Kamer bespreekt Spoedwet aanpak stikstof

4 december 2019, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) en minister Van Veldhoven (Milieu en Wonen) over de Spoedwet aanpak stikstof.

Hoe zorgen we ervoor dat we Natura 2000-gebieden minder met stikstof belasten en hoe voorkomen we tegelijk dat er verdere vertraging ontstaat bij het realiseren van maatschappelijke opgaven, zoals de oplossing van het woningtekort? De Kamer sprak eerder op 14 november over de gevolgen van de stikstofuitspraak van de Raad van State en buigt zich nu over de Spoedwet aanpak stikstof.

De spoedwet is een begin, zegt minister Schouten. Zij wijst erop dat er veel maatregelen zullen volgen, die steeds aan een uitvoeringstoets zullen worden onderworpen. Een welkome wet die een kader biedt om op korte termijn noodzakelijke maatregelen te kunnen nemen om woning-, weg- en waterbouw weer op gang te brengen, luidt het oordeel van Harbers (VVD).

Moorlag (PvdA) twijfelt over de juridische houdbaarheid en de effectiviteit van de voorgestelde maatregelen. Hij wil een breder pakket om "echt weer huizen te kunnen bouwen en de natuur te herstellen". Het wachten is op maatregelen die meer om het lijf hebben, zegt Van Otterloo (50PLUS). Bromet (GroenLinks) noemt de wet een "marketingtruc".

Het kabinet heeft lang gewacht met dit "begin van een oplossing", vindt Futselaar (SP). Hij vraagt wanneer de Kamer vervolgacties kan verwachten en wil sowieso dat er in de spoedwet een einddatum wordt opgenomen.

De Graaf (PVV) noemt het stikstofprobleem een papieren probleem en bepleit een verhoging van de norm. Hij wijst erop dat het kabinet geen enkele indicatie kan geven van de effecten van de voorgestelde maatregelen.

Gebruik stikstofruimte

Ouwehand (PvdD) vindt het onbegrijpelijk dat de stikstofruimte die vrijkomt door besparingsmaatregelen voor 70% weer wordt uitgegeven aan economische, stikstofproducerende projecten. Maar Harbers (VVD) vindt die verhouding 70% woningbouw/infrastructuur en 30% natuurherstel acceptabel. Is er ook ruimte voor landbouwprojecten, vraagt Bisschop (SGP), zoals beweiden en bemesten.

Welke projecten kunnen wel en niet gerealiseerd met de vrijkomende stikstofruimte? Daarvoor werkt het kabinet aan prioritering, zegt minister Van Veldhoven.

Drempelwaarden en stikstofregistratie

Het kabinet wil projecten met een lage stikstofuitstoot vrijstellen van de vergunningplicht en met het oog daarop een drempelwaarde instellen. Dik (ChristenUnie) wijst erop dat de Raad van State hint op een gebiedsspecifieke drempelwaarde. Dat advies hebben we goed gelezen, reageert Schouten. Maar voorkom dan wel dat provincie A last heeft van provincie B met een hogere drempelwaarde, adviseert Dik.

De combinatie van een drempelwaarde en een stikstofregistratiesysteem is juridisch ontzettend kwetsbaar, denkt Bisschop (SGP). Hij wil voorkomen dat één rechterlijke uitspraak straks opnieuw "het land platlegt". Er komt een directe koppeling van maatregelen aan het registratiesysteem, zegt minister Schouten. Daarmee wordt voorkomen dat de stikstofwinst van een maatregel ook voor een andere maatregel wordt gebruikt.

Natuurherstel

Nederland heeft behoefte aan meer natuur van betere kwaliteit, zegt De Groot (D66). Hij wil uitsluitend extensieve landbouw rond Natura 2000-gebieden en hulp voor boeren die verder willen met kringlooplandbouw.

Schouten verwijst naar de 250 miljoen die het kabinet heeft uitgetrokken voor natuurherstel. Daarnaast is er geld beschikbaar uit het Natuurpact. Harbers (VVD) wil prioritering: ga in die gebieden aan de slag waar de natuurherstelwinst het grootst is. De minister bekijkt met de provincies wat er in de verschillende natuurgebieden nodig is.

Geurts (CDA) wil praktische maatregelen: waarom geen kalk strooien in verzuurde gebieden? Praktische maatregelen worden zeker ook getroffen, reageert Schouten. Zij benadrukt dat zowel beheer als herstel als verlaging van de stikstofdepositie nodig is. Minister Van Nieuwenhuizen benadrukt dat ook vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gewerkt wordt aan natuurherstel, bijvoorbeeld door middel van waterbeheer.

Landbouw

Als koeien aangepast voer krijgen, stoten ze minder stikstof uit. Geurts (CDA) ziet kansen in voermaatregelen, maar voelt er weinig voor dat de minister regels gaat opstellen voor de samenstelling van veevoer. Hoe worden de controle en handhaving geregeld, vraagt Moorlag (PvdA).

Ik wil aansluiten bij de professionaliteit van boeren en werken met doelvoorschriften, reageert Schouten. De controle op het resultaat zou bijvoorbeeld kunnen gebeuren via het vaststellen van de gehaltes van bepaalde stoffen in melk en vlees.

De voermaatregel is typisch een maatregel die je voorstelt als je geen échte maatregelen durft te nemen, zoals verkleining van de veestapel, zegt Bromet (GroenLinks). Boeren verdienen duidelijkheid over de noodzaak van een reductie van het aantal dieren, vindt ook Ouwehand (PvdD). Zij wijst erop dat technologische oplossingen vaak ten koste gaan van het dierenwelzijn.

De Kamer stemt op 5 december over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist