Eerste termijn begroting Buitenlandse Zaken

13 februari 2024, begroting - De Kamer bespreekt de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor 2024.

Kan Nederland nog vertrouwen op de NAVO als Trump weer president wordt in de Verenigde Staten? Hoe verder met de oorlogen in Oekraïne en in Gaza? De Kamer debatteert over de begroting van Buitenlandse Zaken tegen de achtergrond van conflicten en geopolitieke onzekerheid.

Europese veiligheid

Conflicten bedreigen de Europese economie en veiligheid, analyseert Veldkamp (NSC). Vanwege die dreiging heeft Nederland geen andere optie dan betrokken te zijn, benadrukt hij, met name door Oekraïne te steunen.

De Nederlandse krijgsmacht is momenteel niet in staat om het eigen grondgebied te verdedigen, stelt De Roon (PVV), terwijl daar wel de prioriteit zou moeten liggen. Daarom wil de PVV Oekraïne wel politiek maar niet militair steunen, legt hij uit: Nederland heeft het militaire materieel zelf nodig.

We kunnen niet automatisch leunen op de kracht van bondgenoten als de Verenigde Staten, waarschuwt Brekelmans (VVD), zeker als Trump wordt herkozen. Hij pleit ervoor dat het tegengaan van irreguliere migratiestromen een rol krijgt in het buitenlandbeleid, omdat de stabiliteit van Europa erdoor gevaar loopt.

De Nederlandse keuzes in internationale conflicten zijn begrijpelijk als je nog leeft in het wereldbeeld van de Koude Oorlog, zegt Baudet (FVD). Hij vindt die keuzes niet in het belang van het Nederlandse volk, het streven naar soevereine gelijkwaardigheid wel.

Rol Europese Unie

De EU moet eenduidiger en meer eensgezind reageren op de oorlogssituaties in Oekraïne en het Midden-Oosten, vindt Piri (GroenLinks-PvdA). Anders wordt de kans op escalatie alleen maar groter. We moeten ons Europees fundament gaan renoveren, zegt Tuinman (BBB), met als aandachtspunten voedselzekerheid en strategische autonomie voor de EU.

Van Dijk (PVV) ziet de Europese begroting als een "ordinaire speelbal van de ongekozen bureaucraten van de Europese Commissie". Hij vindt dat de EU Nederland alleen maar geld kost en niet oplevert.

Israël en Gaza

Dring zo snel mogelijk aan op een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas, is de oproep van Dobbe (SP) aan de Nederlandse regering. Zij vraagt de minister om de uitspraak van de rechter te respecteren om geen F-35-onderdelen aan Israël te leveren. Het is juist cruciaal om Israël te steunen en een betrouwbare partner te zijn in het F-35-programma, stelt Stoffer (SGP). Hij steunt daarom het hoger beroep van de Nederlandse Staat.

Nederland zou niet langer moeten spreken over zelfverdediging, maar over oorlogsmisdrijven door Israël, zegt Van Baarle (DENK). Hij verwijt de regering hypocrisie, omdat die Poetin wel veroordeelt maar Netanyahu niet.

China

China bedreigt Taiwan steeds vaker, ziet Paternotte (D66). Hij suggereert dat de EU ter afschrikking alvast een sanctiepakket tegen China zou moeten voorbereiden. Dat zou in werking moeten treden in het geval van een Chinese blokkade van Taiwan.

Dassen (Volt) is blij dat in kaart wordt gebracht hoe China afhankelijk is van Nederland en de EU, bijvoorbeeld op het gebied van technologie. Hij wil dat er een plan komt om ervoor te zorgen dat China meer afhankelijk wordt van de EU.

Afrika

Boswijk (CDA) is bezorgd over het vertrek van Mali, Niger en Burkina Faso uit de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS). De rol van de VN in dat gebied is beperkt en de invloed van Rusland zal er daardoor groeien, vreest hij.

Ceder (ChristenUnie) vraagt aandacht voor christenvervolging in Nigeria. Hij wijst erop dat daar de doodstraf geldt voor overtreding van blasfemiewetgeving. Kan de minister zich daar internationaal tegen uitspreken?

Het debat over de begroting gaat verder op 14 februari 2024. Minister Bruins Slot geeft dan haar reactie op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct