Kamer debatteert over oproep ambassadeur VS tot boycot Russisch gas

20 februari 2019, debat - Wordt Nederland door de aanleg van een nieuwe pijpleiding te afhankelijk van Russisch gas? De Kamer bespreekt dat met minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en minister Blok (Buitenlandse Zaken).

De Amerikaanse ambassadeur, Pete Hoekstra, riep Nederland in een open brief in De Telegraaf op om niet mee te werken aan het Russische gasproject Nord Stream 2. Deze nieuwe pijpleiding door de Oostzee naar Duitsland moet delen van Europa van Russisch gas voorzien.

Afhankelijkheid?

Sjoerdsma (D66) ziet Nord Stream 2 als "een geopolitiek Russisch wapen". Rusland schuwt gaslevering als drukmiddel niet, valt Van Helvert (CDA) hem bij. Andere Russische pijplijnen transporteren al gas naar Europa, dus volgens Koopmans (VVD) zorgt Nord Stream 2 niet voor meer afhankelijkheid.

De Roon (PVV) wijst op de hoger uitvallende energierekening van huishoudens en vindt dat het goedkope Russische gas moet blijven stromen. Maar word niet te afhankelijk van welk land dan ook, waarschuwt hij. Van Ojik (GroenLinks) wil weten hoe Nederland die afhankelijkheid voorkomt.

Ons land is nu netto-exporteur van gas, maar mede vanwege het afbouwen van de Groningse gaswinning zal het in 2030 netto-importeur zijn, legt minister Wiebes uit. 40% tot 50% van de EU-gasimport is Russisch, maar de EU zoekt naar mogelijkheden om gaslevering uit bijvoorbeeld Libië en Turkmenistan te verhogen.

Oekraïne

Van Helvert (CDA), Van Ojik (GroenLinks) en Sjoerdsma (D66) vrezen dat Oekraïne de dupe wordt van Nord Stream 2. Oekraïne heeft aanzienlijke inkomsten uit de doorvoer van gas, maar wordt met Nord Stream 2 gepasseerd. Hoe wordt voorkomen dat Rusland zo de Oekraïense economie verzwakt?

Nord Stream 2 is een commercieel project en het bevindt zich niet op Nederlands grondgebied, dus wij hebben geen aangrijpingspunt om daar iets tegen te doen, zegt minister Blok. Wel probeert de EU de Oekraïense economie te versterken en diverser te maken, zodat het land minder afhankelijk is van de inkomsten uit gastransporten.

Amerika

In zijn open brief aan Nederland suggereerde ambassadeur Hoekstra mogelijke Amerikaanse sancties tegen bedrijven die meedoen aan Nord Stream 2.

Koopmans (VVD) snapt niet dat Amerika zich mengt in een discussie over een Duits-Russische pijplijn: dat verdeelt de EU en de VS, terwijl die samen sterk zouden moeten zijn. We bepalen zelf met wie we handel drijven, voegt Van Helvert (CDA) toe.

Amerikaanse sancties zou het kabinet zeer onjuist vinden, want de bedrijven houden zich aan de regels, zegt minister Blok.

Verduurzaming

Investeren in duurzame energie is volgens Karabulut (SP) de oplossing tegen afhankelijkheid van buitenlands gas. Zij pleit voor een groene revolutie, waarbij de lasten bij de vervuilers en de lusten bij de gemeenschap liggen. Ook Van Ojik (GroenLinks) en Sjoerdsma (D66) zien het uitvoeren van het klimaatakkoord als de beste route.

Gas is een transitiebrandstof, zegt Wiebes: de meest klimaatvriendelijke en duurzame optie is dat Nederland in 2050 helemaal van het gas af is.

De Kamer stemt op 5 maart over de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist