Rapport-Draghi over het concurrentievermogen van Europa

14 mei 2025, debat - De Kamer debatteert met de ministers Beljaarts (Economische Zaken) en Heinen (Financiën) over de adviezen van Draghi gericht op het versterken van het concurrentievermogen van Europa.

Op 9 september 2024 verscheen het rapport over het Europese concurrentievermogen en de toekomst van de Europese Unie van Mario Draghi. Hij pleit voor maatregelen om de productiviteit te verhogen. Gecoördineerd industriebeleid, snellere beslissingen en massale investeringen, zo'n 800 miljard per jaar, zijn nodig om economisch gelijke tred te houden met de Verenigde Staten en China.

Europees

We moeten voorkomen dat Europa een openluchtmuseum wordt, zegt Dassen (Volt). Hij steunt de adviezen van Draghi: als we de kampioenen van morgen een kans willen geven, dan zullen we in de toekomst moeten investeren.

We moeten als Europa een balans vinden tussen strategische autonomie en ons verdienvermogen, betoogt Martens (VVD). Enkel een zak geld op tafel gooien voor innovatie is daarvoor niet voldoende. Belangrijk is ook dat bedrijven niet "kapot worden belast" en dat tegenstrijdige en onnodige regels verdwijnen. Beljaarts verzekert dat hij zich inzet voor het terugdringen en harmoniseren van regelgeving.

Nationaal

Wat kan Nederland zelf doen om de economie concurrerender te maken? Los de problemen met stikstof en de netcongestie op, zegt Bontenbal (CDA), want die kosten ons economische groei. Postma (NSC) sluit daarop aan: we moeten voorkomen dat deze problemen strategische bedrijven wegjagen.

Waar Draghi in de geopolitieke storm de stormbal hijst en richting wijst, dobbert het kabinet nog doelloos op de golven rond, stelt Grinwis (ChristenUnie) vast. Ons land wordt volgens hem op achterstand gezet doordat niet wordt gekozen voor investeren maar voor consumptief potverteren.

Nederland moet zichzelf opnieuw uitvinden, betoogt Jetten (D66), door te investeren in innovatieve broedplekken en buitenlands talent binnen te halen. Daarbij is het belangrijk dat er extra geld komt voor een nationale investeringsbank. Heinen wil het onderzoek naar het samenvoegen van Invest-NL en Invest International afwachten.

Schulden en bevoegdheden

Van Meetelen (PVV) is kritisch over het Draghi-rapport, omdat het pleit voor gemeenschappelijke schulden en overdracht van nationale bevoegdheden. Zo'n centralisatie leidt volgens haar tot meer bureaucratie en juist minder innovatie.

De oplossing zit ook volgens Vermeer (BBB) niet in gemeenschappelijke schulden en de overdracht van nationale bevoegdheden. Flach (SGP) wil evenmin dat de EU nog meer macht naar zich toe trekt. De Unie moet volgens hem terug naar de wortels: een sterke gezamenlijke markt.

De oplossing is niet meer geld uitgeven, zegt Eerdmans (JA21), maar hervormen. De ervaringen met het coronaherstelfonds tonen volgens hem aan dat Europees geld vaak niet efficiënt en effectief wordt uitgegeven.

We moeten het als continent samen doen, zegt minister Heinen, die wijst op het belang van handelsverdragen, een goed werkende interne markt en de kapitaalmarktunie. Het kabinet is niet voor eurobonds, omdat die leiden tot hogere financieringslasten voor Nederland.

De EU is niet de oplossing maar het probleem, betoogt Van Houwelingen (FVD). Hij wijst op fraude, corruptie en verspilling van Europees geld. Als we onze nationale economie willen redden, moeten we kiezen voor een nexit. Maar Nederland profiteert fors van het vrije verkeer van goederen en diensten, werpt Beljaarts tegen.

Duurzaamheid

De economie van de toekomst mag niet meer leiden tot ecologische ontwrichting, stelt Teunissen (PvdD), en moet daarom schoon, circulair en rechtvaardig zijn. Daarom pleit ze onder andere voor afschaffing van fossiele subsidies en eerlijke marktomstandigheden voor duurzame bedrijven.

We hebben geen goedkoop Russisch of Gronings gas meer, stelt Thijssen (GroenLinks-PvdA) vast, en dat betekent dat onze energie-intensieve industrie te duur wordt. Daarom moet er wat hem betreft meer geïnvesteerd worden in duurzame technologieën.

Europa moet kiezen voor menswaardigheid, rechtvaardigheid en partnerschap, zegt El Abassi (DENK). Dat betekent volgens hem ook voorkomen dat we afhankelijk zijn van grondstoffen die elders leiden tot misstanden, zoals kobaltmijnen in Congo. Het kabinet hecht zeer aan de uitgangspunten van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen, benadrukt Beljaarts.

De Kamer stemt op 20 mei over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct