Eerste termijn begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

26 november 2019, begroting - De woordvoerders van de diverse fracties buigen zich over de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van minister Kaag.

Ontwikkelingssamenwerking en buitenlandse handel waren nog nooit zo belangrijk, zo schetst Voordewind (ChristenUnie) het belang van de begroting. De groeiende kloof tussen arm en rijk en de toenemende migratie benadrukken volgens hem het belang om mensen in hun eigen regio beter te ondersteunen met ontwikkelingssamenwerking én handel.

Van Weerdenburg (PVV) is juist zeer kritisch: deze minister kan wel weg, want het ontwikkelingssamenwerkingsbudget kan naar nul en de handelsportefeuille kan naar Buitenlandse Zaken.

Ontwikkelingssamenwerking

Zo snel mogelijk weer 0,7% van het bruto binnenlands product naar ontwikkelingssamenwerking. Dat wil Diks (GroenLinks). Bouali (D66) wijst erop dat het kabinet in vier jaar 1,8 miljard meer uitgeeft aan ontwikkelingssamenwerking.

Het percentage is lager dan het in 40 jaar is geweest en dat is beschamend, luidt het oordeel van Ouwehand (PvdD): we maken onszelf wijs dat we de strijd aanbinden tegen ongelijkheid en armoede, maar "die ellende veroorzaken we zelf met onze agressieve handelspolitiek".

Meer focus, meer impact. Weverling (VVD) wil de effectiviteit van het geld voor ontwikkelingssamenwerking vergroten door duidelijke keuzes te maken voor landen en projecten. Besteding van dat geld aan organisaties in Nederland wijst hij af.

Handel

Amhaouch (CDA) wil dat Nederland "wereldkampioen export" wordt. Daarvoor is volgens hem meer ambitie nodig, zeker ook voor het mkb. We zijn een handelsland en dat is iets om trots op te zijn, zegt Weverling (VVD). Nederland heeft veel te bieden op gebieden als voedselzekerheid en water, betoogt Stoffer (SGP). Hij vraagt de minister om de publiek-private samenwerking op deze gebieden te versterken.

In het belang van het milieu en de arbeidsrechten moeten we samenwerken aan een eerlijke en duurzame handelsketen, zegt Bouali (D66). Van den Hul (PvdA) merkt op dat het "verdienvermogen van de bv Nederland nog vaak ten koste gaat van mensen elders". Zij wil een steviger inzet voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Onafhankelijk Kamerlid Van Haga wijst op "het grote probleem China": het land verleent staatssteun, houdt zich niet aan internationale handelsregels en schendt patenten op grote schaal. Het Chinese onlinewarenhuis Alibaba "blaast onze winkeliers uit de winkelstraten".

Handelsverdragen

Internationale handel heeft ook slechte kanten, betoogt Alkaya (SP), zoals achterblijvende lonen van werknemers. Hij keert zich tegen het voorgenomen handelsverdrag CETA met Canada, dat volgens hem multinationals bevoordeelt en het milieu en de rechten van arbeiders benadeelt.

Ouwehand (PvdD) wijst op de eisen die Canada stelt aan dierenwelzijn. Die zijn een stuk lager dan in Nederland. De Nederlandse boeren protesteren niet voor niets tegen CETA, aldus de PvdD-woordvoerder.

Klimaatfinanciering

De klimaatcrisis wordt met de dag erger, zegt Diks (GroenLinks), en de allerarmsten lijden er het meest onder. Zij wil dat Nederland zijn eerlijke deel bijdraagt aan de wereldwijde aanpak van klimaatproblemen in ontwikkelingslanden.

Bouali (D66) wil 5 miljoen ontwikkelingssamenwerkingsgeld specifiek inzetten voor verduurzaming van lokale landbouw en tegen ontbossing. Gezien de urgentie van de problemen wil hij niet wachten tot "de volgende snikhete zomer".

Zijn de échte problemen in Afrika op? Van Weerdenburg (PVV) vindt het onzinnig dat Nederland geld uitgeeft aan klimaatfinanciering op het Afrikaanse continent.

Migratie

Migratie leidt vaak tot schrijnende situaties. Kuik (CDA) noemt het drama van mensenhandel waardoor mensen in Europa in vrachtwagens sterven. Zij wil een grotere inzet om de grondoorzaken van migratie aan te pakken. Voordewind (ChristenUnie) prijst de inzet van de minister voor de positie van meisjes en vrouwen wereldwijd. Is de groeiende ongelijkheid in de wereld niet dé grondoorzaak van migratie, vraagt Van den Hul (PvdA).

Het debat over de begroting gaat op 28 november verder met de reactie van de minister op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist