Debat over vrijhandelsverdragen

28 september 2021, debat - Hoe moet het verder met de vrijhandelsverdragen die Europa wil sluiten met de Verenigde Staten, Zuid-Amerika en Canada? De Kamer debatteert erover met minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en minister De Bruijn (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking).

Vrijhandelsverdragen als TTIP, Mercosur en CETA zouden handel makkelijker maken. Maar er is ook veel kritiek: deze verdragen zouden te veel macht geven aan multinationals ten koste van boeren, consumenten en werknemers. Ook zouden de standaarden voor arbeidsvoorwaarden en milieu ermee worden verlaagd.

Kritiek

We moeten toewerken naar een eerlijke handel binnen de draagkracht van de aarde, zegt Teunissen (PvdD). Daarom is zij blij met het groeiend verzet tegen vrijhandelsverdragen, want ze vindt die slecht voor het klimaat en voor de Nederlandse boeren. Ook Van Dijk (SP) steunt het verzet tegen vrijhandelsverdragen, want ze zorgen voor "een verlaging van standaarden, verlies aan zeggenschap en oneerlijke concurrentie".

Van Weerdenburg (PVV) vindt het absurd dat Nederlandse boeren aan allerlei eisen moeten voldoen, terwijl producten van buitenlandse boeren zonder die eisen hier op de markt kunnen worden gebracht. Wij consumeren hier wat we zelf niet mogen produceren, constateert ook Van der Plas (BBB).

Met de huidige vrijhandelsverdragen zijn klimaat, natuur, boer en werknemer de pineut, zegt Thijssen (PvdA). In een wereld die "gebukt gaat onder een klimaatcrisis" moeten we volgens hem toe naar samenwerkingsverdragen.

Geen tegenstelling

Hammelburg (D66) wil de verschillende verdragen eerlijk bekijken op voor- en nadelen. Vrijhandel kan ook goede gevolgen hebben voor natuur en duurzaamheid, meent hij. Ze kunnen de standaarden in andere landen verhogen en Nederlandse ondernemers wereldwijd gelijke kansen bieden, zegt Klink (VVD).

We kunnen de wereld alleen beter maken door samen te werken, betoogt Van der Lee (GroenLinks). Hij zegt dat eerlijke handel en maatschappelijk verantwoord ondernemen met goede vrijhandelsverdragen kunnen worden bevorderd. Koekkoek (Volt) bepleit "een nieuwe generatie handelsverdragen", waarin duurzame ontwikkeling en handel worden geïntegreerd.

Europa kent hoge standaarden, bijvoorbeeld voor dierenwelzijn en gewasbeschermingsmiddelen, zegt minister Schouten. De handelsverdragen zijn gericht op het creëren van "een gelijker speelveld". De minister wijst erop dat de Europese Commissie onderzoekt of het juridisch haalbaar is om Europese standaarden van toepassing te verklaren op geïmporteerde producten. Het resultaat van dat onderzoek komt in juni 2022.

Kentering

Voorheen ging het in vrijhandelsverdragen vooral over het weghalen van handelsbelemmeringen, zegt minister De Bruijn, maar tegenwoordig worden er ook afspraken over klimaat, duurzaamheid en kinderarbeid in gemaakt. Hij spreekt van "een heel belangrijke kentering" en verwijst ook naar het komende voorstel van de Europese Commissie voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen.

De Kamer stemt op 5 oktober over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: