan dat de nieuwe permanente wet er echt zo spoedig mogelijk komt, zodat de tijdelijke wet ook echt tijdelijk blijft.

De Kamer stemt op 30 juni over de wetsvoorstel.

Zie ook