Eerste termijn begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport

2 december 2020, begroting - De Kamer bespreekt de begroting voor 2021 van de ministers De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Van Ark (Medische Zorg) en staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Ook aanpassingen in de lopende begroting vanwege de coronapandemie staan op de agenda.

Door de coronacrisis is deze begrotingsbehandeling anders dan in andere jaren, want de coronapandemie heeft een grote impact op de zorg, stellen eigenlijk alle woordvoerders vast. Maar de conclusies die ze daaruit trekken, zijn heel verschillend.

Corona

Het is een ongekend dramatisch jaar, zegt Agema (PVV), verwijzend naar de coronapandemie. Meer dan een miljoen mensen zijn niet doorverwezen naar een specialist. En dat had niet gehoeven als de ziekenhuiszorg de afgelopen jaren niet zo was verschraald, vindt zij.

Welke lessen leert dit kabinet uit de crisis, vraagt Hijink (SP). En welke goede dingen kunnen we behouden, vraagt Ploumen (PvdA), want de digitalisering nam een enorme vlucht en de flexibiliteit was enorm.

Stelsel

Ons zorgstelsel is een van de beste van de wereld, benadrukt Veldman (VVD), maar we moeten het wel goed onderhouden. "Value based healthcare" is daarbij voor hem een belangrijk uitgangspunt. Hij wil daarom kijken naar het schrappen van bewezen niet-effectieve behandelingen.

Ellemeet (GroenLinks) en Hijink (SP) kijken er heel anders naar: het stelsel werkt helemaal niet goed vanwege de marktwerking. Zeker in de ggz is de marktwerking doorgeschoten, voegt Renkema (GroenLinks) toe, waardoor "zwaardere patiënten" juist niet geholpen worden. Van Gerven (SP) ziet het in loondienst laten werken van medisch specialisten als een belangrijke verbetering.

Zorgpersoneel

Kerstens (PvdA) maakt zich grote zorgen om de medewerkers in de zorg. Aan het begin van de coronacrisis kregen ze nog applaus, maar nu vaak een middelvinger. Hij pleit voor betere salarissen voor zorgmedewerkers.

Minder regels en minder protocollen kunnen de werkdruk verminderen, zegt Van der Staaij (SGP), want de werkdruk en het ziekteverzuim in de zorg zijn hoog.

Volgens Kuzu (DENK) moeten er noodplannen worden gemaakt om klaar te zijn voor nieuwe grote uitdagingen die de zorg te wachten staan.

Medicijnen

Van den Berg (CDA) wil dat we meer zelfvoorzienend worden qua medicijnproductie, zodat we minder afhankelijk worden van landen van buiten Europa. Dat spreekt Van Gerven (SP) ook aan, maar hij wil nog een stap verder gaan. Hij doet een voorstel voor een publiek geneesmiddelenonderzoeksfonds zonder betrokkenheid van bedrijven.

Ouderenzorg

In de verpleeghuiszorg moet de mens centraal staan, zegt Laan (VVD). Ook Peters (CDA) benadrukt dat zorg gaat om de relatie tussen zorgbehoevende en zorgverlener. Net als Laan vraagt hij aandacht voor passende ouderenhuisvesting op de lange termijn.

Blijf goed letten op en zorgen voor mantelzorgers, zegt Bergkamp (D66). Vóór corona hadden die het al zwaar, maar nu is het voor sommigen nog zwaarder geworden. Daarom is het belangrijk dat de dagbesteding blijft bestaan, zegt Sazias (50PLUS).

Preventie

Een zorgstelsel dat werkt voor iedereen, moet er eigenlijk voor zorgen dat we niet ziek worden, stelt Ploumen (PvdA). De coronapandemie laat zien dat een goede gezondheid belangrijk is, constateert Renkema (GroenLinks). Want je kunt corona er niet mee voorkomen, maar een goede gezondheid dempt wel de gevolgen, zegt ook Dik (ChristenUnie). GroenLinks en ChristenUnie vragen daarom samen om meer geld voor preventie.

Volgens Van Esch (PvdD) is het dweilen met de kraan open zolang het kabinet niets doet aan obesitas en de invloed van de voedingsindustrie op ons eten. Voer een belasting in op junkfood en suiker, en maak gezond eten goedkoper, is haar oproep aan het kabinet.

Diertens (D66) wijst op een andere vorm van preventie, namelijk bevolkingsonderzoeken. Door capaciteitsgebrek wordt er om de drie jaar gescreend op borstkanker in plaats van om de twee jaar. Met Ploumen (PvdA), Van Gerven (SP) en Sazias (50PLUS) vraagt zij om die frequentie weer op te schroeven.

Het debat over de begroting gaat op 3 december verder met de reactie van de bewindslieden.

Zie ook: