Debat over misbruik van het elektronisch toezicht

12 juni 2019, debat - Hoe veilig en effectief is elektronisch toezicht via een enkelband? De Kamer debatteert met minister Dekker (Rechtsbescherming).

Verdachten en mensen die na een celstraf onder voorwaarden vrijkomen, kunnen een elektronische enkelband krijgen. Die helpt om te controleren of ze zich houden aan opgelegde gebiedsverboden of -geboden. Maar soms wordt de enkelband doorgeknipt om aan deze controle te ontsnappen. In 2018 ging het om 103 incidenten bij naar schatting 4.000 dragers van een enkelband.

Vervroegde invrijheidstelling

Veroordeelden moeten gewoon hun volledige straf uitzitten, vindt Markuszower (PVV), zeker moordenaars, verkrachters en terroristen. Elektronisch toezicht via een enkelband zou de gevangenisstraf volgens hem nooit mogen vervangen, maar slechts als extra straf of maatregel kunnen worden opgelegd. Van Toorenburg (CDA) wil de vervroegde invrijheidstelling inkorten, maar niet volledig afschaffen.

De enkelband is geen alternatief voor vier muren met een stalen deur erin, benadrukt Dekker. Elektronisch toezicht moet ervoor zorgen dat mensen zich houden aan opgelegde voorwaarden.

Sabotage

De minister wil het moeilijker maken om elektronische enkelbanden door te knippen door deze van steviger materiaal te laten maken. Maar sabotage is nooit helemaal te voorkomen. Het is belangrijk dat reclassering en opsporing in zo'n geval snel optreden, zegt Van den Berge (GroenLinks).

Waarom is het onttrekken aan toezicht door het verwijderen van een enkelband nog niet strafbaar? Verschillende woordvoerders vragen zich dat af. Van Wijngaarden (VVD) stelt een strafmaat voor: één jaar gevangenis.

Bij vernieling of verduistering van een enkelband wordt altijd aangifte gedaan, zegt Dekker. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot opschorting van de vervroegde invrijheidstelling. Daarnaast loopt er een onderzoek naar het strafbaar stellen als zelfstandig delict.

Storingen

Er zijn verschillende storingen geweest in het systeem van elektronisch toezicht. Is er wel een goed back-upsysteem? Groothuizen (D66), Van Nispen (SP), Van den Berge (GroenLinks) en Van Toorenburg (CDA) vragen zich dat af.

Er is een back-up voor storingen in de software, zegt Dekker. Maar bij ernstige problemen biedt die volgens hem geen soelaas. De minister streeft naar het verbeteren van het onderhoud om uitval te voorkomen. Bij langdurige, ernstige storingen moeten gevaarlijke enkelbanddragers preventief worden ingesloten.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist