Strafbaarstelling verblijf in een door een terroristische organisatie gecontroleerd gebied

5 september 2019, wetsvoorstel - Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) wil het zonder toestemming verblijven in een door een terroristische organisatie gecontroleerd gebied strafbaar stellen. De Kamer bespreekt zijn wetsvoorstel.

Het wetsvoorstel van de minister is een van de antiterreurmaatregelen uit het regeerakkoord. De bedoeling is onder meer om uitreizigers en jihadisten ook te kunnen aanpakken als nog niet precies duidelijk is welke misdrijven ze hebben begaan.

Steun en kritiek

Het wetsvoorstel komt neer op een inperking van de vrijheid van burgers, betoogt Van der Staaij (SGP), maar die is in dit geval gerechtvaardigd. Van den Berge (GroenLinks) en Van Raak (SP) betwijfelen juist of het iets toevoegt. Zij denken dat er al voldoende mogelijkheden zijn om uitreizigers te vervolgen.

Er wordt volgens Van Toorenburg (CDA) een belangrijke norm gesteld: je hebt niets te zoeken in een gebied dat door terroristen wordt beheerst. Normale mensen gaan niet naar plekken waar dood en verderf de normaalste gang van zaken zijn, zegt Laan (VVD).

Het wetsvoorstel is een goede aanvulling op de bestaande middelen om terreur te bestrijden, zegt Krol (50PLUS). Van der Staaij (SGP) en Sjoerdsma (D66) spreken van een vangnet voor gevallen waarin de terroristische intentie nog niet kan worden bewezen.

Het is een puzzelstukje in de bestrijding van terrorisme, zegt De Graaf (PVV), maar er moet veel meer gebeuren. Waarom ontnemen we bijvoorbeeld mensen die op grond van deze wet worden veroordeeld, niet het Nederlanderschap?

Hulpverleners en journalisten

Mensen die in opdracht van de Staat of een volkenrechtelijke organisatie in een terroristisch gebied verblijven, zoals militairen en ambtenaren, vallen niet onder het wetsvoorstel. Moet zo'n uitzondering er ook komen voor hulpverleners en journalisten?

Hulpverleners en journalisten zouden geen toestemming moeten hoeven vragen om naar terroristische gebieden te reizen, vindt Van den Berge (GroenLinks). Sjoerdsma (D66) en Van der Graaf (ChristenUnie) willen in ieder geval voorkomen dat het functioneren van humanitaire organisaties wordt belemmerd. Geef het Rode Kruis een uitzonderingspositie, zo vragen Van Toorenburg (CDA) en Laan (VVD).

Is een algemene uitzondering voor hulpverleners en journalisten wel zo'n goed idee? Er is geen heldere, begrensde definitie van deze beroepen, benadrukt de minister. De journalist van een jihadistisch blad kan er ook onder vallen, zegt Van der Staaij (SGP). De Graaf (PVV) waarschuwt voor islamitische hulporganisaties die heimelijk de jihad ondersteunen.

Van Raak (SP) vreest dat het wetsvoorstel leidt tot druk op journalisten. Zou een journalist bijvoorbeeld toestemming krijgen om onderzoek te doen naar Nederlandse steun aan rebellengroepen, zoals die plaatsvond in Syriƫ?

We bemoeien ons niet met waarover iemand wil schrijven, met wie hij wil praten, met welke hulp er wordt verleend of met wanneer iemand precies in- en uitreist, zo verzekert Grapperhaus. Hij wil het verlenen van toestemming zo organiseren dat hulpverleners en journalisten gewoon hun werk kunnen doen.

De Kamer stemt op 10 september over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist