Debat over het starten van de vaccinaties tegen het coronavirus

17 december 2020, debat - Waarom begint Nederland pas in januari met de vaccinaties tegen het coronavirus? De Kamer debatteert met minister De Jonge (Volksgezondheid).

Vaccineren komt er dit jaar waarschijnlijk niet van: "We blijken wéér niet goed voorbereid", zo kopte het Algemeen Dagblad. Terwijl de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk al bezig zijn met vaccineren, begint Nederland pas in de loop van januari 2021. Als eersten worden medewerkers van verpleeghuizen, gehandicaptenzorg, wijkverpleging en Wmo-ondersteuning gevaccineerd.

Minister De Jonge verwacht dat de eerste vaccinatie op 8 januari kan plaatsvinden. Hij benadrukt dat niet alleen snelheid, maar ook veiligheid en zorgvuldigheid belangrijk zijn. Informatie over eventuele bijwerkingen en contra-indicaties moet worden verwerkt in een medische richtlijn, belscripts van GGD-medewerkers moeten worden opgesteld en het ICT-systeem moet worden getest.

Te laat?

Landen als Duitsland, België, Frankrijk en Polen willen eind december al beginnen met vaccineren, als het European Medicines Agency (EMA) het vaccin heeft goedgekeurd. Is Nederland te laat begonnen met de voorbereidingen? Oppositiewoordvoerders zijn kritisch.

  • Sazias (50PLUS): we weten al maanden dat het vaccin er komt, maar zijn nog steeds niet klaar
  • Van Kooten: waarom komen de problemen nu pas bovendrijven?
  • Wilders (PVV): geklungel en amateurisme zorgen ervoor dat winkels en horeca onnodig langer dicht moeten blijven
  • Wassenberg (PvdD): er is te weinig sturing vanuit het ministerie
  • Azarkan (DENK): waarom is niet alle logistiek en techniek van tevoren uitgedacht?
  • Klaver (GroenLinks) en Asscher (PvdA): er is te laat opdracht gegeven voor het bouwen, aanpassen en koppelen van ICT-systemen
  • Marijnissen (SP): de minister heeft zich vergaloppeerd en heeft zijn zaakjes niet op orde
  • Krol: vertraging kan fataal zijn voor kwetsbaren, ondernemers en ons sociale leven

Het eerste vaccin dat beschikbaar komt, wordt diepgevroren en in grootverpakkingen geleverd. Dit is volgens de minister een belangrijke reden dat Nederland niet, zoals eerder gepland, kan beginnen met kleinschalige toediening. Daarom moest worden teruggevallen op de GGD'en, die hun ICT-systeem daarop moeten aanpassen.

Zorgvuldigheid of snelheid?

Zorgvuldigheid is belangrijk, zegt Segers (ChristenUnie), want het draagvlak voor vaccineren is broos. Maar we moeten volgens hem wel voorkomen dat niet de beschikbaarheid van het vaccin maar administratieve processen de beperkende factor worden.

Het is goed nieuws dat geen enkele woordvoerder de minister verwijt dat hij onzorgvuldig te werk gaat, zegt Van der Staaij (SGP). Hij begrijpt de wens tot versnelling, maar we moeten de uitvoering ook niet overvragen. Dat is iets wat minister De Jonge beaamt.

Als het niet lukt om snel grootschalig te gaan vaccineren, zou volgens Dijkhoff (VVD) gestart kunnen worden met een beperkte groep. Dit geeft volgens hem een belangrijk signaal af, ook voor de vaccinatiecampagne. Minister De Jonge heeft dit overwogen, maar het zou in zijn ogen afbreuk doen aan de zorgvuldige uitvoering. Sommige andere landen lijken wel voor zo'n "symbolische start" te kiezen.

Dat we later beginnen met vaccineren, ligt niet aan de wetenschap, maar aan de logistiek, denkt Jetten (D66). Hij maakt zich er zorgen over dat er nog projectleiders vaccinatie worden gezocht in veel steden. Maar de minister verwacht dat alle regio's op tijd klaar zijn.

Blijvende achterstand?

Zorgt het later starten met vaccineren ervoor dat we achter in de rij komen te staan bij nieuwe vaccinleveringen? Heerma (CDA) vraagt zich dat af. Ook andere woordvoerders hebben daar zorgen over: we mogen geen blijvende achterstand oplopen doordat we nu later beginnen.

We starten nog steeds heel snel met vaccineren na de levering, zegt De Jonge, alleen iets minder snel dan sommige andere landen. Daarom zijn er volgens hem geen gevolgen voor latere vaccinleveringen.

Vaccin of medicijnen?

Van Haga (FvD) zet vraagtekens bij het totale coronabeleid: er wordt niet naar de feiten gekeken. Hij waarschuwt voor mogelijke bijwerkingen en langetermijngevolgen van vaccins. In zijn ogen is het verstandig om meer in te zetten op medicijnen als ivermectine. Volgens de minister is er geen indicatie dat ivermectine werkt tegen het coronavirus en is het ook niet aan de politiek om dat vast te stellen.

De Kamer stemt aansluitend op het debat over de ingediende moties.

Zie ook: