Kamer bespreekt rapport commissie-De Winter over geweld in de jeugdzorg

16 december 2020, debat - De Kamer spreekt met minister Dekker (Rechtsbescherming) en staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) over geweld in de jeugdzorg van 1945 tot heden naar aanleiding van het onderzoek van de commissie-De Winter.

Het rapport van hoogleraar pedagogiek Micha de Winter verscheen in juni 2019 en draagt de titel "Onvoldoende beschermd. Geweld in de Nederlandse jeugdzorg van 1945-heden". Een duidelijke en pijnlijke titel. Kinderen die thuis niet veilig waren, kwamen onder verantwoordelijkheid van de overheid opnieuw in een onveilige omgeving terecht.

De overheid heeft grote steken laten vallen, zegt Van Beukering (D66). Het is niet te bevatten dat zo veel kinderen slachtoffer zijn geworden van geweld, vindt Jansen (PVV). Hij wijst erop dat velen er last van zijn blijven houden in hun verdere leven.

De Kamer bespreekt wat de overheid kan betekenen voor de slachtoffers en hoe er in de toekomst voorkomen kan worden dat zulke dingen weer gebeuren in de jeugdzorg.

Erkenning

Het kabinet heeft excuses gemaakt aan de slachtoffers en is bezig om aan verschillende vormen van erkenning vorm te geven, zeggen minister Dekker en staatssecretaris Blokhuis.

Erkenning van wat mensen is aangedaan en van het falen van de overheid is belangrijk, vinden onder anderen Voordewind (ChristenUnie) en Wörsdörfer (VVD). Om die reden is Dekker bezig met een website als digitale herinneringsplek, een fysiek monument en een documentaire. Dit alles om ervoor te zorgen dat dit niet vergeten wordt, zegt de minister.

Financiële regeling

Ook een financiële regeling is onderdeel van het pakket van de verschillende vormen van erkenning. Slachtoffers kunnen aanspraak maken op een bedrag van €5.000. Dat vindt Hijink (SP) veel te laag. Hij zou het op z'n minst willen verdubbelen. Ook Jansen (PVV) vindt het bedrag van €5.000 niet toereikend.

De minister antwoordt dat de financiële regeling belangrijk is, maar zeker niet de enige vorm van erkenning, ook volgens slachtoffers. Sommigen hebben meer aan lotgenotencontact, ondersteuning en nazorg, zegt Dekker.

In reactie op Peters (CDA) verzekert de minister de Kamer ervan dat de uitkering niet van invloed is op iemands toeslagen en dat iemand ook na acceptatie van het bedrag nog steeds naar de rechter kan stappen.

Groepen en personeel

Vanwege te grote groepen en te weinig personeel komt helaas nog steeds geweld voor in de jeugdzorg, constateert Westerveld (GroenLinks). Wörsdörfer (VVD) benadrukt dat de commissie-De Winter de aanbeveling doet dat kleinere groepen een voorwaarde zijn om geweld in jeugdzorginstellingen te laten afnemen.

Blokhuis antwoordt dat schaalverkleining actief gestimuleerd wordt: daar is 33,5 miljoen voor beschikbaar gesteld. De sector is daar actief mee bezig. Ook het verminderen van uit huis plaatsen is vaak beter voor kinderen en verlaagt de druk op instellingen.

Toezicht

Over het toezicht in de jeugdzorg velde de commissie-De Winter een hard oordeel. Instanties die uit huis geplaatste kinderen hadden moeten beschermen, schoten decennialang tekort.

Maar ook het huidige toezicht is nog steeds niet goed geregeld, constateren Kuiken (PvdA) en Van Beukering (D66). Blokhuis antwoordt dat de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd verbeteringen doorvoert en jongeren meer betrekt bij inspecties.

De Kamer stemt op 17 december over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook