Kamer spreekt over verdrag ter voorkoming van belastingontwijking

6 februari 2019, wetsvoorstel - Internationale afspraken moeten het voor bedrijven moeilijker maken om belastingheffing te ontwijken door winsten te verschuiven. De Kamer bespreekt met staatssecretaris Snel (Financiën) het verdrag waarin dit is vastgelegd.

Op 24 november 2016 werd in Parijs het Multilateraal Verdrag gesloten. Dit verdrag vloeit voort uit afspraken binnen de OESO en de G20 om belastingontwijking tegen te gaan doordat bedrijven profiteren van verschillen tussen belastingstelsels.

Het multilaterale verdrag is een belangrijke stap in de strijd tegen belastingontwijking, zegt Nijboer (PvdA). Maar hij vindt dat er meer moet gebeuren, zoals het verhogen van de bronbelasting.

Multilateraal en bilateraal

Landen kunnen ervoor kiezen om een belastingverdrag onder het multilaterale verdrag te brengen. Op die manier voorkomen ze dat ze moeten onderhandelen over aanpassingen van een bilateraal verdrag, een verdrag tussen twee landen onderling. Wel kunnen landen op onderdelen een voorbehoud maken.

Hoe meer landen meedoen, hoe effectiever het verdrag wordt, stellen verschillende woordvoerders. Maar waarom hebben nog zo weinig landen het multilaterale verdrag geratificeerd, vraagt Van Dijck (PVV) zich af. Ook zet hij vraagtekens bij de vele voorbehouden die landen hebben gemaakt.

Nederland streeft ernaar om zo veel mogelijk bilaterale verdragen onder het multilaterale verdrag te brengen, verzekert staatssecretaris Snel, en maakt zo min mogelijk voorbehouden. Goed voorbeeld doet goed volgen, hoopt hij.

Principal purposes test

Is belastingontwijking voor een bedrijf een van de voornaamste redenen voor een constructie of transactie? Dan kan aan dat bedrijf voordelen voortvloeiend uit een belastingverdrag worden geweigerd. Dit is het uitgangspunt van de zogenaamde principal purposes test (ppt), die Nederland wil toepassen om misbruik van verdragen te voorkomen.

Bedrijven zullen niet zelf vertellen dat belastingontwijking hun hoofddoel is, concludeert Snels (GroenLinks). Hoe bepaalt de Belastingdienst dit? Er wordt vooral gekeken naar de economische realiteit, antwoordt de staatssecretaris, maar hij erkent dat het niet in alle gevallen simpel is om misbruik van belastingverdragen vast te stellen.

Artikel 12

Artikel 12 van het multilaterale verdrag regelt dat winst belast moet worden waar die wordt gemaakt. Maar op welke manier wordt bepaald hoe hoog de winst in een bepaald land is? De OESO is daar nog niet helemaal uit.

Nederland zou een voorbehoud moeten maken bij artikel 12, vinden Lodders (VVD) en Slootweg (CDA), zolang er nog geen goede afspraken zijn over winsttoerekening en het beslechten van conflicten daarover. Anders lopen bedrijven het risico om dubbele belastingen te betalen.

Voor het fiscale imago van Nederland is het belangrijk om alle onderdelen van het verdrag te ratificeren en geen voorbehoud te maken, zegt de staatssecretaris. Hij denkt bovendien dat artikel 12 beter aansluit bij de economische realiteit dan veel bilaterale verdragen.

Ontwikkelingslanden

Hoe pakt het multilaterale verdrag uit voor ontwikkelingslanden? Snels (GroenLinks) en Nijboer (PvdA) vragen zich dat af. Het is in het belang van ontwikkelingslanden om belastingontwijking aan te pakken, denkt staatssecretaris Snel. Maar ontwikkelingslanden hebben minder mogelijkheden om dure fiscalisten in te huren, vreest Van Weyenberg (D66), waardoor ze een zwakkere positie hebben bij geschillenbeslechting.

Amerikanen

Amerikaanse staatsburgers die in het buitenland wonen, zijn in de Verenigde Staten belastingplichtig, ook als ze helemaal geen band hebben met dat land. Lodders (VVD) en Van Weyenberg (D66) vragen aandacht voor hun lastige positie. Hoe voorkomen we dat deze zogenaamde "accidental Americans" dubbel belasting moeten betalen? Dit is een serieus probleem dat we met de VS moeten bespreken, zegt de staatssecretaris. Maar, zo waarschuwt hij, de onderhandelingen daarover liggen al twee jaar stil.

De Kamer stemt op 12 februari over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist